Pismo odręczne dziecka: 5 ćwiczeń na jego poprawę

Pismo odręczne dziecka: 5 ćwiczeń na jego poprawę
Marisol Rendón Manrique

Napisane i zweryfikowane przez pedagog Marisol Rendón Manrique.

Ostatnia aktualizacja: 21 grudnia, 2022

Odkryj ćwiczenia i zajęcia, które pomogą poprawić pismo odręczne dziecka. Są nie tylko skuteczne, ale także przyjemne.

Pracując, by poprawić pismo odręczne dziecka, poprawiasz także jego umiejętności motoryczne i koordynację ręka-oko.

Chociaż użycie ołówka wydaje się dość prostym zadaniem, pisanie wymaga zaistnienia jednoczesnych procesów motorycznych i sensorycznych, które nie zawsze są automatyczne. Proces nauki pisania jest również wyraźnie zależny od wystarczającego rozwoju mięśni rąk.

„Rozwój psychomotoryczny opiera się na dwóch zasadach: od globalnej do selektywnej i od proksymalnej do dystalnej, co wskazuje, że początkowo rozwój muskulatury i zdolności motoryczne wywodzi się z tułowia, barków, a dopiero później z rąk i palców”.

–Tracey Le Roux–

Oczywiste jest, że nie pismo odręczne dziecka nie będzie idealne, jeśli Twoje dziecko musi jeszcze rozwinąć odpowiednie zdolności motoryczne, jak opisano powyżej. Ponadto dziecko musi rozwinąć umiejętność chwytu trzema palcami, aby odpowiednio trzymać ołówek.

Innym kluczowym elementem poprawiającym pismo odręczne dziecka jest nauka płynnych pociągnięć ołówkiem lub innym przyborem piśmienniczym.

Z reguły oczekuje się, że w wieku około 6 lat większość dzieci przechodzi z pięciopalczastego uścisku przedszkolaka na chwyt trzema palcami. Dzięki trzymaniu ołówka trzema palcami, a nie pięcioma, wykonywanie opisanych poniżej ćwiczeń przyniesie lepsze rezultaty.

Kluczowe aspekty odpowiadające za lepsze pismo odręczne dziecka

1. Prawidłowe trzymanie ołówka

Na początek konieczne jest, aby dziecko trzymało ołówek kciukiem, palcem wskazującym i palcem środkowym.

Innym ważnym aspektem jest to, że długość i grubość ołówka powinny być odpowiednie do rozmiaru dłoni dziecka. Jednocześnie chwyt dziecka powinien być mocny, ale nie za ciasny.

2. Zachowanie proporcji

Jednym z powodów, dla których pismo odręczne dziecka może wydawać się niedbałe lub trudne do odczytania, jest brak zachowania proporcji w całości tekstu.

Pismo odręczne dziecka - jak je poprawić

Ważne jest użycie specjalnego notatnika z kartkami zadrukowanymi podwójnymi liniami. Pomoże to dziecku odróżnić wysokość wielkich liter od wysokości małych liter.

3. Motywuj do ćwiczenia pisania w zabawny sposób

Niektóre działania, które mogą pomóc w poprawie pisma odręcznego u dzieci, to tradycyjne gry. Przykładami są ćwiczenia polegające na łączeniu kropek, układanie liter z rozsypanki czy gra w wisielca. To tylko niektóre ze sposobów na zabawne ćwiczenia poprawiające umiejętność obchodzenia się z ołówkiem.

4. Wzmacnianie mięśni

Jak wspomnieliśmy powyżej, zdolności motoryczne dzieci zależą od rozwoju mięśni. Z tego powodu konieczne jest codzienne ćwiczenie palców i nadgarstków.

Można to zrobić na kilka prostych sposobów: zabawa piaskiem, zabawa klockami do budowania, korzystanie ze sztućców przy stole, malowanie farbami, wycinanie z papieru lub modelowanie z modeliny.

5. Poświęć więcej czasu na czytanie i pismo odręczne dziecka

To prawda, czytanie nie tylko stymuluje twórczy i poznawczy rozwój, ale przynosi korzyści także dla rozwoju umiejętności pisania. Im bardziej dziecko jest zaznajomione ze zdefiniowanymi pociągnięciami i proporcjami każdej litery, tym łatwiej jest mu nauczyć się prawidłowo odwzorowywać je na papierze.

Jeśli dziecko jest przyzwyczajone do czytania, ma konkretniejszy obraz tego, jak pisze się litery.

Innymi słowy, dzieci, które dużo czytają, łatwiej uczą się stawiać litery.

Kilka innych porad, jak poprawić pismo odręczne dziecka

  • Zastanów się, czy istnieje głębszy problem. Wiele dzieci mających problemy z pismem ręcznym zdradza też inne problemy z nauką. Pismo odręczne dziecka może ukrywać problemy z pisownią i brakiem uwagi. Nieczytelne pismo może również wskazywać na brak zainteresowania przedmiotami akademickimi.
  • Przygotuj przyjazne i pozytywne środowisko. Wszystko po to, by dzieci nie uważały ćwiczenia pisma ręcznego za karę. Wybierz miejsce, w którym mogą siedzieć z zachowaniem dobrej postawy i gdzie oświetlenie jest odpowiednie, aby ćwiczenie i doskonalenie tej umiejętności było efektywniejsze.
Ćwiczenia na poprawę pisma odręcznego dziecka
  • Unikaj wywierania zbyt dużego nacisku na dziecko. Okazując cierpliwość i spokój, zapewnisz, że Twoje dziecko poczuje się bezpieczniej i po prostu lepiej. Oznacza to, że pośpiech lub zmuszanie dziecka do szybkiego pisania może przynieść efekt przeciwny do zamierzonego i powodować niepotrzebne frustracje.
  • Użyj podkładów i szablonów. Istnieje wiele wstępnie zaprojektowanych notebooków, w których zamieszczone są przykłady do naśladowania. Dostępne są również wszelkiego rodzaju plastikowe szablony, które pomagają dzieciom w bardziej uniwersalnym szkicowaniu poszczególnych liter i ćwiczeniu pisma odręcznego. Ponadto wiele dostępnych produktów stymuluje również inne umiejętności motoryczne, takie jak kolorowanie, wycinanie i rysowanie.
  • Stymuluj zdolności artystyczne. Malowanie lub robienie rzeźb nie tylko pobudza kreatywność, ale także zwiększa koordynację. Przede wszystkim dobra koordynacja jest niezbędna, aby dzieci mogły prawidłowo rysować każdą literę alfabetu.

Podsumowując, jeśli ćwiczenia są regularne i nie powodują stresu, pismo odręczne dziecka może ulec znacznej poprawie. Zastosowanie odpowiedniej taktyki zapewni, że pisanie ręczne nie stanie się żmudnym zadaniem dla Twojego dziecka, ale raczej czasem, który można spędzić efektywnie i w dobrym nastroju.

Spraw, by ćwiczenie pisania ręcznego było przyjemne, a wzmocnisz tę ważną umiejętność i zapewnisz, że Twoje dziecko osiągnie wspaniałe wyniki.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Bravo, P. M., & Jorge, C. M. H. (2010). Mejorar la caligrafía de niños y niñas con altas capacidades intelectuales con un programa de reforzamiento. In Motivación y emoción: investigaciones actuales (pp. 383-392). Servicio de Publicaciones.
  • Fons, M. (2001). Enseñar a leer y a escribir. En Didáctica de la lengua en la educación infantil. Monserrat, Bigas y Monserrat Correig (Edits.) pp. 179-212. Madrid: SÍNTESIS, S. A.
  • Gómez, L. F. (2007). Caligrafía y legibilidad. Correo del Maestro, (131).
  • Peña, J. (2010). Exploración sobre la experiencia en escritura de niños de la primera etapa de educación básica. Legenda, 13(10), 164-181. http://erevistas.saber.ula.ve/index.php/legenda/article/viewFile/613/754
  • Villalobos, J. (2006). La lectura y la escritura como herramientas para el desarrollo del cono-cimiento y aprendizaje. En J. Peña González y S. Serrano de Moreno (Comps.), La lectura y la escritura. Teoría y práctica (pp. 33-58). Mérida. Venezuela: Consejo de Desarrollo Científico Humanístico y Tecnológico y Consejo de Estudios de Postgrado Universidad de Los Andes.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.