Uczenie się krzyżowe: czy wiesz na czym polega ta metoda edukacji?

Uczenie się krzyżowe to innowacyjna metodologia nauczania, która ma na celu ustanowienie związku między edukacją formalną i nieformalną.
Uczenie się krzyżowe: czy wiesz na czym polega ta metoda edukacji?
María Matilde

Napisane i zweryfikowane przez pedagog María Matilde.

Ostatnia aktualizacja: 21 grudnia, 2022

Czy uczeń mógłby poznać historię sztuki, odwiedzając muzeum? Czy dzieci mogą rozpoznać niektóre gatunki roślin podczas wycieczki w teren? I czy matematyka i statystyka mogą pomóc nastolatkom w planowaniu projektów społecznych? Według metody określanej jako uczenie się krzyżowe, odpowiedź na wszystkie te pytania brzmi „tak”.

Przede wszystkim dlatego, że wszystkie pytania koncentrują się na edukacji mieszanej, co oznacza łączenie tego, czego dzieci uczą się w szkole, z sytuacjami nieformalnymi, przyjemnymi i atrakcyjnymi. W ten sposób odbywa się naprawdę znaczący proces kształcenia.

Dzieci piszące leżąc na podłodze.

Uczenie się krzyżowe

Jest to metoda, która ma na celu zjednoczenie formalnych i nieformalnych środowisk edukacyjnych. Tak więc uczenie się krzyżowe próbuje połączyć treści edukacyjne z codziennymi scenariuszami. Czyli stara się powiązać pracę szkolną z doświadczeniami pozaszkolnymi.

Raport Sharplesa z 2015 roku mówi o uczeniu się naprzemiennym jako alternatywnym środowisku uczenia się poza klasą szkolną. Jest to badanie przeprowadzone przez Instytut Technologii Edukacyjnych Uniwersytetu Otwartego w Wielkiej Brytanii na temat edukacji krzyżowej.

W jego trakcie naukowcy zbadali nowe formy nauczania, które łączą zajęcia szkolne ze scenariuszami dnia codziennego. Raport stwierdza, że „Doświadczenia z życia codziennego mogą wzbogacić naukę w szkołach i na uniwersytetach. Dodawanie pytań i wiedzy ze szkoły może pogłębić nieformalne uczenie się krzyżowe”.

Jak sama nazwa wskazuje,  uczenie się krzyżowe łączy się z różnymi kontekstami uczenia się. Raport stwierdza, że „te połączenia działają w obu kierunkach”. Innymi słowy, zarówno nauka szkolna, jak i codzienna są lepsze, gdy występują razem.

Uczenie się krzyżowe pozwala motywować i wzbudzać zainteresowanie uczniów

Z motywacyjnego punktu widzenia uczenie się krzyżowe to ciekawa metoda nauczania dla nauczycieli. Powiązanie materiału programowego z tym, co lubią uczniowie, jest sposobem na rozbudzenie ich uwagi i zainteresowania nauką.

Dzieci lepiej uczą się pewnych przedmiotów, jeśli są prowadzone poza klasą szkolną. Jak sugeruje uczenie się krzyżowe, wiele przedmiotów szkolnych może być fajniejszych, jeśli połączymy je z czymś praktycznym.

Tak więc istnieją codzienne doświadczenia, które w kontekście uczenia się krzyżowego są uważane za cenne możliwości edukacyjne. Obejmują one na przykład wycieczki terenowe do rezerwatów przyrody oraz wizyty w muzeach, teatrach lub na wystawach.

We wszystkich tych sytuacjach uczniowie mogą interpretować codzienne realia, które są dla nich przyjemniejsze, w świetle tego, czego uczą się w szkole.

Uczenie się krzyżowe i nowe technologie

W obecnych czasach nowe technologie zmieniły sposób, w jaki uczymy się. Dzięki nim opracowano i zróżnicowano wiele możliwości edukacyjnych, zarówno w bardziej formalnych, jak i nieformalnych kontekstach.

Technologia odgrywa kluczową rolę zarówno w klasie, jak i poza nią. Nowe środowiska wirtualne, platformy dydaktyczne i edukacja online stały się kluczowymi narzędziami umożliwiającymi i ulepszającymi edukację.

Dzieci przechodzące przez ulicę.

W związku z tym o wiele bardziej sensowne jest, aby uczenie się krzyżowe wykorzystywało nowe technologie, aby zapewnić bardziej wszechstronną, złożoną i trwałą edukację.

Konieczność powiązania wiedzy z formalnymi i nieformalnymi kontekstami edukacyjnymi

Oprócz potrzeby edukacji formalnej i zinstytucjonalizowanej potrzebne jest również uczenie się krzyżowe. I dzieje się to bardziej naturalnie w dowolnym miejscu i czasie. Co więcej, dla wielu osób jest to atrakcyjniejszy sposób nauki.

Ogólnie rzecz biorąc, uczenie się krzyżowe jest ściślej związane ze środowiskiem, doświadczeniami i sposobem życia ludzi. Większość z nich odpowiada na wewnętrzne motywacje, gusta i specyficzne potrzeby uczniów. Metody te są też powiązane z różnymi celami uczenia się.

W dzisiejszym społeczeństwie ważne jest, aby w edukacji wykorzystywać zarówno uczenie się formalne, jak i nieformalne. Ponadto prawdziwe uczenie się wykorzystuje zarówno wiedzę akademicką, jak i codzienną.

I na koniec, bardzo ważne jest, aby to, co dzieje się w klasie, przecinało się z tym, co dzieje się poza nią, w życiu codziennym i odwrotnie.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Sharples, Mike; Adams, Anne; Alozie, Nonye [et al.] (2015). “Innovating Pedagogy 2015: exploring new forms of teaching, learning and assessment, to guide educators and policy makers”. Open University Innovation Report 4. Milton Keynes: The Open University. Recuperado de https://iet.open.ac.uk/file/innovating_pedagogy_2015.pdf
  • Pereira, S., Fillol, J. y Moura, P. (2019). El aprendizaje de los jóvenes con medios digitales fuera de la escuela: De lo informal a lo formal. Comunicar: Revista Científica de Comunicación y Educación27(58), pp. 41-50.
  • Breuer, H., Baloian, N. y Konow, R. (2007). Integración móvil de aprendizaje formal e informal. In Proceedings of the Interacción 2007 workshop. Zaragoza, Spain. Retrieved from http://www. aipo. es/articulos/1/12437 (v2). pdf.
  • Fernández García, C. M. y Rodríguez Menéndez, M. D. C. (2005). Educación formal, no formal e informal en el Espacio Europeo: nuevas exigencias para los procesos de formación en educación. Aula Abierta, 85. Recuperado de http://digibuo.uniovi.es/dspace/bitstream/10651/26947/1/AulaAbierta.2005.85.45-56.pdf
  • Ballineas, A. N. M. (2011)La familia y el museo como sistemas creativos, propicios para el aprendizaje informal (Doctoral dissertation, Universidad Autónoma de Madrid).

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.