Kształtowanie i łączenie w celu wpajania nowych umiejętności
Jako rodzice jesteśmy odpowiedzialni za pomaganie naszym dzieciom w nabywaniu nowych umiejętności. Jesteśmy ich mentorami życiowymi i od nas zależy, czy będą one w stanie łatwiej uczyć się nowych umiejętności – takich jak chodzenie, mówienie, mycie rąk, mycie zębów, ubieranie się itp. Kształtowanie i łączenie to dwie techniki, które są proste i skuteczne w osiąganiu tego celu.
Zarówno kształtowanie, jak i tworzenie łańcuchów są technikami opartymi na pozytywnym wzmocnieniu. I obie pomagają maluchom stopniowo opanowywać nowe umiejętności lub zachowania. Biorąc pod uwagę łatwość, z jaką można je zastosować w praktyce, możesz regularnie korzystać z tych technik w domu bez proszenia o pomoc ze strony profesjonalisty.
Kształtowanie i łączenie: dwie skuteczne techniki operacyjne
Zarówno kształtowanie, jak i łączenie znajdują się w „centrum operacyjnym” dotyczącym modyfikacji zachowania dzieci. Modyfikacja zachowania opiera się na założeniu, że na nasze działania mają wpływ konsekwencje, które po nich następują.
Tak więc, jeśli po danym zachowaniu pojawi się jakaś nagroda lub wzmocnienie, to zachowanie to stanie się częstsze. W ten sam sposób, jeśli dane zachowanie zostanie ukarane lub zignorowane, to zmniejszy się jego częstotliwość występowania.
Na tej podstawie możemy powiedzieć, że obie techniki wykorzystują wzmacnianie i wygaszanie w celu pozytywnego kształtowania zachowań dzieci. Rodzice mogą ich używać do zaszczepiania nowych zachowań, a także modyfikowania już istniejących.
Jednak kształtowanie i łączenie wiąże się z kilkoma różnymi aspektami szczegółowymi, o których należy zawsze pamiętać.
Kształtowanie
Kształtowanie służy do stopniowego ustanawiania prostych i jednolitych zachowań. Na przykład, aby nauczyć dziecko wymawiać określone słowo lub skutecznie posługiwać się nożyczkami. Do uzyskania tego efektu opisywana metoda obejmuje kolejne przybliżenia, które polegają na wzmacnianiu zachowań stopniowo zbliżających dziecko do celu.
Przede wszystkim musisz więc określić swój cel dla dziecka. Na przykład chcesz, aby nauczyło się ono wymawiać słowo „lalka”. Następnym krokiem jest ustalenie punktu odniesienia, od którego należy zacząć.
Innymi słowy, zachowanie, które już istnieje w repertuarze dziecka, które będzie stanowić punkt wyjścia do Twojej pracy. Na przykład załóżmy, że Twoje dziecko mówi „asiejka”, gdy musi iść do łazienki.
Od teraz musisz wzmacniać te jego odmiany wymowy tego słowa, które są coraz bliższe ostatecznemu celowi. Tak więc na początku możesz po prostu wzmocnić oryginalną wymowę „asiejka”. W ten sposób będziesz nadal motywować swoje dziecko do dalszego udanego werbalizowania jego potrzeb.
Jednak później będziesz musiał oprzeć się także o technikę wygaszania, co oznacza, że przestaniesz wzmacniać wymowę „asiejka” i spróbujesz zachęcić dziecko do prawidłowej wymowy. Jeśli na przykład uda mu się wymówić „asienka”, to jest to kolejne przybliżenie do nagrody. Jednocześnie nie będziesz już wzmacniać wcześniejszej wymowy „asiejka”.
Tak więc, poprzez naszą uwagę i pochwałę, powoli poprowadzimy nasze dzieci w kierunku poprawnej i pełnej wymowy słowa „łazienka”.
Łączenie
Technika łączenia służy do grupowania prostych zachowań w taki sposób, aby tworzyły sekwencję. Właśnie to mamy nadzieję osiągnąć. Na przykład, gdy chcemy, aby nasze dzieci nauczyły się myć zęby. Wykonanie tego procesu wymaga serii działań, które występują w określonej kolejności. Istnieją dwa rodzaje tworzenia łańcuchów: tworzenie łańcuchów w przód i w tył.
W łańcuchu do przodu dzieci najpierw uczą się pierwszego etapu procesu. W takim przypadku są one nagradzane za nałożenie pasty na szczoteczkę do zębów. Następnie dorosły kończy za nie resztę sekwencji. Z czasem dodawane są kolejne kroki, w odpowiedniej kolejności.
Na przykład będą to mycie górnych zębów, dolnych, mycie zębów trzonowych, wypluwanie, płukanie ust itp. Dorośli tylko wzmacniają ostatni krok, nad którym pracuje dziecko. Jeśli nabyło już ono umiejętność wykonywania szczotkowania zębów trzonowych, nie ma sensu nagradzać go za nakładanie pasty na szczoteczkę do zębów.
Innym wariantem tej techniki jest tworzenie łańcuchów wstecznych. Tutaj dzieci najpierw uczą się ostatniego kroku sekwencji i cofają się wzdłuż łańcucha. Na przykład, jeśli chcesz, aby Twoje dziecko posprzątało po zabawie, możesz samemu zebrać wszystkie zabawki, z wyjątkiem jednej.
Następnie poproś dziecko, aby podniosło ostatnią zabawkę i nagródź je za to zachowanie.
Następnego dnia dziecko odłoży dwie zabawki, a następnego dnia trzy zabawki. Będzie to trwało tak długo, dopóki Twoje dziecko nie stanie się w pełni odpowiedzialne za zebranie wszystkich zabawek. Wspaniałą rzeczą w tej opcji jest to, że dzieci zaczynają znacznie bliżej celu lub, innymi słowy, sukcesu.
Może to sprawić, że motywacja będzie wydawać się większa już od pierwszego dnia.
Podsumowanie
Podsumowując, kształtowanie i łączenie to dwie bardzo proste techniki, które można łatwo zastosować w domu. Są świetną alternatywą, gdy pomagają dzieciom w zdobywaniu nowych umiejętności w pozytywny i satysfakcjonujący sposób.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Barral, J. (2014). Técnicas de modificación de conducta: una guía para su puesta en práctica . Síntesis.
- Caballo, V. (1998). Manual de técnicas de terapia y modificación de conducta (4a Ed.). Siglo XXI.
- Labrador, F, J. (2013). Técnicas de modificación de conducta . Ediciones Pirámide.
- Olivares, J. y Méndez, F. (2005). Técnicas de modificación de conducta (4a ed.). Biblioteca Nueva.
- Ruiz, A., Díaz, M. y Villalobos, A. (2012). Manual de Técnicas de Intervención Cognitivo Conductuales . Desclée De Brouwer.