Odruch chwytania - co to jest i jak go stymulować?

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Elena Sanz Martín.

Ostatnia aktualizacja: 15 stycznia, 2019

Czy zauważyłeś, że twoje dziecko ma obsesję na punkcie łapania wszystkiego, co przyniesiesz, w swoje ręce? Nazywa się to: odruch chwytania i jest wskazówką, że jego układ nerwowy działa poprawnie.

W pierwszym tygodniu życia nadejdzie czas, kiedy Twoje dziecko zacznie zaciskać rękę, aby podnieść wszystko, co dotyka lub zbliża się do jego dłoni. To odruch chwytania. Chociaż początkowo jest to mimowolne, w końcu stanie się kontrolowanym działaniem.

Odruch chwytania u dzieci

Niewiele rzeczy daje nam więcej przyjemności niż dotykanie miękkich rąk dziecka. Jest to jeszcze bardziej czułe, kiedy zaczynają chwytać wszystko w ich zasięgu. To jest pierwsza interakcja z otoczeniem. Przedmiotem tego działania mogą być palce, lekka zabawka lub włosy.

Gdy dziecko chwyta za włosy, doświadczysz prawdziwej siły uchwytu spowodowanego odruchem chwytnym.

Dziwną rzeczą w odruchu chwytania jest to, że nie jest on wyłączny dla rąk dziecka. Zauważysz także, że kiedy coś będzie muskać stopę malucha, palce u stóp zaczną się zwijać, jak gdyby chciały coś złapać.

Według specjalistów jest to funkcja ewolucyjna. Kiedy nasi przodkowie mieli włosy na swoich ciałach, czynność ta pozwoliła dziecku złapać się matki w razie wystąpienia niebezpieczeństwa.

Charakterystyka odruchu chwytania

Niektóre cechy obejmują:

• Podobnie jak wszystkie odruchy, jest to działanie mimowolne w odpowiedzi na bodziec.
• Przejawia się to w rękach i stopach.
• Występuje w pierwszym i drugim miesiącu życia.
• To sygnał, że system nerwowy działa poprawnie.
• W trzecim miesiącu chwyt zaczyna słabnąć, ale zyskają większy zasięg ruchu i kontrolę nad nim.
• Począwszy od czwartego miesiąca życia, zmysły dziecka są o wiele bardziej dojrzałe, a jego działania stają się celowe i ukierunkowane. Nadal jednak nie jest ono w stanie oszacować odległości. Od tego momentu jego koordynacja będzie się nadal rozwijać i będzie w stanie skupić się na pożądanym obiekcie obiema rękami.
• Odruch chwytania przejawia nieco dłużej w stopach (od 3 do 6 miesięcy).

Jak stymulować odruch chwytania?

Aby stymulować ten odruch istnieje kilka bardzo prostych ćwiczeń, które możesz wykonywać codziennie. Najłatwiejszym (nie najmniej skutecznym) jest przesunięcie palca w kierunku dłoni dziecka i umożliwienie jego chwycenia.

Tymczasem odruch chwytny w stopie może być stymulowany w podobny sposób. Umieść palec lub ołówek w dolnej części stopy i obserwuj palce. Jeśli zwiną się tak, jakby chciały złapać przedmiot, który ich dotykał, to jesteś świadkiem klasycznego odruchu chwytania stopy.

Z drugiej strony możliwe jest również wczesne pobudzenie w celu promowania większej mobilności i nowych zmysłów u dziecka.

Wszystko co obejmuje poruszanie rękami i nogami, ćwiczenie wykorzystania zmysłów, a nawet pieszczoty i ćwiczenia relaksacyjne, może pomóc mu być bardziej świadomym jego ciała. To pozwoli mu przyzwyczaić się do nowych ruchów.

Innymi wspaniałymi sojusznikami na tym etapie są muzyka i kolorowe zabawki z migającymi światłami, ponieważ zmysł słuchu i widzenia dziecka dopiero zaczyna się budzić.

Inne odruchy powszechne u dzieci

Oprócz odruchu chwytania, istnieją inne odruchy, które mogą być obecne w pierwszych miesiącach życia. Oto kilka przykładów:

• Odruch Moro: jest odczuwalny natychmiast po urodzeniu. Polega na wywoływaniu szarpnięcia ciałem u dziecka. Odbywa się to przez delikatne puszczenie głowy przez chwilę (nie pozwalając jej dotrzeć do wyściełanej powierzchni poniżej).
• Ssanie: Widać to po dotknięciu ust dziecka.
• Odruch chodzenia: Widać to, kiedy dziecko próbuje chodzić, gdy jego stopy dotykają twardej powierzchni.
• Odruch Galanta: leżąc twarzą w dół, głaskanie lub poklepywanie bokiem kręgosłupa powoduje, że dziecko obraca się w kierunku miejsca, w którym zostało dotknięte.

Inne odruchy przejawiają się również u dorosłych, takie jak kichanie, ziewanie, kaszel, mdłości i mruganie.