Uczenie dzieci umiejętności rozwiązywania problemów

Uczenie dzieci radzenia sobie z wyzwaniami i problemami jest bardzo ważne. Poznaj kilka sposobów jak pomóc im w uzyskaniu samodzielności.
Uczenie dzieci umiejętności rozwiązywania problemów
Ana Couñago

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Ana Couñago.

Ostatnia aktualizacja: 21 grudnia, 2022

Dzieci muszą nauczyć się samodzielnie rozwiązywać problemy. W tym artykule omówimy trzy sposoby, w jakie może wyglądać uczenie dzieci umiejętności rozwiązywania problemów, kontaktów społecznych i samodzielności.

Czytaj dalej i dowiedz się jak pomóc swojemu dziecku.


Jak rozmawiać o trudnych sprawach z małymi dziećmi?

Przekazanie dzieciom wartości i reagowania na sytuacje może nauczy je zachowywać się i dostosowywać w życiu. Na przykład nieporozumienia i sprzeczki są normalnym elementem życia.

Czasami jednak dzieci nie wiedzą, jak się w takiej sytuacji zachować i jak na nie zareagować. Nauczenie ich, jak rozwiązywać problemy, przygotuje je na przyszłość i rozwiązywanie konfliktów w życiu dorosłym.

Uczenie dzieci umiejętności rozwiązywania problemów

Uczenie dzieci rozwiązywania problemów

Wiele dzieci ma trudności w kontaktach z innymi: dorosłymi i nawet rówieśnikami. Ponadto takie problemy mogą generować zachowania pełne niepokoju, agresji, a nawet wybuchy wściekłości i tym podobne. Pełne rozwinięcie umiejętności rozwiązywania problemów i nawiązywania znajomości oraz przyjaźni u dzieci wymaga czasu i dojrzałości emocjonalnej.

 

Dlatego też rodzice  mają obowiązek uczyć swoje dzieci w domu umiejętności społecznych i odpowiedniego reagowania w trudnych sytuacjach. Pomoże to im nauczyć się komunikować, negocjować i rozwiązywać konflikty z innymi. Można tego dokonać, ucząc ich wartości i zasad niezbędnych do tego, by żyć w harmonii z innymi.

 

Uczenie dzieci ufania i okazywania empatii

Uczenie dzieci rozmawiania

Jedną z najlepszych i kluczowych metod, i sposobów pomocy dzieciom w rozwiązywaniu konfliktów jest nauczenie ich zaufania i empatii. Ma to kluczowe znaczenie dla rozwoju ich osobowości i charakteru.

 

Dlatego ważne jest, aby rodzice mogli spełnić trzy warunki:

  • Ciągła uwaga i poświęcanie czasu na edukację dzieci.
  • Bezwarunkowa miłość i wsparcie bez względu na sytuację.
  • Stwórz okazje, aby rozwinąć inteligencję emocjonalną dziecka – pozwól mu na zabawy z rówieśnikami.

W pewnym sensie może to wzmocnić więzi rodzinne i pomóc dziecku w rozwiązywaniu konfliktów bez stosowania przemocy.

Dzięki empatii i zaufaniu dzieci mogą nauczyć się:

  • Rozpoznać uczucia i emocje oraz punkty widzenia innych ludzi.
  • Zidentyfikować podobieństwa i różnice między charakterami innych ludźmi.
  • Korzystanie z umiejętności miękkich, wrażliwości i inteligencji emocjonalnej.
  • Nauka umiejętności konstruktywnego rozwiązywania problemów poprzez negocjacje, mediacje, dyskusje i tym podobne.

Inteligencja emocjonalna to według wielu psychologów bardzo istotna kompetencja. Polega na rozumieniu zdolności rozpoznawania stanów emocjonalnych własnych oraz innych osób, jak też zdolności używania własnych emocji i radzenia sobie ze stanami emocjonalnymi innych osób.

Uczenie dzieci jak nawiązywać zdrowe relacje z innymi ludźmi

Dzieciaki w szkole

W wieku od 6 do 12 lat dzieci poszerzają swoją wiedzę o zasadach społecznych i kontaktach międzyludzkich. Wczesne dzieciństwo to najlepszy czas, aby nauczyć je, jak dzielić się z innymi, współpracować i umieć radzić sobie z odrzuceniami i niepowodzeniami.

Dzieci mogą nauczyć się nawiązywać zdrowe relacje poprzez na przykład:

  • Umiejętność reagowania lub niereagowania na nietolerancję i drwiny, wyzwiska.
  • Samodzielne zastanawianie się nad różnymi sposobami radzenia sobie ze złością i negatywnymi emocjami.
  • Znajdowanie rozwiązań i tworzenie nowych propozycji radzenia sobie w różnych sytuacjach.
  • Wiedza, że nie wszystkie konflikty są negatywne – mogą przynieść wiele dobrego, konstruktywną krytykę.
  • W ten sposób dzieci mogą nawiązywać relacje oparte na szacunku i bez unikania interakcji społecznej z innymi.

Ćwiczcie razem odgrywanie ról

Ćwiczenie odgrywania ról to kolejny sposób na uczenie dzieci umiejętności rozwiązywania problemów i poznawania punktu widzenia innych osób. Można tego dokonać poprzez tworzenie dialogów i działanie w sytuacjach konfliktowych.

Ta technika uczy poprzez przykład i praktykę, więc jest bardzo atrakcyjna dla małych dzieci. Możesz wykorzystać teatrzyk kukiełkowy, tworzyć różna scenariusze i odgrywać małe sztuki teatralne w domu.

Aby to zrobić, rodzice mogą pomóc dziecku tworzyć różnorodne historie z postaciami zaangażowanymi w konflikty społeczne, które dzieci mogą napotkać w życiu. Mogą też podać im nakazy jak je rozwiązać. Później rodzice i dzieci mogą odgrywać różne role, przedstawiając, co się stało i jak zostało rozwiązane. Następnie możecie omówić wszystko, co się wydarzyło.

Rozwiązywanie problemów i samodzielność

Daj dziecku też czas na próbę rozwiązania danego problemu samodzielnie – pomoże mu to uwierzyć w swoje możliwości i odszukać w sobie siłę do pokonywania przeciwności. Będzie to cecha niezwykle przydatna w przyszłości: w szkole, na koloniach czy w grupie rówieśniczej. Wtedy bez dostępu do pomocy rodziców dziecko nie będzie czuło się zagubione. 

Ważna jest też nauka cierpliwości. Warto nauczyć dziecko, że na różne rzeczy trzeba w życiu chwilę poczekać. Oczywiście czas oczekiwania dostosuj do wieku dziecka. Nie wszystko dzieje się na żądanie dziecka i nie każdy będzie spełniał jego oczekiwania.

Krótko mówiąc, rodzina odgrywa dużą rolę w tym, jak dzieci wyrażają swoje uczucia i radzą sobie w sytuacjach konfliktowych. W pewnym sensie nauczenie je, jak badać to, co czują, jak przeżywają swoje emocje, spostrzeżenia i wartości, może pomóc dzieciom lepiej zrozumieć siebie i świat.

Pamiętaj, że zabawa i gry mogą również stać się świetnymi narzędziami do uczenia dzieci umiejętności rozwiązywania problemów w przyszłości.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Díaz-Aguado, M. J. (2006). El acoso escolar y la prevención de la violencia desde la familia. Madrid: Dirección General de la Familia.
  • Martín, X. (1992). El role-playing, una técnica para facilitar la empatía y la perspectiva social. Comunicación, lenguaje y educación, 4(15), 63-68.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.