Rozwój smaku u dzieci - czy wiesz, jak się odbywa?
Czy wiesz, że już w trakcie I trymestru ciąży u twojego dziecka kształtują się preferencje smakowe, a tym samym to co będzie mu smakowało w przyszłości? Już wtedy rozpoczyna się rozwój smaku i połączeń nerwowych do mózgu i kubków smakowych.
Ekspozycja na na różnego rodzaju bodźce smakowe i węchowe odbywa się poprzez płyn owodniowy, który dziecko połyka wraz z wodami płodowymi.
Także nasze geny mają wiele wspólnego z tym, co lubimy jeść. Wpływają one również powtarzalność i przeszłe doświadczenia żywieniowe. W dzieciństwie jest także wiele czynników, takich jak ekspozycja i różnorodność produktów które mają wpływ na kształtowanie naszych preferencji żywieniowych.
Cierpliwość rodziców i chęć pokazania dziecku nowych smaków ma duży wpływ na rozwój smaku u niemowlaków i małych dzieci.
Czytaj dalej i dowiedz się więcej o doznaniach smakowych u dzieci.
Jak już powiedziano, nasze geny i doświadczenia mają duży wpływ na to, co lubimy jeść, a czego nie. Ale to nie jest jednak takie proste. Gusta żywieniowe mogą się nam również zmieniać z czasem, a nawyki żywieniowe mogą ulec zmianie na przykład z powodów zdrowotnych.
Czytaj dalej, aby dowiedzieć się więcej o tym, jak dzieci rozwijają swoje smaki i preferencje żywieniowe.
Rozwój smaku u dzieci – jak się kształtuje?
Przede wszystkim cały proces kształtowania odczucia smaku zaczyna się już w macicy. W ciągu pierwszych 7-8 tygodni ciąży u płodów rozwijają się kubki smakowe. Poprzez pępowinę i płyn owodniowy niemowlęta otrzymują wszystkie składniki odżywcze od matek.
W zależności od diety matki, dziecko może odczuwać posmak danych produktów. Dlatego przyzwyczajamy się do kulturowo uwarunkowanych potraw i zestawień smakowych.
Później, podczas karmienia piersią, dzieci zaczynają również odczuwać posmak tego, co jedzą ich matki. W ten sposób, gdy dziecko przyzwyczai się do specyficznego zestawu smaków, później wybiera produkty które przypominają mu okres niemowlęcy. Jednym słowem wybiera produkty, które smakują podobnie do poprzednich posiłków.
Wpływa na to również powtarzanie, podobnie jak otoczenie społeczne i to, co czują dzieci podczas jedzenia. Nawet twoja kultura może determinować twoje upodobanie wobec danego jedzenia.
Wpływ nawyków pielęgnacyjnych na smaki żywieniowe
Mleko matki ma o wiele więcej zalet niż preparaty dla niemowląt, ale czasami dziecinie chcą go spożywać. Niektóre matki nie mogą czasami produkować wystarczająco dużo pokarmu. Jednak badania pokazują, że mleko matki ułatwia dzieciom próbowanie nowych pokarmów, ponieważ uczą się ich posmaku.
Postrzeganie smaku słonego
Kubki rozpoznające smak słony zaczynają się rozwijać naturalnie w wieku około 4 miesięcy. W wieku 2 lat dzieci zwykle już zaczynają doceniać słone potrawy. Jednakże nie należy przesalać potraw dla niemowląt i małych dzieci – ich organizm jest mniejszy i ich zapotrzebowanie na sól jest znacznie ograniczone.
Matki, które podczas ciąży jedzą dużo słonych potraw, mają większe szanse na urodzenie dzieci z niedowagą. Sól może być też przyczyną nadciśnienia. Dla zdrowia swojego i swojej rodziny lepiej jest jednak nauczyć siebie i swoje dziecko korzystania z ziół i przypraw innych niż sól.
Rozwój smaku słodkiego u dzieci
Większość dzieci uwielbia słodycze i przekąski. Słodkie smaki zawsze kojarzyły się ludziom z dobrym samopoczuciem, dobrobytem i spokojem, ze względu na hormony, które wyzwalają w naszym mózgu.
Już odrobina cukru może przyspieszyć bicie serca dziecka i wyzwolić hormony szczęścia i zadowolenia. Jest to związane też ze słodyczą którą dziecko kojarzy z mlekiem matki.
Słodycz kojarzy się nam też z imprezami i uroczystościami, daje nam poczucie radości i wyzwala serotoninę. Może dlatego właśnie jemy czekoladę i lody, kiedy jesteśmy przygnębieni.
Jednak odczucie tego smaku zależy też od genetyki – niektóre osoby są bardziej wyczulone na smak słodki i mają problem aby ograniczyć spożywanie słodyczy. Dla innych słodki smak jest mdły i przytłaczający.
Rozwój smaku kwaśnego i gorzkiego u dzieci
Kwaśność była historycznie cechą charakterystyczną dla niektórych zielonych, niedojrzałych, skisłych lub zepsutych produktów. Zjedzenie ich często mogło oznaczać zatrucie pokarmowe, spożycie toksyn a nawet śmierć. Niektórzy ludzie zachorowali, a niektórzy nawet umarli po zjedzeniu trujących owoców.
Dlatego początkowo dzieci przejawiają awersję do gorzko-kwaśnych produktów – jest to mechanizm obronny. Muszą dopiero nauczyć się, które produkty są bezpieczne do zjedzenia. Dopiero wtedy przestaną odrzucać niektóre potrawy, takich jak kwaśne warzywa, brokuły czy brukselka.
Każdy z nas ma na języku receptory, które są pobudzane przez substancje chemiczne zawierające kreślone związki reprezentujące słodycz (na przykład glukoza, fruktoza i cukry) lub kwaśnością (ocet, kwas owocowy).
W procesie przyzwyczajania dzieci do bardziej wytrawnych i złożonych smaków warto jest być cierpliwym. Jednego dnia dziecko może odmówić zjedzenia danego produktu, a następnego dni będzie go uwielbiać. Wszystko to zależy od ekspozycji na różne smaki.
Warto jest podawać dziecku podobne produkty, jakie jedzą dorośli, ale nie zmuszać go na siłę do ich jedzenia Dziecko samo wybierze i zachęcone wizją rodziców jedzących to samo będzie chciało próbować. Ważne jest aby produkty były jak najbardziej naturalne (warzywa, owoce, strączki, kasze) i nieprzesolone, bez dodatku przetworzonych fast foodów.
Jeśli dziecko od dzieciństwa będzie jadło przetworzoną żywność, ciężko mu będzie się od niej odzwyczaić w przyszłości.
Jeśli Twoje dziecko nie chce spożywać pewnych pokarmów warto jest włączyć je do procesu przygotowań. Odmierzanie i podawanie produktów, mycie warzyw i pomoc w mieszaniu mogą zaintrygować dziecko, które chętniej sięgnie po nowy produkt. Już po kilku próbach może przekonać się do smaku nowego warzywa.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Spahn JM, Callahan EH, Spill MK, Wong YP, Benjamin-Neelon SE, Birch L, et al. (2019). Influence of maternal diet on flavor transfer to amniotic fluid and breast matic review. Am J Clinmilk and children’s responses: a syste Nutr. 2019;109(7):1003S-1026S.
- Beauchamp GK, Mennella JA. (2011). Flavor perception in human infants: Development and functional significance. Digestion. 2011;83(SUPPL.1):1–6.
- Mennella JA, Bobowski NK, Reed DR. (2016). The development of sweet taste: From biology to hedonics. Rev Endocr Metab Disord. 2016;17(2):171–8.
- Bobowski NK, Mennella JA. (2016). The sweetness and bitterness of chilhood: insights from basic research on taste preferences, Physiol Behav. 2016;25(3):289–313.
- Duffy VB, Bartoshuk, LM. (2000). Food acceptance and genetic variation in taste. J Am Diet Ass. 2000; 1000(6):647-55.
- Hayes JE, Bartoshuk LM, Kidd JR, Duffy VB. (2008). Supertasting and PROP bitterness depends on more than the TAS2R38 gene. Chem Senses. 2008;33(3):255–65.
- Tepper BJ. (2008). Nutritional Implications of Genetic Taste Variation: The Role of PROP Sensitivity and Other Taste Phenotypes. Annu Rev Nutr. 2008;28(1):367–88.
- Tepper BJ, White EA, Koelliker Y, Lanzara C, D’Adamo P, Gasparini P. (2009). Genetic variation in taste sensitivity to 6-n-propylthiouracil and its relationship to taste perception and food selection. Ann N Y Acad Sci. 2009;1170:126–39.
- Bee Wilson. (2016). El primer bocado: cómo aprendemos a comer. 1ª ed. España: Turner; 2016.