Jak postępować z nastolatkami? Oto 6 porad.

Dorastanie to etap pełen zmian. Młodzi ludzie zaczynają budować swoją osobowość i kłócić się z rodzicami. Oto kilka wskazówek pozwalających lepiej postępować z nastolatkami.
Jak postępować z nastolatkami? Oto 6 porad.
Mara Amor López

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Mara Amor López.

Ostatnia aktualizacja: 21 grudnia, 2022

Wszyscy zgadzamy się, że okres dojrzewania jest skomplikowanym etapem, pełnym zmian, podejmowania decyzji i odkrywania świata przez nastolatka. Ważne jest zatem, aby rodzice dysponowali pewnymi edukacyjnymi i komunikacyjnymi metodami, by móc skutecznie postępować z nastolatkami.

Okres dojrzewania można postrzegać jako zmianę sposobu patrzenia na świat; młodzi ludzie przestają patrzeć na życie oczami dziecka i coraz częściej podchodzą do sposobu patrzenia na nie jako osoba dorosła. O złożoności tego etapu decyduje także budowa osobowości młodych ludzi, oprócz ważnych zmian zachodzących na poziomie szkoły.

Dlatego też ważne jest, abyśmy wiedzieli, jak zarządzać tym etapem i w jaki sposób uczynić go bardziej znośnym, zarówno dla nich, jak i dla nas. Podamy Ci dziś kilka wskazówek, dzięki którym będziesz w stanie lepiej postępować z nastolatkami.

Niezbędne metody edukacyjne i komunikacyjne pozwalające lepiej postępować z nastolatkami

Wielu rodziców wybiera się na konsultacje psychologiczne, ponieważ ich nastolatki nie przestrzegają zasad panujących w domu, nawiązują przyjaźnie, które mogą im zaszkodzić, mają problemy w szkole lub są drażliwe i często doświadczają przemocy lub same ją stosują.

Jeśli zapytamy rodziców przeciętnego nastolatka, jak opisaliby ten etap, z pewnością powiedzą nam, że to okres wielu kłótni, konfrontacji, ostentacyjnie złych manier itp. W efekcie koegzystencja staje się czymś nie do zniesienia dla obu stron.

Co więc mogą zrobić rodzice nastoletnich dzieci? Czy są jakieś klucze do stawienia czoła tym problemom? Pora więc poznać kilka wskazówek na temat tego, jak postępować z nastolatkami.

Nie wolno nam zapominać, że żadna z tych wskazówek nie zastępuje diagnozy, której może nam udzielić psycholog. Dlatego jeśli mimo stosowania tych koncepcji nadal nie jesteśmy w stanie zapanować nad sytuacją, najlepiej skorzystać z pomocy profesjonalisty.

Edukacyjne i komunikacyjne sposoby postępowania z młodzieżą

Chociaż okres dojrzewania jest trudnym etapem, problemy można rozwiązać, zwłaszcza jeśli zasialiśmy wcześniej odpowiednie nasiona edukacyjne.

Przyjrzymy się niektórym wskazówkom o charakterze edukacyjnym i komunikacyjnym, które mogą być bardzo pomocne w poprawie relacji z naszymi nastolatkami i aby Twój dom nie stał się polem bitwy.

Jak postępować z nastolatkiem? Zacznij go naprawdę słuchać

Jeśli chcesz, aby Twoje dzieci wyrażały swoje uczucia i myśli razem z Tobą, musisz je do tego zachęcić. Ważne jest, abyś ich słuchał bez krytykowania, osądzania czy poniżania.

Dyskusja matki z córka

W wielu przypadkach nastolatki nie rozmawiają z rodzicami, ponieważ uważają ich za zagrożenie, jako że ponieważ często to oni ich besztają i karzą. Ilekroć dziecko szuka rodziców, aby z nimi porozmawiać, dzieje się tak dlatego, że ich potrzebuje. A to oznacza, że trzeba wysłuchać dziecka, a nie tylko je oceniać. Wzrośnie w ten sposób jego samoocena.

W tym momencie musisz słuchać i oferować swoją pomoc we wszystkim, czego potrzebuje, a także zapewnić swoje wsparcie.  W każdym razie musisz również pamiętać, że nie musisz być osobą, która rozwiąże wszystkie ich problemy. Raczej musisz pozwolić im rozwiązywać wszystkie ich problemy na własną rękę w ramach procesu dojrzewania.

Pozwól im być autonomicznym i odkrywać świat

Jak już powiedzieliśmy, nastolatki są w fazie zmian, rozwoju osobowości, poszukiwania własnej tożsamości, nowych przyjaźni itd. Musimy zrozumieć, że w tym okresie ich gusta i opinie będą się stale zmieniać. Musimy pozwolić im spróbować i zdecydować, co im się podoba, a co nie. 

Wychowywanie nastolatków oznacza pozwalanie im na porażkę i popełnianie błędów

Tak jak i my przeżyliśmy skomplikowane chwile w okresie dojrzewania, mieliśmy złe doświadczenia, ale także dobre, tak i musimy pozwolić naszym dzieciom eksperymentować i popełniać własne błędy. Jest to część ich rozwoju dojrzałości. Nie możemy zamknąć ich w bańce, aby zapobiec potencjalnemu cierpieniu.

Dlatego też musimy pozwolić im myśleć, zastanawiać się, działać i popełniać błędy, ponieważ pomoże im to się uczyć. Z ich doświadczeń, niezależnie od tego, czy są dobre, czy złe, w końcu się czegoś nauczą. A to będzie bardzo pomocne przez całe ich dalsze życie.

Wszyscy uczymy się poprzez nasze niepowodzenia, ponieważ pomagają one nam ulepszać nasze decyzje, aby błędy się nie powtórzyły w przyszłości. W tym procesie możemy być wsparciem i przewodnikami naszych dzieci, ale musimy też pozwolić im popełniać błędy i ponosić konsekwencje tych błędów.

Jeśli to my popełniliśmy błąd, też musimy przeprosić i poprosić o wybaczenie

Wiemy już, że nasz przykład to najlepszy sposób nauczania. Dlatego jeśli popełniliśmy jakiś błąd w przypadku naszych nastolatków, musimy też ich przeprosić i poprosić o przebaczenie. W ten sposób nauczymy dzieci, że jeśli nie postępujemy właściwie, musimy przeprosić.

Nie możemy oczekiwać, że nasze dzieci przeproszą nas, jeśli popełniły błąd, jeśli sami tego nie robimy. Wielu rodziców boi się przeprosić, ponieważ uważają oni, że sprawia to wrażenie słabości lub podważa nasz autorytet. Prawda jest jednak odwrotna: przeprosiny to akt odwagi i dojrzałości.

Jak postępować z nastolatkami? Zaakceptuj ich decyzje i pozwól im dokonywać własnych wyborów

Dopóki ich decyzje nie są dla nich niebezpieczne, musimy pozwolić im dokonywać własnych wyborów. To jest kwestia, która czasami jest bardzo trudna dla rodziców. Jesteśmy przyzwyczajeni do tego, że decydujemy za nich, tak jak robiliśmy to, gdy mieliśmy jeszcze małe dzieci, a nie nastolatków w domu.

Rozmowa z nastolatkiem

Nadszedł jednak teraz już czas, aby dorosły i podejmowały same decyzje, nawet jeśli wydają się nam to głupie wybory. Możemy im doradzić, ale nigdy nie narzucajmy im tego, co powinni robić lub jak mają coś robić.

Pomóż im i pozwól im być tym, kim chcą być

Czasami, jako rodzice, chcemy, aby nasze dzieci były naszymi kopiami lub robiły rzeczy, których my sami nie byliśmy w stanie zrobić. Tak nie powinno być.

Naszą misją jako rodziców jest pozwolić im być tym, kim chcą być. Możemy zaoferować im narzędzia, których mogą potrzebować do rozwoju, ale pozwólmy im wybrać własne ścieżki, tak jak kiedyś robiliśmy to sami.

Podsumowanie rozważań o edukacyjnych i komunikacyjnych metodach postępowania z nastolatkami

Te edukacyjne i komunikacyjne metody, które zaprezentowaliśmy, aby postępować z nastolatkami, mogą być bardzo pomocne w poprawie relacji z nastolatkiem. Ale ważne jest, aby nie tracić z oczu podstaw: w dzieciństwie ustalane są zasady i ograniczenia, tak aby po osiągnięciu wieku dojrzewania relacje opierały się na zaufaniu i wzajemnym szacunku.

Mamy nadzieję, że te metody pomogą Ci lepiej cieszyć się dorastaniem Twojego dziecka. Chociaż nie jest to łatwe zadanie, możesz to osiągnąć. Musisz tylko przyjrzeć się sposobowi, w jaki edukujesz swoje dzieci i oczywiście poprawić wszystko, co uważasz, że robisz źle.

Jest jeszcze czas na rozwiązanie swoich problemów, to tylko kwestia odpowiedniego nastawienia.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Estévez, E., López, E. E., & Ochoa, G. M. (2007). Relaciones entre padres e hijos adolescentes (Vol. 3). Nau Llibres.
  • Artiaga, J. F., Hernández, J. A., Carbó, M. J. C., & Cabré, P. F. (2005). Adolescentes: relaciones con los padres, drogas, sexualidad y culto al cuerpo (Vol. 5). Grao.
  • Rodríguez, N. C., Rodríguez, J., Ceballos, E., & Álvarez, M. (2013). ¿ Peleamos o negociamos? La argumentación de los padres y lasmadres con sus hijos e hijas adolescentes durante los conflictos familiares. European Journal of Investigation in Health, 3(3), 207-217.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.