Rozwój języka u niemowląt: zobacz jak przebiega
Rozwój językowy każdego dziecka przebiega zgodnie z jego własnym tempem rośnięcia i procesami uczenia się. Jednak istnieją z góry określone etapy, które determinują rozwój języka u niemowląt.
Język umożliwia nam komunikację, ale rozwój języka u niemowląt to długi i skomplikowany proces. Dzisiaj przyjrzymy się bliżej temu procesowi, który zaczyna się już we wczesnych momentach dzieciństwa.
Język to zbiór wspólnych norm, które umożliwiają wyrażanie idei w logiczny sposób. Ta definicja pochodzi z National Institute on Deafness and Other Communication Disorders (NIDCD).
Niemowlęta zaczynają gaworzyć już od samego momentu narodzin. Kiedy kończą pierwszy rok życia, większość z nich wypowiada swoje pierwsze słowa.
“Celem języka jest nadanie ostatecznego kształtu myśli; przygotowanie jej na aktywność intelektualną, wskazując jednocześnie na społeczną naturę aktywności intelektualnej człowieka, akt, który drastycznie odróżnia człowieka od zwierzęcia.”
– Luria –
Rozwój języka u niemowląt
Od narodzin do 6. miesiąca życia
- Odwraca głowę w kierunku dźwięków.
- Odpowiada na zmiany zachodzące w tonie głosu.
- Z uwagą słucha muzyki.
Kiedy dzieci zaczynają 6. miesiąc życia, będą w większości w wstanie rozpoznawać podstawowe dźwięki typowe dla języka ich matki. Co więcej, wraz z upływem tego etapu niemowlęta zaczynają gaworzyć, gruchać, śmiać się i naśladować dźwięki przypominające mowę.
Od 6. do 12. miesiąca życia
Kiedy dzieci są w stanie rozpoznawać i wytwarzać dźwięki w stały sposób, ich komunikacja staje się bardziej złożona. Dlatego też możemy zaobserwować następujące zachowania u niemowląt w wieku od 6. do 12. miesiąca życia:
- Słucha, gdy inni do niego mówią.
- Rozumie często używane i powszechne słowa w języku ojczystym.
- Odpowiada na werbalne prośby.
- Gaworzy długie i krótkie grupy dźwięków.
- Gaworzy, aby zwrócić na siebie uwagę.
- Komunikuje się za pomocą gestów.
- Imituje określone dźwięki z mowy.
- Używa języka, aby poprosić o coś lub wyrazić swoje uczucia, protesty, akceptację, itp.
- Wypowiada swoje pierwsze słowa.
Od 1. do 2. roku życia
Po ukończeniu pierwszego roku życia procesy fonologiczne dziecka ulegają znaczącej poprawie. Dlatego też dzieci zaczynają emitować bardziej precyzyjne dźwięki i wypowiadać coraz więcej słów.
Co więcej, dzieci zyskują stopniowo umiejętność różnicowania swojej mowy i dopasowywania jej do kontekstu. Uczą się również prowadzić rozmowy. Podczas tego etapu dzieci rozwijają następujące umiejętności komunikacyjne:
- Rozumienie prostych pytań.
- Znajdowanie przyjemności w słuchaniu opowiadań i piosenek.
- Ciągłe poszerzanie swojego zasobu słownictwa.
- Zadawanie pytań i konstruowanie prostych fraz.
- Używanie języka w celu uzyskiwania i przekazywania informacji.
Od 2. do 3. roku życia
Od 2. do 3. roku życia dzieci dalej dopracowują swój język. Uczą się składać pierwsze złożone zdania, zdania przeczące, pytające, współrzędne i podrzędne.
Na tym etapie rozwoju możemy zaobserwować następujące działania w zakresie komunikacji:
- Wykorzystywanie słów do praktycznie wszystkiego.
- Układanie złożonych historii.
- Właściwe używanie czasów, osób i trybów.
- Członkowie rodziny i przyjaciele są w stanie zrozumieć mowę dziecka.
- Nazywają przedmioty.
- Odróżniają nazwy własne i nazwy pospolite.
Znaczenie rodziny w rozwoju językowym dziecka
Rodzice to pierwsi nauczyciele dziecka. Dlatego też rodziny odgrywają ogromną rolę w rozwoju języka u dzieci. Dziecko jest w stanie lepiej przyswoić zasady komunikacji, gdy jego najbliższa rodzina jest pełna obrazów, dźwięków i rozmów.
Tym samym najlepiej byłoby, gdyby rodzice stymulowali rozwój językowy dziecka, wspierając tym samym jego naukę i rozwój kognitywny. W tym celu powinni:
- Używać abstrakcyjnego i precyzyjnego języka.
- Rozpoczynać rozmowy na tematy, które nie wiążą się z kwestiami domowymi.
- Dać dzieciom możliwość brania udziału i wykorzystywania języka w różnych celach związanych z wyrażaniem jego podstawowych potrzeb.
W ten sposób gdy dziecko pójdzie do przedszkola będzie już wiedziało jak używać języka w większości sytuacji, które wymagają od niego interakcji z jego otoczeniem. To kluczowy czynnik umożliwiający osiągnięcie satysfakcjonujących wyników w nauce.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- National Institute on Deafness and Other Communication Disorders. Etapas del desarrollo del habla y el lenguaje. Estados Unidos: Departamento de salud y servicios humanos de los EEUU.
- Salvador, M. B. (1996). La importancia del lenguaje oral en educación infantil. Aula de innovación educativa, 46.
