Nieśmiałość w dzieciństwie - dowiedz się, jak Twoje dziecko może ją skutecznie pokonać

Nieśmiałość w dzieciństwie - dowiedz się, jak Twoje dziecko może ją skutecznie pokonać
María Alejandra Castro Arbeláez

Napisane i zweryfikowane przez psycholog María Alejandra Castro Arbeláez.

Ostatnia aktualizacja: 19 czerwca, 2019

Nieśmiałość w dzieciństwie może rozwijać się w trakcie różnych etapów dorastania i może stanowić prawdziwe wyzwanie dla niektórych dzieci. Utrudnia im to interakcję z otoczeniem i powoduje strach w konfrontacji z nowymi sytuacjami. Chociaż pochodzenie nieśmiałości może być genetyczne, rodzice i środowisko dzieci mają na to ogromny wpływ. Dlatego, dzięki odpowiednim krokom, dzieci mogą do pewnego stopnia pokonać nieśmiałość, gdy dorosną.

Chociaż nieśmiałość w dzieciństwie jest raczej powszechną cechą osobowości, dla niektórych dzieci może to być poważny problem. Aby pomóc maluchom to przezwyciężyć, rodzice muszą zrozumieć, co dzieje się z ich pociechami na każdym etapie dorastania.

Nieśmiałość w dzieciństwie i jej oznaki

Wiele dzieci jest naturalnie nieśmiałych od chwili narodzin. Duża część ich zachowania w związku z nieśmiałością wynika z ich neurochemii. Dlatego stają się ostrożni i wykazują predyspozycje do nowych sytuacji.

Pierwsze miesiące życia

Podczas pierwszych miesięcy życia niektóre dzieci są bardziej tolerancyjne wobec różnych ludzi, mimo tego, że nie należą oni do ich wspólnego środowiska. Ogólnie mówiąc, gdy ktoś uśmiecha się do nich lub jest przyjazny, takie dziecko czuje się komfortowo.

W tym okresie dziecko rozpoznaje swoich rodziców. Jednak nie jest w stanie zidentyfikować ich twarzy. Tak więc dbanie o ich potrzeby i wymagania uwagi przyczynia się do tego, że nadmierna nieśmiałość nie jest obecna na późniejszych etapach.

Wstydliwy chłopczyk

Sześć miesięcy

Kiedy dziecko kończy sześć miesięcy, ma tendencję do bycia bardzo nieufnym. Teraz rozpoznaje twarze swoich rodziców i tych, którzy spędzili z nim dużo czasu. Z tego powodu nowa twarz jest mu obca i powoduje niepewność.

Na tym etapie dzieciństwa bardzo ważne dla dziecka jest poczucie wsparcia i bezpieczeństwa. Maluch szuka znajomych rzeczy w ludziach, których cały czas widzi. Kiedy Ci ludzie nie są obecni, wywołuje to u niego strach przed separacją.

Wielu rodziców zazwyczaj wymusza separację, ponieważ obawia się, że ich dziecko uzyska absolutną zależność. Jednak to jest coś, czego dziecko powinno się nauczyć samodzielnie. Gdy dziecko rośnie, zaczyna czuć się bezpiecznie, manifestując nieśmiałość w jednej lub innych formach.

Dwa lata

Dzieci nie są przyzwyczajone do witania się z obcymi, gdy mają dwa lata. W takiej sytuacji ukrywają się za rodzicami oraz potrzebują ich, aby czuć się bezpiecznie.

Podczas gdy to zachowanie jest związane z nieśmiałością, w rzeczywistości dzieci w tym wieku są społecznie selektywne. Jeśli nie mają do czynienia z innymi dziećmi, to nie dlatego, że nie chcą, ale wolą bawić się samotnie.

Ogólnie rzecz biorąc, dzieci często denerwują się zabieraniem zabawek lub zachowywaniem się źle. Unikanie tych sytuacji sprzyja pokojowi.

Jeśli jednak nieśmiałość na różnych etapach dzieciństwa jest nadmierna, może to stanowić problem. Jeśli dziecko ma trzy lata i nadal nie ma żadnych zainteresowań społecznych, nie bawi się z innymi dziećmi, staje się niewrażliwe na kontakt fizyczny i nie wyraża się klarownie lub wykazuje lęk przed nowymi sytuacjami, może być konieczne, by uzyskać pomoc eksperta.

Trzy lata

Od trzech do sześciu lat dziecko zaczyna rozwijać pewne intuicyjne nawyki. Dlatego w tym wieku może mieć wiele interakcji z ludźmi. Może to jednak wywołać pewne obawy, czyniąc go bardziej wrażliwym na kontakt z innymi.

Często martwi się o to, co myślą o nim inni i nie może znieść negatywnych komentarzy. Maluch również się boi, że nie spełni oczekiwań swoich bliskich. Może stać się samokrytyczny, skupić się na swoich słabościach i myśleć, że brakuje mu odwagi, by stawić czoła obawom.

Jak można przezwyciężyć nieśmiałość w dzieciństwie?

Przede wszystkim należy wziąć pod uwagę sposób, w jaki dzieci manifestują swoje emocje. Często ich zachowanie, sposób zabawy i rysunki mogą ujawnić jak dzieci się czują. Jest to przydatne, ponieważ na wczesnym etapie trudno im wyrazić te uczucia słowami.

Chłopiec, który chowa się za nogami mamy
  • Często małe dzieci mogą być zastraszane przed nieznajomymi. Jeśli zaczynają się z nimi bawić, przestają. Aby pokonać ten niewygodny moment, rodzice muszą je uspokoić. Uśmiech, uścisk lub słowa zachęty są ogromną pomocą dla dziecka, aby wzbudzić w nim pewność siebie.
  • Nawet jeśli dziecko nie czuje się komfortowo, nie ma sensu dystansować go od innych. Pomoże mu to w integracji. Ta próba uspołecznienia jest przydatna, ponieważ sprawi, że maluszek poczuje się zrelaksowany przed nieznanymi ludźmi.
  • Kiedy jest trochę starszy, w momencie, gdzie słucha i debatuje ze wszystkimi innymi, nie ma sensu mówić mu na głos, że jest nieśmiały. Może się to wydawać krytyką, a w konsekwencji może spowodować, że będzie się jeszcze więcej wycofywał.
  • Aby dziecko czuło się bezpiecznie, lepiej jest wyrazić na głos, że potrzebuje ono czasu, aby czuć się dobrze z nieznajomymi.
  • Ważne jest również, aby mieć realistyczne oczekiwania, ponieważ nieśmiałość w różnych fazach dzieciństwa można zredukować. Jeśli jednak spodziewasz się zbyt wiele od swojego dziecka, może to mieć wpływ na jego zachowanie.

Czy można pokonać nieśmiałość w dzieciństwie?

Chociaż może to być niepokojące, nie ma sposobu na ustalenie, czy nieśmiałe dziecko przestanie w końcu takie być. W wielu przypadkach dzieci pokonują nieśmiałość na różnych etapach dzieciństwa. W miarę z dorastaniem mają tendencję do otwierania się na świat.

Jako matka lub ojciec możesz podjąć wysiłek, oferując stabilność, wsparcie i uczucie. Jeśli pomożesz swoim dzieciom czuć się komfortowo, będą mieć więcej pewności siebie, aby przezwyciężyć nieśmiałość w dzieciństwie.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Cano Vindel, A., Pellejero, M., Ferrer, M. A., Iruarrizgada, I., & Zauzo, A. (2001). Aspectos Cognitivos, Emocionales, Genéticos Y Diferenciales De La Timidez. Revista Electrónica de Motivación y Emoción
  • Ito, L. M., Roso, M. C., Tiwari, S., Kendall, P. C., & Asbahr, F. R. (2008). Terapia cognitivo-comportamental da fobia social. Revista Brasileira de Psiquiatria. https://doi.org/10.1590/S1516-44462008000600007
  • Olivares, J., Rosa, A. I., Piqueras, J. A., Sánchez-Meca, J., Méndez, X., & García-López, L. J. (2002). Timidez y fobia social en niños y adolescentes: Un campo emrgente. Psicologia Conductual. https://doi.org/10.1016/S0975-3575(11)80026-X

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.