Wysokość alimentów i ich prawne aspekty - jak je ustalić?

Rozwód może być ciężkim przeżyciem nie tylko dla rodziców, ale dla ich dzieci. Ważne jest ustalenie wysokości alimentów, odpowiednich dla danej sytuacji rodziny.
Wysokość alimentów i ich prawne aspekty - jak je ustalić?

Ostatnia aktualizacja: 05 października, 2020

Jak ustalić wysokość alimentów na dziecko? Z tym aspektem boryka się wiele par i małżeństw, które chcą poddać się separacji lub rozwodowi. Uzgodnienie pomocy finansowej dla dzieci to kwestia niezwykle istotna- nie chcemy przecież aby dziecko ucierpiało pod wpływem rozwodu.

W pewnym momencie musi nadejść czas, kiedy to rodzice będą musieli dojść do porozumienia w sprawie wysokości alimentów na dziecko. Jakie są prawne aspekty tego zagadnienia? W jaki sposób je ustalić?

Czytaj dalej i dowiedz się więcej!

Alimenty na dzieci to prawny obowiązek każdego rodzica biologicznego lub adopcyjnego, niezbędny do utrzymania swoich dzieci w dobrobycie. W przypadku poruszenia tej kwestii z powodu separacji lub rozwodu, jest to obowiązek, który każdy z partnerów ma w stosunku do drugiego rodzica i ich wspólnych dzieci.

Rodzice mogą sami, drogą porozumienia dojść do ustalenia całkowitej kwoty pomocy finansowej  i jej formy płatności. Jeśli para nie może się pogodzić w tej kwestii, być może będzie potrzebować odwołania się do sędziego.

W poniższym artykule omówimy niektóre z podstawowych zasad przyznawania alimentów. Dowiecie się także więcej o prawnych obowiązkach rodziców wobec dzieci.

Czym są alimenty na dzieci i komu się należą?

Alimenty na dzieci to coś więcej niż tylko zapewnienie jedzenia i dachu nad głową. Zawierają pomoc we wszystkim, co jest niezbędne do utrzymania dzieci w zdrowiu i dobrobycie, tak jak przed rozstaniem. Uwzględnia się sytuację rodziców, wiek dziecka, koszt życia i edukacji potomstwa.

Wysokość alimentów musi objąć koszt: żywności, schronienia, odzieży, opieki medycznej, edukacji czy kieszonkowego dla dziecka.

Obejmuje również edukację i szkolenie dzieci niepełnoletnich Alimenty mogą nawet dotyczyć dzieci  wymagających wsparcia po osiągnięciu pełnoletności, jeśli nadal nie ukończyły studiów.

Oprócz podstawowych wydatków związanych z codziennym utrzymaniem mogą się pojawić inne niespodziewane lub okresowe koszty. Obejmują one koszty opieki dziennej lub opieki nad dziećmi w przedszkolu, a także pieniądze na szkolną stołówkę, podręczniki i mundurki.

Koszty mogą się zmienić, jeśli dziecko nagle zachoruje, będzie wymagać szczególnej opieki specjalistów lub na przykład aparatu ortodontycznego.

Pojawią się również nieplanowane koszty, których prawie niemożliwe jest przewidzenie z wyprzedzeniem. Rodzice powinni niezależnie rozważyć jak podzielić tego rodzaju koszty pomiędzy siebie.

Rodzicielski obowiązek wspierania swoich dzieci

Zgodnie z obowiązującymi przepisami, które różnią się w zależności od kraju lub specyficznej sytuacji, rodzice mają obowiązek wspierać swoje dzieci w każdych okolicznościach, nawet jeśli odmówiono im opieki.

W przypadku separacji lub rozwodu sędzia określi składkę wymaganą od każdego z rodziców biologicznych lub adopcyjnych w celu zaspokojenia potrzeb dziecka. Podejmą również odpowiednie kroki, aby zapewnić regularne i terminowe dokonywanie płatności.

Sędzia podejmie te decyzje, biorąc również pod uwagę sytuację ekonomiczną rodziców i rzeczywiste potrzeby dzieci.

Od czego zależy dokładnie wysokość alimentów na dzieci określa Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Zgodnie z tym kodeksem, rodzice w pierwszej kolejności zobowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie.

Jedyną sytuacją, w której dziecku nie należą się alimenty, jest wtedy, gdy dziecko posiada znaczny majątek, wystarczający na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.

Do jakiego wieku należy zapewniać alimenty?

Nie zawsze jest to jasne z mocy prawa. W przypadkach, gdy małoletnie dzieci nie są prawnie emancypowane i nie ma dwuznaczności, konsekwencje prawne są inne.

W efekcie obowiązek zapewnienia alimentów nieletnim dzieciom jest nieodłącznym elementem pokrewieństwa i jest nieunikniony. Rodzice mają obowiązek dbać o swoje dzieci i sprawować nad nimi opiekę. Rodzice muszą karmić swoje dzieci, uczyć je i dbać o ich dobre wychowanie w bezpiecznym środowisku.

W przypadku dzieci, które nie są już małoletnimi, prawo w wielu krajach stanowi, że wypłata alimentów ze strony rodziców jest obowiązkowa do momentu uzyskania przez dzieci niezależności ekonomicznej. Niemniej jednak, nie zawsze łatwo jest określić, kiedy to się stanie. Wszystko zależy od konkretnej sytuacji dziecka.

Jednym z obiektywnych wskaźników, że dzieci osiągnęły niezależność ekonomiczną, jest wejście na rynek pracy. Muszą otrzymywać regularne płatności i zarabiać co najmniej minimalne wynagrodzenie, aby móc pokryć własne koszty materialne.

Jak ustalić prawidłową wysokość alimentów?

Rodzice się kłócą

Z prawnego punktu widzenia władze przy określaniu wysokości alimentów kierują się dwoma podstawowymi względami: dochodem  rodziców biologicznych i potrzebami ich dzieci. W przypadku niemożności osiągnięcia porozumienia między rodzicami, o wysokości alimentów i formie ich wypłaty zadecyduje sędzia.

Każdy rodzic biologiczny lub adopcyjny może wypełnić obowiązek utrzymania swoich dzieci, płacąc ustaloną lub wskazaną przez sędziego kwotę. Mogą również wypełniać swoje obowiązki, sprawując opiekę nad dziećmi i wspierając je we własnym domu, wypełniając obowiązki rodzicielskie i wychowując.

Czy można zmienić wysokość alimentów?

Czasami sytuacja ekonomiczna lub osobista jednego z rodziców biologicznych lub adopcyjnych znacznie się zmienia.  Ponadto innej kwoty będą wymagać bardzo małe dzieci, a innej dzieci szkolne czy studiujące.

W takich przypadkach można zmienić pierwotne warunki umowy alimentacyjnej. Tu konieczne byłoby zawarcie nowego porozumienia lub ponowne stawienie się przed sędzią w celu rozstrzygnięcia go na drodze sądowej.

W ten sposób sędzia może zwiększyć lub zmniejszyć pierwotną kwotę alimentów na dziecko. Zmiany będą dokonywane z uwzględnieniem potrzeb dzieci. Jest to dodatek do zmiany okoliczności dla danego rodzica biologicznego lub adopcyjnego.

Co się dzieje, gdy rodzic nie przestrzega obowiązku płacenia alimentów?

W przypadku nieprzestrzegania wyroku należy to zgłosić odpowiednim władzom. Rodzice powinni zgłaszać wszelkie naruszenia, czy to w zakresie czasu i częstotliwości odwiedzin, czy płatności alimentów na dzieci. W najgorszych przypadkach sąd może wysłać komornika w celu egzekucji zaległej kwoty. 

Zaleca się, aby zawsze w miarę możliwości starać się dojść do porozumienia poza sądem. Gdy tylko jest to możliwe, znalezienie porozumienia zawsze leży w najlepszym interesie zarówno dzieci, jak i rodziców biologicznych lub adopcyjnych. 


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.



Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.