Kontakt fizyczny i jego kluczowa rola w rozwoju dziecka

Napisane i zweryfikowane przez psycholog María Alejandra Castro Arbeláez.

Ostatnia aktualizacja: 03 sierpnia, 2018

Mamo, pozwól, by dziecko rosło blisko Ciebie, przytulone do Twojej skóry i by w ten sposób czuło Twój oddech i Twoją duszę. Przez pierwsze trzy lata jego życia zapewnij mu bliski kontakt fizyczny. Dzięki temu wyrośnie na dzielną i odważną osobę, której nie straszny żaden lęk.

Dzisiaj wyjaśnimy jak ogromne znaczenie ma wychowywanie dziecka w środowisku, które docenia wagę kontaktu fizycznego. Kontakt fizyczny to najlepszy sposób stymulowania dziecka. Doskonale wspomaga jego rozwój oraz zapewnia bezpieczeństwo i dobrobyt. Pomaga także neuronom przemienić się w bodźce dotykowe, dźwiękowe, słuchowe i zmysłowe.

Chcemy bardziej zagłębić się w proces dorastania dziecka i wziąć pod lupę jego instynkty pierwotne oraz ogromne znaczenie, jakie niesie za sobą wychowanie człowieka “niepodatnego na lęk”. Obecnie często używa się słowa “przywiązanie”, ale zanim będziemy kontynuować, musimy wyjaśnić kilka terminów.

W obszarze rozwoju osobowości “przywiązanie” jest związane z naszą tendencją do koncentrowania się na uzyskiwaniu niektórych rzeczy lub odrzucaniu ich albo powiązaniom, które ograniczają naszą wolność lub tożsamość.

Jednak w kontekście wychowywania dziecka przywiązanie można znaleźć w klasycznej teorii przywiązania Johna Bowlby’ego. Przypomina nam ona o znaczeniu, jakie ma wytworzenie silnej i bezpiecznej więzi z dzieckiem, która wspomaga jego rozwój i poczucie własnej wartości, które z czasem umożliwią mu rozwinięcie niezależności.

W tym artykule chcemy podkreślić następujący związek: kontakt fizyczny skóra do skóry i poświęcanie uwagi przekładają się na pozytywne przywiązanie między Tobą a dzieckiem. Dzięki temu będziesz w stanie wychować dziecko, któremu nie grozi żaden lęk, niepewność i niskie poczucie własnej wartości.

Strach to najważniejszy instynkt w mózgu noworodka

Żadne miejsce nie jest tak bezpieczne, idealne i wygodne, jak brzuch mamy. Nic złego nie może się tam stać, wszystko jest spokojne, ciepłe, satysfakcjonujące i przewidywalne. Jednak narodziny sprawiają, że noworodek zderza się z nowym, dziwnym światem.

Pierwsze, co czuje dziecko, to fakt, że zostało wyrwane ze środka mamy i trzyma je jakiś obcy, myje je, waży i robi wokół niego różne rzeczy.

Kiedy dziecko pozna i poczuje mamę po raz pierwszy, zauważa, że od czasu do czasu jest przenoszone do łóżeczka, gdzie jest ciemno i nikogo przy nim nie ma. Zaczyna otaczać je strach i czuje przerażenie związane z porzuceniem oraz wrażenie, że nie da sobie samo rady.

Dopiero się urodziłem, wszystko mnie przeraża

Gdy dziecko się rodzi, jego mózg nie zakończył jeszcze procesu rozwoju. Żądzą nim instynkty i potrzeby. Chce czuć się bezpieczne, kochane i najedzone.

• W trakcie kilku pierwszych miesięcy życia noworodka zazwyczaj przeraża go brak obecności mamy. W tym wieku nadal nie jest w stanie zrozumieć, że to, że zostawiono je w kojcu nie oznacza, że zostało porzucone. Nadal nie pojmuje, że to, że nie czuje przez chwilę ciepła mamy, nie oznacza, że stanie się coś złego.

Instynktowny strach to naturalna reakcja, która ma swój określony cel: pomoc w adaptacji. Dlatego też warto unikać nasilania uczucia lęku, gdy tylko to możliwe.

Kontakt fizyczny umożliwia zwalczenie lęku

Znawcy rodzicielstwa i psychologii dziecięcej twierdzą, że prawie 35% dzieci tworzy lękowe style przywiązania. Mogą być wywołane dorastaniem w środowisku, w którym rodzice od najwcześniejszych dni życia nie poświęcali dziecku uwagi. W miejscu, w którym rodzice nie zajmowali się dzieckiem, gdy płakało lub gdzie dziecko nie mogło liczyć na opiekunów, gdy ich potrzebowało.

Taki brak przywiązania wywiera znaczący wpływ na mózg dziecka.

Lękowy styl przywiązania sprawia, że dziecko jest zależne. Zawsze jest “przywiązane” do swojego poczucia niepewności i niepokoju. Przywiązane do wściekłości, której nie umie wyrazić. W wyniku tego stopniowo zaczyna pojawiać się nieposłuszeństwo, niechęć i inne trudne zachowania.

Jak zachęcić dziecko, by “odłączyło” się od swoich lęków

Musisz zrozumieć, że Twoje dziecko ma nieskończone potrzeby, które muszą zostać zauważone i spełnione.

• Pamiętaj, że każde dziecko jest wyjątkowe. Niektóre dzieci są o wiele mniej wymagające niż inne.
• Zwracaj uwagę na malucha, gdy płacze.
• Zawsze miej go blisko siebie. Jeśli pracujesz lub spędzasz większość dnia poza domem, gdy wracasz do domu zawiń je w chustę i noś przytulone do ciała.
• Staraj się zrozumieć wszystkie emocje dziecka, nie tłum ich ani nie nasilaj. Chodzi o to, byś była cierpliwa i była blisko, pełna czułości i przestrzegała raz ustalonych zasad.
• Znaj lęki dziecka.
• Stopniowo wzmacniaj jego odporność na frustrację.

I w końcu: nie zapominaj zachęcać dziecka i pomagać mu budować poczucie własnej własności. Pokaż mu, że mu ufasz. Pozwól mu ujrzeć Ciebie w roli wspaniałej i kluczowej postaci w jego życiu. Takiej, która zawsze da mu bezpieczeństwo, zachętę, czułość i bliskość…