Inteligencja emocjonalna nastolatków: jak ją poprawić?
Inteligencja emocjonalna nastolatków to czynnik, który należy brać pod uwagę planując edukację i rozwój dzieci w tym wieku.
Od wielu lat inteligencja emocjonalna nastolatków jest uznawana za jeden z najważniejszych filarów rozwoju. Od 1920 r. wielu autorów zwracało uwagę na istnienie szerszego konceptu inteligencji. Inteligencji, która zakłada umiejętność rozumienia własnych uczuć i uczuć innych osób, jak również wiedzę na temat tego, jak na nie reagować.
W 1995 r., po opublikowaniu książki Daniela Golemana Inteligencja emocjonalna, termin ten zyskał dużą popularność. Od tego momentu na dobre zadomowił się w naszej wyobraźni.
Emocjonalny mózg i racjonalny mózg
Aby lepiej zrozumieć inteligencję emocjonalną, warto przyjrzeć się bliżej biologicznej podstawie ludzkiego mózgu. Możemy zauważyć, że mózg emocjonalny rozwinął się miliony lat przed korą nową czy mózgiem racjonalnym – które powstały właśnie z mózgu emocjonalnego.
To pokazuje, że mimo tego iż kierują nami nasze pierwotne emocjonalne impulsy, posiadamy umiejętność głębszego i bardziej precyzyjnego rozumienia różnych sytuacji.
Możemy rozwijać i tworzyć bardziej dopracowane i racjonalne odpowiedzi. To właśnie ta precyzyjna umiejętność stanowi jądro inteligencji emocjonalnej.
Chociaż emocjonalne “wybuchy” dzieci są powszechnie akceptowane u niemowląt i małych dzieci, to wraz z wiekiem oczekuje się od nas o wiele większej samokontroli. Innymi słowy, panowanie nad naszym stanem emocjonalnym to umiejętność, której można się nauczyć i ją wyćwiczyć.
Inteligencja emocjonalna nastolatków
Okres nastoletni to krytyczny etap w naszym życiu, który stawia przed nami wiele wyzwań w dziedzinie rozwoju osobistego. Podczas tego etapu zaczynamy domagać się niezależności i zaczynamy ją tworzyć. Jednocześnie nasza grupa rówieśnicza zajmuje miejsce naszych rodziców jako punkt odniesienia.
W jaki sposób nastolatki mogą rozwinąć inteligencję emocjonalną?
Jeżeli chcesz pomóc swojemu nastoletniemu dziecku rozwinąć tą cenną umiejętność, powinnaś skoncentrować się na czterech kluczowych punktach:
Wiedza o sobie samym: rozumienie tego, co czuję
Wiedza o tym, w jaki sposób rozpoznać i nazwać emocje, których doświadczamy, stanowi podstawę zdrowego rozwoju emocjonalnego. Posiadanie bogatego i zróżnicowanego leksykonu emocjonalnego pozwala nam lepiej pojmować niuanse i konkretne uczucia, z którymi musimy się mierzyć.
Istnieją liczne zasoby, które wspomagają działanie inteligencji emocjonalnej u dziecka. Możemy na przykład wykorzystać “słownik emocji” lub inne podobne narzędzie. Takie pomoce pozwolą nastolatkom zorganizować ich wewnętrzny świat oraz opisać go słowami.
Empatia: rozumienie tego, co czują inni
Empatia to nieodzowny aspekt rozwoju każdego człowieka. To umiejętność spojrzenia na świat z perspektywy innej osoby i zrozumienia jej uczuć oraz motywacji. Podczas tego etapu warto pamiętać o teorii atrybucji Heidera.
Zgodnie z nią podczas oceniania działania innych często uważamy, że wynikają one z ich osobowości. Innymi słowy, nie bierzemy pod uwagę kontekstu.
Dlatego też mówiąc o sobie wypowiadamy takie słowa jak: “Nakrzyczałem na Ciebie, bo byłem zły”. Jednak rozmawiając o innych zakładamy: “Nakrzyczał na mnie, bo jest złą osobą”. Powinniśmy zachęcać nastolatków do przeprowadzania głębszej analizy oraz zastanawiania się nad motywami innych osób.
Samokontrola: podejmowanie decyzji odnośnie zachowania biorąc pod uwagę własne emocje
W tym miejscu należy podkreślić znaczenie słowa decydować. Nie chodzi o tłumienie emocji, ale raczej umiejętność działania, a nie reagowania. Nie ma czegoś takiej jak dobre lub złe emocje. Zamiast tego emocje mogą być przydatne lub nie, w zależności od okoliczności, w jakich się znajdujemy.
Z tego powodu warto zachęcać młodych ludzi do pokonania ich własnych pierwotnych impulsów i zastanowienia się nad ewentualnymi konsekwencjami jeszcze przed podjęciem jakiegokolwiek działania. Dzięki temu dzieci uczą się brać odpowiedzialność za nasze działania.
Umiejętności społeczne: podejmowanie decyzji odnośnie zachowania biorąc pod uwagę emocje innych
Na sam koniec należy podkreślić, że jeśli chcesz wspomóc rozwój inteligencji emocjonalnej u swojego dziecka, musisz zachęcić je do wykorzystywania asertywnej komunikacji.
Ten rodzaj komunikacji umożliwia dziecku swobodne i pełne szacunku wyrażanie samego siebie. Pozwala mu również bronić swoich praw bez naruszania praw innych osób.
Asertywna komunikacja stanowi klucz do radzenia sobie z emocjami i znajdowania rozwiązań w spokojny sposób, który przynosi korzyści obu stronom sporu.
To może Cię zainteresować ...
