Wspomnienia - kiedy dziecko zaczyna je tworzyć

Przejrzane i zatwierdzone przez: psycholog María Alejandra Castro Arbeláez.

Napisany przez Zuleyvic Adriana Cuicas

Ostatnia aktualizacja: 21 grudnia, 2022

Niewiele osób ma jasne wspomnienia o tym, co wydarzyło się, gdy mieli zaledwie kilka miesięcy. Nawet wspomnienia z pierwszego i drugiego roku życia są trudne do zapamiętania.

W rzeczywistości nasze najwcześniejsze wspomnienia pochodzą średnio z około 3 lat i 4 miesięcy. Jednym z powodów jest to, że nasz mózg nie rozwinął wcześniej zdolności do przechowywania wspomnień autobiograficznych.

Niektórzy twierdzą, że mają niewyraźne wspomnienia, kiedy byli bardzo mali. Inni posuwają się nawet do tego, że mają umysłowe wyobrażenia o tym, że są w swoich łóżeczkach. Ale eksperci są sceptycznie nastawieni do tych wspomnień z wczesnego dzieciństwa. Choć rozmywają się, mogą opierać się na opowieściach o dzieciństwie opowiedzianych przez matki.

Ten umysłowy obraz, według nauki, przekształca się w coś, czego doświadczasz, jakby była to rozmyta pamięć. Tak więc przez większość czasu nie reprezentują one prawdziwych wspomnień.

Wiemy, że jest to prawdą, ponieważ pamięć epizodyczna tworzy się po 3 roku życia. Pamięć epizodyczna to pamięć przechowująca wydarzenia autobiograficzne. Zawiera dane o konkretnych momentach, miejscach, skojarzonych emocjach i innych szczegółach, które wzbogacają nasze wspomnienia.

Wspomnienia Twojego dziecka powstają w wyniku złożonego procesu

Od urodzenia do 3 roku życia mózg dziecka przechodzi okres gwałtownego rozwoju. Mózg dziecka w pierwszych latach życia tworzy ogromną ilość nowych połączeń. Naukowcy udowodnili nawet, że mózg 1-latka ma więcej połączeń niż w jakimkolwiek innym momencie życia.

Jednak ten mózg, choć tak płodny w tworzeniu połączeń, z czasem się zmieni. Według naukowca Catherine Loveday z Uniwersytetu Westminster’a, nasz mózg musi się “skurczyć”. Pozbycie się niektórych z tych połączeń jest koniecznym działaniem dla funkcji mózgu. Ten proces mózgowy jest podobny do przycinania drzewa, a przez to małe dzieci tracą wspomnienia z wczesnych lat życia.

Niektóre teorie podtrzymują, że rozwój języka w znacznym stopniu przyczynia się do zdolności umysłu do tworzenia wspomnień. Pamiętamy to, co zostało nazwane.

Ostatnie badania naukowe potwierdziły to stwierdzenie w odniesieniu do wspomnień dzieci. Naukowcy dodają, że w pamięci epizodycznej nie można przechowywać wspomnień o rzeczach, które wiążą się z konkretnymi koncepcjami, których dziecko jeszcze nie rozumie.

Ciekawostką jest również to, że rozwój hipokampu jest kluczem do kodyfikacji i przechowywania wspomnień epizodycznych. Hipokamp rozwija się przez cały okres wczesnego dzieciństwa. Wyjaśnia to, dlaczego dzieci nie mogą przechowywać wczesnych wspomnień z życia. Ich mózg po prostu jeszcze nie jest gotowy.

Wspomnienia i plastyczność mózgu

Nie wiadomo dokładnie, dlaczego niektóre wspomnienia są kasowane. Niektórzy badacze twierdzą jednak, że dzieje się tak dlatego, że mózgi młodych ludzi są nadal bardzo plastyczne i ciągle się zmieniają.

Dzięki temu procesowi pamięć zostaje wymazana, aby stworzyć miejsce dla nowych doświadczeń. Specjaliści twierdzą, że dzieci zaczynają rozwijać umiejętność rejestrowania trwałych wspomnień w wieku około trzech lat.

Język strukturalny jest również jedną z tych zdolności, których dziecko musi się nauczyć, aby móc przechowywać wspomnienia. Aby wyraźnie zapamiętać wydarzenie, dzieci potrzebują struktury narracyjnej. Muszą umieć opisać swoje doświadczenia i spójnie je przechowywać.

Dzieci potrzebują również umiejętności interpretowania swoich doświadczeń. Dzieje się tak, gdy przypominamy sobie zdarzenie i interpretujemy, co się wydarzyło. W tym wieku dziecko już zaczyna nabywać umiejętność odróżniania tego, co normalne od tego, co niezwykłe.

Możesz pomóc dziecku lepiej utrwalić jego wspomnienia

Wiesz już, że pamięć epizodyczna do przechowywania informacji wymaga pewnego stopnia dojrzałości. Istnieją jednak również techniki, które pomogą dziecku utrwalić jego wspomnienia.

Na przykład, ponieważ wspomnienia prawie zawsze kojarzą się z emocjami, możesz zaoferować swojemu dziecku różne doświadczenia. Aby zapamiętać, dzieci muszą badać, dotykać, czuć… Innymi słowy, żyć wydarzeniami. Samo mówienie im, że rzeczy istnieją, to za mało.

Stymulowanie zmysłów dziecka to kolejny sposób na to, aby pomóc dziecku zapamiętać chwile z większą intensywnością. Kiedy więc opowiadasz dziecku o pewnym momencie, możesz mu pokazać zdjęcia lub filmy wideo z tego wydarzenia. Można również dodawać zapachy i smaki.

Pomoce wizualne to jeden z najlepszych sposobów stymulowania dziecka. O wiele łatwiej jest mu zapamiętać narrację, jeśli towarzyszy ona obrazowi.

Pomocne jest również rozmawianie z dzieckiem o tym, co się dzieje. Rozmowa pomaga dzieciom nie tylko przytwierdzić wspomnienia, ale także nauczyć się wyrażać emocje.

Dialog jest przydatny do wyjaśnienia dziecku, że różne uczucia są normalne. Możesz porozmawiać z dzieckiem o jego smutku, strachu, bólu itp. W ten sposób pomagasz mu tworzyć wspomnienia w pozytywny sposób.