Etapy rozwoju mózgu dziecka – 5 zasad, które powinnaś znać

Etapy rozwoju mózgu dziecka – 5 zasad, które powinnaś znać
María Alejandra Castro Arbeláez

Napisane i zweryfikowane przez psycholog María Alejandra Castro Arbeláez.

Ostatnia aktualizacja: 12 października, 2018

Każda mama powinna znać etapy rozwoju mózgu dziecka. To bez wątpienia jedno z najlepszych narzędzi, które mogą pomóc dziecku rozwijać się i rosnąć zdrowo.

Nie możemy zapominać, że psychologiczne i emocjonalne etapy rozwoju mózgu dziecka są zależne od różnych czynników, również daleko wykraczających poza odżywianie i codzienną opiekę z nieskończoną dozą miłości.

Nie wszyscy spośród nas są autorytetami w dziedzinie neurologii dziecięcej i nie ma dnia, by ktoś nie miał wątpliwości pod tym względem. Ty również możesz się zastanawiać, czy robisz wszystko dobrze, czy może powinnaś zacząć wcześniej stymulować swojego maluszka.

Takie pytania są całkowicie normalne. Właśnie dlatego sugerujemy poznanie odrobiny neurologii, aby etapy rozwoju mózgu dziecka stały się chociaż odrobinę jaśniejsze. Poniżej znajdziesz pięć głównych zasad dotyczących rozwoju mózgu maluszka.

Zapewniamy, że nie ma nic bardziej fascynującego od zanurzenia się w informacje o tym idealnym i wyrafinowanym organie, jakim jest mózg. W dzieciństwie jest on najbardziej plastyczny i ma największy potencjał.

Najważniejszy okres w życiu to nie uniwersytet, ale pierwszy etap: od narodzin do szóstego roku życia.

-Maria Montessori-

Jako rodzice możemy wspierać dobry rozwój mózgu, aby nasze maluszki były o wiele szczęśliwsze.

1. Inteligencja jest w 50% zdeterminowana genetycznie

Wielu rodziców chce mieć mądre dzieci. Często utożsamiamy inteligencję z sukcesem osobistym nie wiedząc, że inne czynniki, jak na przykład zadowolenie, są ważniejsze, by osiągnąć szczęście.

  • Wszystko to budzi następujące przemyślenia: Twoje dziecko urodzi się z całą serią cech. Jedna z nich to inteligencja, zdeterminowana w 50% przez geny. Druga to osobowość, na przykład introwersja lub ekstrawersja.
  • Jednak te podstawy genetyczne nie określają w 100% jakie dziecko będzie w przyszłości. Sposób, w jaki je wychowujesz, kontekst społeczny, w którym dorasta i możliwość zdobywania wiedzy stanowią drugą połowę.

Dlatego też nie możesz zapominać o kluczowym aspekcie: inteligencji emocjonalnej.

2. Etapy rozwoju mózgu dziecka – mózg rozwija się od środka na zewnątrz

Grafika przedstawiająca etapy rozwoju mózgu dziecka

Co mamy na myśli twierdząc, że mózg dziecka rozwija się “od środka na zewnątrz”?

  • Podstawowa architektura mózgu rozwija się przez ciągłe procesy, które rozpoczynają się w momencie urodzenia i kontynuują do dorosłości.
  • Jednak, jak mówi Maria Montessori, niewiele etapów życia jest tak istotnych dla rozwoju mózgu, co wiek od narodzin do szóstego roku życia. Chcemy jednak zwrócić uwagę na jeszcze jedną kwestię: kluczowy etap trwa od narodzin do trzeciego roku życia.
  • Właśnie w tym okresie w mózgu zachodzą największe zmiany i wzrost, który idzie od wewnętrznej części mózgu do zewnętrznej.
  • Wewnętrzne struktury są związane ze światem emocjonalnym. Później, wraz z gwałtownym wzrostem, połączenia są udoskonalane i dokonuje się ich specjalizacja, aby stały się bardziej skuteczne.
  • Dlatego też ostatnie etapy rozwoju mózgu dziecka mają miejsce w korze mózgu, gdzie odbywają się najbardziej zaawansowane procesy związane między innymi z podejmowaniem decyzji, analizą i uwagą.

Ten niemożliwy do zatrzymania i wyjątkowy proces zachęca wszystkich, by zrozumieć, jaki ważne jest dbanie o emocjonalny świat dziecka. Tylko w taki sposób możesz zapewnić optymalny i poprawny rozwój mózgu.

3. Stres wywiera wpływ na rozwój mózgu dziecka

Mózg porośnięty kwiatami

Neurolodzy ostrzegają nas przed czymś, z czego wielu rodziców zapewne zdaje sobie sprawę: ciągły stres we wczesnym dzieciństwie, wywołany takimi czynnikami jak bieda, wykorzystywanie czy brak przywiązania z powodu depresji mamy, mogą znacząco wpłynąć na rozwój mózgu dziecka.

Badania wykazały, że dzieci cierpiące z powodu urazu psychicznego mają o wiele mniejszy hipokamp. To struktura mózgowa odpowiadająca za pamięć i świat emocji.

4. Trzeci rok życia, magiczny wiek

Czy wiesz, że mózg trzylatka jest trzy raz bardziej aktywny od mózgu dorosłego? To bardzo delikatny i istotny etap życia, moment, który już nigdy się nie powtórzy, w którym dziecko osiąga maksymalny potencjał uczenia się.

Jak możesz wspomóc ten etap? Oto kilka podpowiedzi:

  • Rozwój zmysłów: Twój maluch powinien wchodzić w interakcje z otoczeniem poprzez dotyk, na przykład chodząc z bosymi stopami, odkrywając świat kolorów i dźwięków, czując różne tekstury, itp.
  • Rozwój językowy: czytanie na głos, pomoc w nauce piosenek, itp.
  • Rozwój ruchowy: kiedy tylko możesz, zachęcaj dziecko do ćwiczenia umiejętności motorycznych związanych z rękoma, zwłaszcza koordynacji ręka-oko. Staraj się zachęcać dziecko do swobodnego ruchu, aby ćwiczyło chodzenie i bezpieczne poruszanie się.
  • Rozwój emocjonalny i społeczny: wiek trzech lat idealnie nadaje się do rozpoczęcia pracy nad inteligencją emocjonalną i kluczowymi aspektami, takimi jak empatia lub rozpoznawanie emocji.

5. Miłość to klucz do rozwoju mózgu dziecka

Mama przytulająca mocno chłopca

Miłość to siła napędowa, która porusza ziemię i sprawia, że Twoje maleństwo rośnie czując się chronione, cenione i zadbane.

Miłość i bezpieczne przywiązanie zapewniają optymalny rozwój hipokampa, wyżej wspomnianej struktury mózgowej, odgrywającej kluczową rolę w uczeniu się, zapamiętywaniu i zarządzaniu stresem.

Podsumowując, jesteśmy pewni, że nie musisz być specjalistką w dziedzinie neurologii, byś mogła zastosować kilka z powyższych sugestii wychowując swoje dziecko.

Jako rodzice często instynktownie wiemy, co jest najlepsze dla naszych dzieci.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Blanco Paredes, H. (2017). Neuropsicología Infantil. Boletín Científico de La Escuela Superior de Atotonilco de Tula. https://repository.uaeh.edu.mx/revistas/index.php/atotonilco/article/view/2409
  • Ostrosky, F. (2011). Desarrollo del sistema nervioso. Neurociencias.
  • Rosselli, M., Matute, E., & Ardila, A. (2010). Neuropsicología del desarrollo infantil. Editorial El Manual Moderno.
  • Rosselli, M. (2002). Maduración cerebral y desarrollo cognoscitivo. Revista Latinoamericana de Ciencias Sociales, Niñez y Juventud.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.