Syndrom powakacyjny u dziecka: jak go uniknąć?

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Elena Sanz Martín.

Ostatnia aktualizacja: 21 grudnia, 2022

Powrót do szkoły po wakacjach może stanowić dla niektórych dzieci nie lada wyzwanie. Czytając dzisiejszy artykuł poznasz kilka wskazówek, które pomogą Ci zwalczyć syndrom powakacyjny u dziecka lub nie dopuścić do jego rozwoju. Czytaj dalej!

Koniec wakacji oznacza, że każdy z nas musi powrócić do swojej codziennej rutyny. Po rozkoszowaniu się czasem spędzonym bez szkoły, z góry ustalonych harmonogramów czy obowiązków, dzieci mogą mieć problem z dostosowaniem się do zmian.

Chociaż syndrom powakacyjny dotyka jedynie niewielki procent dzieci, może wymagać poświęcenia mu odrobiny uwagi.

Przystosowanie się do zmian

Powrót do domu po wakacjach może okazać się trudny dla wszystkich członków rodziny. Zmieniają się harmonogramy, jedzenie i zajęcia. Latem mamy o wiele luźniejszy plan dnia oraz styl życia. Właśnie dlatego niektóre dzieci mają problem z powrotem do szkolnej rutyny.

Biorąc pod uwagę konieczność dostosowania się do nowych rutyn, mogą pojawić się niektóre objawy fizyczne i emocjonalne, które składają się na tak zwany “syndrom powakacyjny”. Chociaż objawia się częściej u dorosłych, to cierpieć na niego mogą również niektóre dzieci.

Syndrom powakacyjny u dzieci

Syndrom powakacyjny u dzieci przejawia się w formie objawów fizycznych, takich jak zmęczenie, zły apetyt, problemy z żołądkiem wraz z wymiotami i biegunką, oraz zaburzeniami snu oraz bezsennością. Wywołuje również objawy emocjonalne, takie jak irytacja, płacz, smutek lub napady lęku.

Z tego powodu dziecko może przejawiać zmiany behawioralne, takie jak brak chęci chodzenia do szkoły lub brak koncentracji na lekcjach. Skutki syndromu powakacyjnego trwają zazwyczaj kilka dni i stopniowo znikają, gdy dziecko ponownie przystosowuje się do swojej szkolnej rutyny.

Jeśli objawy będą utrzymywały się dłużej niż dwa lub trzy tygodnie, polecamy zasięgnąć porady specjalisty, aby zorientować się, co się dzieje. Konieczne będzie wykluczenie zaburzeń adaptacyjnych, które mogą być wywoływane przez bardziej niepokojące sytuacje, takie jak znęcanie się lub problemy natury społecznej bądź akademickiej.

Co zrobić, aby u dziecka nie wystąpił syndrom powakacyjny?

Chociaż syndrom powakacyjny występuje dość często i zanika po kilku dniach od rozpoczęcia roku szkolnego, możesz przestrzegać kilku wskazówek, dzięki którym zmotywujesz swoje dziecko do stawienia czoła powrotowi do szkoły z optymistycznym nastawieniem. Z pewnością powinnaś interweniować, gdy wiesz, że Twój maluch ma trudności z radzeniem sobie ze zmianami.

Stopniowa zmiana

Aby ułatwić dziecku takie przejście, warto poświęcić odrobinę czasu na stopniowe wprowadzanie zmian w jego harmonogramie. Nie polecamy powrotu z wakacji tuż przed rozpoczęciem roku szkolnego. Najlepiej byłoby stopniowo modyfikować harmonogram na tydzień wcześniej, aby pomóc dziecku ponownie przyzwyczaić się do szkolnych godzin.

Zacznij przygotowywać posiłki i prosić dziecko o branie kąpieli w określonych godzinach. I, przede wszystkim, zacznij regulować jego harmonogram snu. Proszenie dziecka o kładzenie się spać dziesięć minut wcześniej każdego dnia ułatwi mu funkcjonowanie, gdy rozpocznie się szkoła.

Poza tym podczas wakacji i ferii zimowych warto powtórzyć rzeczy, których dziecko nauczyło się w trakcie poprzedniego roku szkolnego. Jeśli Twoje dziecko ma jakąkolwiek pracę domową na wakacje, lepiej byłoby, gdyby odrabiało ją po trochu każdego dnia, a nie kończyło ją w całości na początku wakacji.

Jeśli nie musi niczego robić, możesz wyznaczyć mu kilka ćwiczeń lub kupić kilka książek. Dzięki temu dziecko nie wybije się z rytmu i uniknie poczucia niepewności związanego z powrotem do szkoły.

Pozytywne nastawienie

Nastawienie, które dorośli przybierają odnośnie końca wakacji, odgrywa niezwykle znaczącą rolę. Jeśli będziesz przekazywała negatywną postawę i stres na swoje dziecko, będzie czuło się dokładnie tak samo. Tym samym lepiej jest krzewić nadzieję na powrót do domu, do własnego łóżka i zabawek.

Musisz podkreślać to, co dobre w powrocie do szkoły, na przykład ponowne spotkania z przyjaciółmi, aby podzielić się z nimi swoimi wakacyjnymi przygodami lub powrót na dodatkowe zajęcia, które dziecko uwielbia.

Wspólne kupowanie i przygotowywanie artykułów do szkoły może pomóc maluchowi wrócić do rutyny. Tym samym kupno plecaka, piórnika i zeszytów z dzieckiem może pomóc mu zacząć odczuwać podekscytowanie na myśl o powrocie do szkoły.

Bądź dostępna

Jeśli Twoje dziecko nadal nie jest chętne do powrotu do szkoły lub całkowicie tego odmawia, spróbuj z nim porozmawiać. Posłuchaj jego argumentów nie oceniając go ani nie ignorując jego uczuć.

Postaraj się odkryć, czy odczuwa lęk na myśl o trudnościach związanych z nowym rokiem szkolnym lub ponieważ ich kolega lub nauczyciel sprawia mu problemy. Jeśli tak jest, zaoferuj swojemu dziecku pomoc.