Zaburzenia snu u dzieci: najczęściej występujące typy

Dowiedz się czy Twojemu dziecku dokuczają zaburzenia snu. Dzięki temu będziesz w stanie zapewnić mu odpowiedni odpoczynek.

Napisane i zweryfikowane przez psycholog María Alejandra Castro Arbeláez.

Ostatnia aktualizacja: 21 kwietnia, 2019

Rodzice powinni wiedzieć jak zaobserwować i rozpoznać najczęściej spotykane zaburzenia snu u dzieci. Ważne jest też to, byście wiedzieli co może je powodować.

Sen jest niezwykle ważny dla prawidłowego rozwoju i dobrego samopoczucia dzieci. To właśnie dzięki odpowiedniej ilości i jakości odpoczynku dzieci rosną i rozwijają się zdrowo. Należy unikać sytuacji wywołujących zaburzenia snu u dzieci, ponieważ wpływają one negatywnie na codzienność malucha.

Jeśli chodzi o dzieci i ich samopoczucie, rodzice często martwią się najmniejszymi oznakami dyskomfortu. A więc dbamy o to, by nasze pociechy miały odpowiednią dietę, rozrywki, opiekę lekarską i by były aktywne fizycznie, również na świeżym powietrzu. Te troski obejmują także zagadnienia związane ze snem. Czy Twoje dziecko śpi wystarczająco długo? Czy występują u niego jakieś zaburzenia?

Aby móc zapewnić dziecku odpowiednie warunki do rozwoju, należy przeanalizować występujące najczęściej zaburzenia snu u dzieci i upewnić się, że maluch nie cierpi na żadne z nich.

Jak wykryć zaburzenia snu u dzieci?

Najczęściej występujące zaburzenia snu dzieci to problemy które są pośrednio lub bezpośrednio związane z ich odpoczynkiem. Oto najpowszechniejsze z nich:

• Bezsenność: dziecko nie może zasnąć lub śpi krótko i płytko, po czym budzi się i nie zasypia ponownie.
• Narkolepsja: dziecko jest bardzo zmęczone i senne w ciągu dnia. Śpi bardzo długo i często.
• Nietypowe zachowania podczas snu: chodzenie we śnie, bezdech senny, zaburzenia snu w fazie REM, intensywne koszmary, strach i inne.
• Niepoprawne nawyki związane ze snem: zaburzenie biologicznego rytmu dnia, nieodpowiednie zwyczaje i zachowania.

Co powoduje zaburzenia snu u dzieci?

Inne rodzaje zaburzeń snu są natomiast związane z chorobami i dolegliwościami pozornie niemającymi wiele wspólnego z samym snem i odpoczynkiem. Oto najczęstsza lista skojarzonych schorzeń:

• Alergie: uczulenia mogą sprawiać, że dziecku trudno jest zasnąć i spać głęboko i nieprzerwanie.
• Bóle: silny ból i dyskomfort może sprawić, że dziecko się nie wysypia.
• Moczenie nocne: część dzieci ma problem z nietrzymaniem moczu w nocy. Jeżeli do ukończenia piątego roku życia syn czy córka nie jest w stanie zapanować nad oddawaniem moczu w nocy, zalecamy konsultacje z pediatrą. Takie zjawisko może mieć różne nieoczywiste przyczyny takie jak na przykład cukrzyca.
• Schorzenia i dolegliwości: bóle głowy, astma, wspomniana wcześniej cukrzyca, choroba refluksowa przełyku, napady padaczkowe lub przewlekłe choroby sprawiają, że dziecko nie może spać spokojnie.
• Lekarstwa: przyjmowane lekarstwa również mogą zaburzać sen dziecka. Warto zapoznać się z informacjami dotyczącymi możliwych skutków ubocznych.

Ile godzin snu potrzebuje dziecko?

Ilość snu jakiej potrzebuje dziecko zależna jest od jego wieku. Noworodki potrzebują najwięcej snu, około 16 godzin na dobę. Co więcej, maluszki budzą się co 3 godziny w związku z potrzebą karmienia i zmiany pieluszki.

Następnie, po około trzech miesiącach, noworodki zaczynają przesypiać całe noce bez przerw. Wciąż potrzebują jednak aż 15 godzin snu. Dzieci pomiędzy 6. a 12. miesiącem życia będą spały od 12 go 16 godzin na dobę w cyklach różnej długości. Wliczamy w to drzemki.

Później, pomiędzy pierwszym a drugim rokiem życia, maluchy będą spały od mniej więcej 11 do 14 godzin na dobę, wliczając drzemki. Dzieci w wieku od 3 do 5 lat powinny spać w sumie od 10 do 13 godzin na dobę – również włącznie z drzemkami. I w końcu dzieci od szóstego roku życia aż do początku wieku dojrzewania potrzebują od 8 do 12 godzin snu.

Jak zapobiegać najczęstszym zaburzeniom snu?

Możesz podjąć pewne kroki jeśli chcesz uniknąć wystąpienia u dziecka najczęstszych zaburzeń snu. Te wskazówki będą odpowiednie dla pociechy niezależnie od wieku – sprawdzą się u dzieci wciąż karmionych piersią, ale również u takich, które wkraczają w wiek dojrzewania.

• Nie przyzwyczajaj dziecka do tego, że jest zależne od czegoś w kontekście snu: najczęstsze przykłady to smoczek czy butelka. Takie przyzwyczajenie przechodzi w zły nawyk. Jeśli z jakiegoś powodu dziecko nie będzie miało tego, do czego jest przyzwyczajone, nie będzie w stanie zasnąć.
• Stwórz przytulne, bezpieczne miejsce do snu: zadbaj o to, by pod wieczór w domu panował spokój. Dzięki temu dziecko będzie mogło zasypiać pewnie i w poczuciu bezpieczeństwa.
• Przyzwyczaj dziecko do spania w samotności. Kiedy maluch śpi z rodzicami, może się często przebudzać. Dlatego ten nawyk warto wyeliminować jak najwcześniej.

• Pomóż dziecku wypracować zdrowe zwyczaje i rytuały. Przykład to przekąska, kąpiel, mycie zębów, czytanie lub opowiadanie historii. Możesz też włączyć specjalną nocną lampkę albo cichą muzykę.
• Stałe pory: ustalcie stałe pory kładzenia się spać i wstawania.
• Samodzielność: staraj się zachęcić dziecko do zasypiania samodzielnie, bez Twojej obecności w pokoju.
• Unikaj pobudzenia przed snem: niech dziecko późnym popołudniem nie uprawia sportu, nie gra w gry wideo i nie ogląda telewizji.

Co zrobić kiedy u dziecka występują zaburzenia snu?

Jeśli zaobserwujesz zaburzenia snu u dzieci, możesz wprowadzić kilka prostych zmian które powinny pomóc. A więc po pierwsze nie pozwalaj starszemu dziecku na zbyt długie drzemki w ciągu dnia. Podawaj mu dania zawierające produkty ułatwiające zasypianie. Po trzecie, unikaj napojów i jedzenia z zawartością cukru i kofeiny. Zwróć też uwagę na to, by maluch nie pił zbyt dużo przed snem.

Możesz też powiedzieć dziecku wprost i powtarzać, że nie ma się czego bać i może zasnąć pewnie i bezpiecznie.

Odpoczynek pociechy jest kluczowy. Należy pilnować tego, by dziecko przesypiało odpowiednią dla swojego wieku liczbę godzin. Sen powinien odbywać się w warunkach spokoju i bezpieczeństwa. W ten sposób maluch przyswoi zdrowe nawyki i nauczy się odpowiednich zachowań.

Oczywiście jeśli przyczyny zaburzeń snu u dziecka są związane ze schorzeniami, powinnaś skonsultować się z pediatrą.