Dynamika grupy lekcyjnej w klasie szkolnej - korzyści, jakie ona zapewnia
Aby zrozumieć, co mamy na myśli, gdy mówimy o pojęciu takim jak dynamika grupy lekcyjnej w klasie szkolnej, musimy przede wszystkim porozmawiać o tym, czym właściwie jest tak naprawdę dynamika grupy.
A kwestia ta jest o tyle istotna, że odpowiednio ukształtowana dynamika grupy lekcyjnej w klasie szkolnej pomaga poprawić funkcjonowanie klasy. Umożliwia też nauczycielowi łatwiejsze osiągnięcie celów ustalonych dla danej grupy uczniów.
W naszym artykule przyjrzymy się, o co w tym wszystkim tak naprawdę chodzi. Zapraszamy zatem do poświęcenia kilku minut na jego lekturę!
Czym w ogóle jest dynamika grupy lekcyjnej w klasie szkolnej? Co się kryje pod tym pojęciem?
Dynamika grupy lekcyjnej w klasie szkolnej to pojęcie wchodzące w skład o wiele szerszego zagadnienia. Jest nim ogólnie pojmowana dynamika grupy. Termin ten odnosi się do rozbudowanej dyscypliny psychospołecznej. Bada ona i analizuje kwalifikacje, rozwój, problemy, siły i relacje współzależności występujące w danej grupie osób.
Pionierem w badaniu grup w ten określony sposób był amerykański psycholog niemieckiego pochodzenia, Kurt Lewin. Ten naukowiec starał się lepiej zrozumieć funkcjonowanie grup ludzi i procesy wpływające na ich działanie jako całości.
Wyjaśnił on także, w jaki sposób ich wewnętrzne zmiany były spowodowane bodźcami i warunkami, które wpływają na grupy jako całość. Jednocześnie uważnie analizował reakcję poszczególnych członków badanych grup na konkretne aspekty mające znaczenie dla ich funkcjonowania.
Badanie i analiza sił występujących w grupie pozwala nam obecnie to lepiej zrozumieć. Wynika z tego, że praca nad dynamiką pomogłaby poprawić współpracę wewnątrz grupy. Ale jak to wszystko jest możliwe?
Dynamika grupy lekcyjnej w klasie szkolnej
Naukowcy na przestrzeni lat opracowali kilka najważniejszych zasad dynamiki grup do pracy nad grupami i ich funkcjonowaniem. Wiele z tych metod doskonale nadaje się także do zastosowania przez nauczycieli w klasie szkolnej. Oczywiście przy założeniu, że uważamy każdą klasę za odrębną grupę.
Taka specyficzna dynamika grupy lekcyjnej w klasie szkolnej, znana również pod pojęciem technik zdynamizowania przepływu procesów w grupie edukacyjnej, odnosi się do usystematyzowanych mediów lub stosowanych procedur.
Ich celem jest lepsze zorganizowanie grupy i rozwój jej działania. I choć powyższa definicja może na pierwszy rzut oka wydawać się trudna do zrozumienia, to jednak w przełożeniu na praktykę okazuje się być naprawdę prosta.
Ogólnie rzecz biorąc, w oparciu o bazę wiedzy dostarczoną przez teorię dynamiki grup, nauczyciele opracowują różne zajęcia i gry dla swojej klasy. Są to wszystkie te formy aktywności i działania, które mogą pomóc grupie osiągnąć proponowane przez nauczyciela cele. A także zwiększyć skuteczność jego procesu nauczania.
W konkretnym przypadku grupy, jaką jest klasa w szkole, jej dynamika będzie miała na celu m.in. stymulowanie procesu uczenia się, rozszerzania zjawiska socjalizacji, stymulowanie kreatywności, podkreślanie spójności grupy, a także rozwój wewnętrznej komunikacji, współpracy, autonomii oraz odpowiedzialności za całą klasę.
Poza tym dynamika grupy lekcyjnej w klasie szkolnej może posłużyć jako znakomite narzędzie pozwalające szybko i sprawnie rozwiązać problemy i konflikty w tej konkretnej grupie.
Istnieją dobrze znane techniki dynamiki grup, które można zastosować w takim przypadku. Należą do nich przede wszystkim grupa dyskusyjna, odgrywanie ról, burza mózgów lub metoda określana jako Phillips 6.6.
Techniki te posłużyły jako podstawa do rozwoju innych dynamik, działań i gier do pracy z grupami. A wszystko to jest ściśle dostosowane do szczególnych cech każdej grupy.
Niektóre przykłady zastosowania tych metod dynamiki grupy w praktyce
Dynamikę grupy klasyfikuje się na wiele różnych sposobów, w zależności od autorów, o których mowa. Ale w prawie wszystkich przypadkach istnieją wspólne warunki. Takie jak realizowane cele, dojrzałość grupy, jej wielkość, otoczenie lub cechy indywidualne jej poszczególnych członków.
Cała dynamika grupy, nad którą należy pracować w klasie, musi brać to pod uwagę. A także inne istotne warunki. Oto kilka ich przykładów do zastosowania w praktyce:
Dynamika grupy lekcyjnej w klasie szkolnej oparta na wzajemnej komunikacji i współpracy: wielki mural
Pracując w grupach sześcioosobowych uczniowie muszą uzgodnić pomysł, który powinien być przedstawiony na dużym rysunku (muralu). Celem tej dynamiki grupy jest poprawa komunikacji i znajdowania konsensusu między członkami grupy w oparciu o pracę zespołową, aktywne słuchanie i szacunek dla opinii innych.
Dynamika grupy lekcyjnej w klasie szkolnej oparta na wzajemnej komunikacji, motywacji i wskazówkach dotyczących danego zadania: wywiady przeprowadzane w parach
Uczniowie pracujący w parach będą na przemian zadawać pytania na określony temat, który związany jest z przedmiotem lekcji.
Celem tej dynamiki jest sprawdzenie wcześniejszej wiedzy uczniów i wykorzystanie jej do zainspirowania do głębszej pracy nad danym tematem.
Dynamika znajdowania rozwiązania dla danego problemu i pracy nad kreatywnością: jak rozwiązać to zadanie?
Uczniowie powinni zacząć szukać wskazówek i analizować poszczególne, możliwe rozwiązania dla danego zadania. Może to być na przykład sposób przezwyciężenia strachu przed ciemnością lub pokonania nieśmiałości. Celem tej dynamiki grupy jest dostarczanie kreatywnych rozwiązań i pomysłów oraz omawianie problemów, które mogą mieć wpływ na nas wszystkich.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Johnson, B. A. N. Y. (1981). La dinámica de grupo en la educación. Aguilar. l980.
- Vivas, P., Rojas Arredondo, J., y Torres Virgili, M. E. (n.d.). Dinámica de grupos. Universitat Oberta de Catalunya. Material docente de la UOC. Recuperado de https://www.psyciencia.com/wp-content/uploads/2012/11/DINA_MICA-DE-GRUPOS.pdf