Komunikacja z nastolatkiem: 6 kluczowych kwestii

Komunikacja z nastolatkiem: 6 kluczowych kwestii
María Alejandra Castro Arbeláez

Napisane i zweryfikowane przez psycholog María Alejandra Castro Arbeláez.

Ostatnia aktualizacja: 19 lutego, 2019

Okres dojrzewania jest skomplikowanym etapem w życiu każdego człowieka. To czas licznych zmian, które wpływają na wygląd zewnętrzny i emocje. W tym okresie dobra komunikacja z nastolatkiem może stać się naprawdę trudna. Aby pomóc Ci zrozumieć, jak rozmawiać z nastoletnim dzieckiem, przedstawiamy dziś kilka przydatnych wskazówek.

Dobra komunikacja z nastolatkiem może stać się dużym wyzwaniem. Dzieci w wieku od 12 do 20 lat koncentrują się na sobie i swojej niezależności. Rodzice tymczasem często stanowią źródło konfliktów, ograniczeń dla ich wolności i niekończących się „wykładów”.

Jednak wszyscy wiemy, że rodzice pragną przede wszystkim szczęścia dla swoich ich dzieci. Aby to osiągnąć, potrzebny jest zdrowy dialog. Jednak utrzymanie zrelaksowanej i ufnej relacji z nastolatkiem może być naprawdę trudne.

Dobra komunikacja z nastolatkiem

Chociaż podczas rozmowy z nastolatkiem mogą występować trudności, rodzice powinni być cierpliwi i nigdy się nie poddawać. W końcu to ich najlepsze narzędzie do nawiązywania i budowania więzi z dziećmi.

Oto kilka zaleceń, które mogą Ci się przydać:

1. Nie wymuszaj rozmowy

Rozmowa nie powinna mieć miejsca, kiedy rodzice tego chcą. Wręcz przeciwnie, powinna się odbywać, gdy jest potrzebna nastolatkom. Nie zmuszaj ich do siadania, mówienia o ich problemach.

Najlepiej zrobisz, jeśli pokażesz dziecku, że jesteś otwarty, wyrozumiały i gotowy pomóc. Empatia również jest bardzo przydatna. Bez naciskania, po prostu powiedz, że w Twoim życiu zdarzyły się podobne sytuacje i Twoje doświadczenie może być przydatne.

Komunikacja z nastolatkiem

2. Wysłuchaj

Komunikacja z nastolatkiem to nie tylko mówienie, lecz także słuchanie. Wiele rozmów z rodzicami i dziećmi kończy się monologami, przemowami i anegdotami, które są nieistotne. W ten sposób uda Ci się wyeliminować te elementy z rozmowy i pozwolić dziecku się otworzyć.

Zwracaj uwagę na obawy dziecka, a kiedy zada Ci pytanie, wyraź swoją opinię. Działaj w sposób praktyczny, tak jak zrobiłby to przyjaciel, ale jednocześnie nigdy nie porzucaj roli rodzica. Jeśli musisz wyznaczyć ograniczenia i granice w pewnych sprawach, nie wahaj się tego zrobić.

3. Zbuduj relację opartą na zaufaniu

Oprócz poszanowania poufności Twoje dziecko chce również mieć pewność, że może Ci zaufać. Na przykład, jeśli dzieli się z Tobą poważnym problemem, który akurat ma, najlepiej przede wszystkim je pocieszyć, a dopiero potem spróbować go rozwiązać.

Gdy to wszystko zrobisz, możesz ostrzec lub wskazać dziecku, co zrobiło źle. Zastanów się, jaki byłby rezultat, gdyby rodzic zachował się odwrotnie? Najprawdopodobniej nigdy więcej dziecko nie zwierzy mu się ze swoich problemów.

4. „Niewinne” pytania

Bardzo skuteczną taktyką komunikatywną jest zadawanie „niewinnych” pytań. Na przykład możesz powiedzieć coś w stylu: „Więc to, co naprawdę chcesz powiedzieć, to…?” lub „Tak, to wszystko sprawiło, że czujesz się…”.

Zachowaj ostrożność, aby zrobić to w naturalny sposób. Nie okazuj żadnej nieufności i rozmawiaj szczerze.

To, oprócz zwracania uwagi na dziecko i interesowania się jego problemami, jest sposobem na złagodzenie napięć. Da Ci to również czas na zastanowienie się nad innym sposobem działania.

Może to sprawić, że Twój nastolatek będzie swobodniejsze w kontaktach z Tobą i chętniej będzie dzielić się z Tobą swoimi przeżyciami.

Dzieci w wieku dojrzewania koncentrują się na sobie i swojej niezależności. Rodzice tymczasem często stanowią źródło konfliktów, ograniczeń dla ich wolności i niekończących się „wykładów”.

5. Musisz wnieść spokój do rozmowy

Komunikacja z nastolatkiem nigdy nie będzie dobra, gdy krzyki i podniesione głosy są na porządku dziennym. Zawsze staraj się wnosić do rozmowy poczucie spokoju i zrozumienia. Nastolatek zawsze jest gotów zareagować agresywnie na wszelkie oznaki kłótni lub silny opór.

6. Odpowiednie reakcje

Wspominaliśmy już o znaczeniu słuchania. Jak więc reagować? Pierwszą rzeczą, którą musimy wziąć pod uwagę, jest to, że niezależnie od tego, jak bardzo chcemy zdobyć zaufanie naszych nastolatków, musimy również być wzorem do naśladowania, przewodnikiem i nauczycielem.

Dlatego musimy rozważyć ustąpienie w pewnych sprawach, ale pozostanie silnymi wobec innych. Jeśli są to drobne sprawy, staraj się nie poświęcać im zbyt wiele czasu ani nie nadawać zbyt wysokiego priorytetu. Jeśli zmienisz wszystko w konflikt, Twoja komunikacja z nastolatkiem jedynie ucierpi.

Efektywna komunikacja z nastolatkiem

Postaraj się znaleźć pozytywną stronę w każdej sytuacji. Zachęcaj swoje nastoletnie dziecko i zaufaj mu. Zapewnij je, że wysiłek i wytrwałość sprawią, że wszystko zawsze dobrze się skończy.

Pamiętaj, że w tym wieku wydaje się wielką tragedią i jest negatywnie nacechowane. Więc nie przejmuj się, jeśli Twoje dziecko wydaje się trochę „zamknięte”. Po prostu buduje własną tożsamość.

Zawsze pamiętaj, że masz inną mentalność niż Twoje dziecko. Postaw się na jego miejscu i pomyśl, jak trudno jest nastolatkom otworzyć się i zwierzyć rodzicom. Nie przegap szansy, aby mu pomóc!


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Faber, A., & Mazlish, E. (2006). Cómo hablar para que los adolescentes escuchen y cómo escuchar para que los adolescentes hablen. Barcelona: Medici.
  • Estévez, E., López, E. E., & Ochoa, G. M. (2007). Relaciones entre padres e hijos adolescentes (Vol. 3). Nau Llibres.
  • Estévez López, E., Musitu Ochoa, G., & Herrero Olaizola, J. (2005). El rol de la comunicación familiar y del ajuste escolar en la salud mental del adolescente. Salud mental, 28(4), 81-89. http://www.scielo.org.mx/scielo.php?script=sci_arttext&pid=
  • Jiménez, Á. P., & Delgado, A. O. (2002). Comunicación y conflicto familiar durante la adolescencia. Anales de Psicología/Annals of Psychology, 18(2), 215-231. https://revistas.um.es/analesps/article/view/28421

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.