Psychologia edukacyjna: wszystko, co musisz wiedzieć

Napisane i zweryfikowane przez psycholog María Alejandra Castro Arbeláez.

Ostatnia aktualizacja: 24 września, 2019

Psycholodzy edukacyjni opracowują plany studiów i modele edukacyjne, aby zoptymalizować proces uczenia się i poprawić efektywność administracji instytucji edukacyjnych. Tym samym psychologia edukacyjna stosuje zasady i wskazówki psychologii wobec edukacji w szkołach.

Specjaliści zapewniają, że psychologia edukacyjna i wiążące się z nią metody stosowane w klasie wyraźnie pomagają rozwinąć zdolności poznawcze uczniów.

Czym jest psychologia edukacyjna?

Psychologia edukacyjna jest poddyscypliną psychologii, nauki zajmującej się procesami psychicznymi i zachowaniem człowieka. W tym przypadku nacisk kładzie się na jakość uczenia się w ośrodkach edukacyjnych.

Zatem celem psychologii edukacyjnej jest zwiększenie skuteczności procesu nauczania i zdobywania wiedzy. Krótko mówiąc, analizuje się szczegółowo, jak poszczególni uczniowie rozwijają się i uczą.

Psychologowie edukacyjni na przykład dostosowują metody badań, aby centra edukacyjne działały z większą skutecznością.

Teorie psychologiczne związane z edukacją

Psychologowie edukacyjni opracowują teorie dotyczące rozwoju człowieka i procesu uczenia się. Nacisk kładziony jest na sposób, w jaki odnosimy się do wiedzy, co prowadzi do ogólnej poprawy w uczeniu się.

Co ważne, psycholodzy edukacyjni nadal pracują nad rozwojem tego, co już wiemy o edukacji.

Jean Piaget: Cztery etapy

Szwajcarski psycholog Jean Piaget ustalił, że dzieci przechodzą cztery etapy rozwoju swoich zdolności poznawczych. Jedna z jego teorii skupia się na sposobie, w jaki uczniom udaje się rozwinąć abstrakcyjne myślenie logiczne, co ma początek w wieku 11 lat.

Pod tym względem jest jedną z najbardziej wpływowych postaci w dziedzinie psychologii.

Lew Wygotski: nauka, społeczeństwo i kultura

Rosyjski psycholog Lew Wygotski przeanalizował sposób, w jaki społeczeństwo i kultura wpływają na rozwój poznawczy dzieci. Badania Wygotskiego koncentrowały się na wzorcach zachowań, które przyjmują dzieci, w zależności od otoczenia społecznego, w którym dzieci się rozwijają.

Ponadto badał koncepcje scaffoldingu w edukacji, czyli „budowania rusztowania”, oraz strefy najbliższego rozwoju. Oba te pojęcia znajdują zastosowanie we współczesnej edukacji.

Zmienne społeczne Alberta Bandury

Albert Bandura interesował się sposobem, w w jaki zmienne społeczne i otoczenie danej osoby mogą wpłynąć na jej proces uczenia się. W związku z tym Bandura podkreślił koncepcję, którą nazwał poczuciem własnej skuteczności, która odnosi się do percepcji, jaką ludzie mają wobec własnych zdolności do przezwyciężenia przeciwności losu i trudnych sytuacji.

Jest to ważna koncepcja pokonywania przeszkód i rozwijania zachowań radzenia sobie z codziennymi wyzwaniami, przed którymi stajemy, aby osiągnąć nasze cele.

Paradygmaty Marii Montessori

Co więcej, interesowały ją także okresy wrażliwości lub okresy, w których uczeń jest bardziej skłonny do nauki.

Personalizacja procesu uczenia się

Psychologia edukacyjna analizuje cechy uczniów. Podobnie docenia różnice każdego ucznia, które wykorzystuje się do wzmocnienia jego rozwoju i nauki. Kreatywność, motywacja, umiejętności komunikacyjne i inteligencja są ważnymi aspektami dla specjalisty w dziedzinie psychologii edukacyjnej.

W związku z tym motywacja ma fundamentalne znaczenie; sprawia, że ​​uczeń chętniej zdobywa wiedzę i osiąga swoje cele życiowe. Psycholog edukacyjny pracuje nad zwiększeniem motywacji ucznia w celu poprawy efektywności nauki w klasie. Ta metoda realizuje również zadania, które odpowiadają celom uczenia się.

Niepełnosprawność i psychologia edukacyjna

Innymi ważnymi aspektami, którymi zajmuje się psychologia edukacyjna, są trudności w uczeniu się. Kiedy uczeń nie może się uczyć w taki sam sposób jak jego rówieśnicy, psycholog zaczyna szukać przyczyn i rozwiązań.

Dlatego inną częścią pracy psychologa edukacyjnego jest leczenie dysleksji lub innych trudności w uczeniu się, takich jak zespół deficytu uwagi (ADD) czy też nadpobudliwość.

Wraz z nauczycielem psycholog tworzy plany nauczania dostosowany do każdego przypadku. Chodzi o to, aby uniknąć negatywnego wpływu na osiągnięcia edukacyjne dziecka, nastolatka lub dorosłego.

Zaburzenia takie jak depresja i lęk oraz problemy wynikające z zastraszania to dodatkowe zagadnienia w pracy psychologa edukacyjnego. Wreszcie psychologowie edukacyjni stosują zindywidualizowane terapie i, jeśli to konieczne, dbają o zmiany programowe.

Historia psychologii edukacyjnej

Pierwsze badania związane z psychologią edukacyjną i dziećmi wykazującymi zachowania problemowe pojawiły się w latach 80. XIX wieku. Później dopiero około 1920 r. eksperci zaczęli zajmować się problemami psychologicznymi pojawiającymi się u dzieci zarówno w klasie, jak i poza nią.

Mniej więcej w tym samym czasie eksperci zaczęli zwracać uwagę na afektywne aspekty uczenia się oraz emocjonalny i społeczny rozwój ucznia. Pierwsi psycholodzy, którzy zostali kompleksowo przeszkoleni, by być ekspertami w psychologii edukacyjnej, zaczęli pojawiać się dopiero około 1955 roku. Właśnie wtedy praca psychologów edukacyjnych stała się widoczna w szkołach i centrach edukacyjnych.

Ale w latach 70. nastąpiła dodatkowa zmiana myślenia, kiedy psychologowie edukacyjni zaczęli opracowywać własne modele edukacyjne. Na przykład zaczęli eksperymentować z zastosowaniem modeli uczenia się w szkołach prywatnych i we współpracy ze stowarzyszeniami rodziców.

Podsumowując, rola, jaką psychologia edukacyjna odgrywa w dzisiejszym nauczaniu, jest ogromna. Specjaliści pomagają każdemu uczniowi lepiej i łatwiej osiągać jego pełen potencjał, biorąc pod uwagę jego indywidualne umiejętności uczenia się.

Ponadto szkolą i wspierają nauczycieli i rodziny uczniów. W konsekwencji ich praca ma zasadnicze znaczenie dla pomyślnego rozwoju procesu nauczania i uczenia się.