Klocki w klasie: w jaki sposób można je wykorzystać?

Napisane i zweryfikowane przez nauczycielka Azucena Fernández.

Ostatnia aktualizacja: 21 grudnia, 2022

Dzieci w każdym wieku ucieszą się, gdy będą mogły układać klocki w klasie. Nie tylko sprawiają niesamowitą frajdę, ale również dbają o edukację i uczą maluchy wielu ważnych umiejętności koncepcyjnych.

Każde dziecko ucieszy się, gdy podczas zajęć szkolnych pojawią się klocki. Tworzą i wyobrażają sobie rzeczy składając ze sobą kawałki i rozbierając swoje konstrukcje. Klocki w klasie uczą dziecko rozwiązywania problemów oraz rozpoczynania prób od nowa, jeśli jest to konieczne.

Chociaż poziom trudności oraz zadania mogą się zmieniać, to dzieci w praktycznie każdym wieku lubią je układać i eksperymentować z nowymi materiałami. Jednoroczne maluchy lubią układać klocki, ale nawet nastolatkowe potrafią spędzić godziny na tworzeniu konstrukcji i postrzegać to zajęcie jako zabawę.

Co więcej, klocki w klasie pomagają dziecku rozwijać wiele umiejętności. W poniższym artykule przedstawiliśmy kilka z nich.

Klocki w klasie rozwijają motorykę subtelną

Pod pojęciem motoryki subtelnej rozumiemy umiejętność używania małych mięśni w dłoniach, nadgarstkach i palcach. Używamy tych umiejętności na przykład do podnoszenia i chwytania rzeczy lub pisania.

Yvonne Caldera to specjalistka do spraw badań nad rozwojem człowieka i rodziną. Razem ze swoimi kolegami przeprowadziła badanie, które odgrywa duże znaczenie w dzisiejszym temacie.

Obserwowali 51 dzieci w wieku przedszkolnym, które bawiły się w budowani i odkryli powtarzający się wzór: dzieci, które wykazywały większe zainteresowanie budowaniem, tworzyły bardziej skomplikowane struktury.

Oprócz tego takie dzieci rozwiązując znormalizowane testy wykazywały się lepszą inteligencją przestrzenną.

Klocki w klasie uczą lepszej świadomości przestrzeni

Podobne wyniki otrzymano przeprowadzając inne badania, na przykład w tych przeprowadzonych przez Oostermeijera w 2014 r. Wydaje się, że dzieci o wysoce rozwiniętych umiejętnościach przestrzennych odczuwają niezwykłą motywację podczas używania kloców w klasie.

Co więcej, istnieje wiele danych sugerujących, że klocki wywierają pozytywny wpływ na rozwój każdego dziecka. Przeprowadzone niedawno badania wykazały skutki zabaw konstrukcyjnych z klockami. To rodzaj zabawy, podczas której dzieci budują strukturę na podstawie modelu lub zestawu polecań.

W badaniu brała udział grupa ośmiolatków. Wzięli udział w 5 sesjach nadzorowanych zabaw z klockami, z których każda trwała około 30 minut. Po ich zakończeniu okazało się, że umiejętność rotacji umysłowej poprawiła się u wszystkich uczestników badania.

Prócz tego zdjęcia ich mózgów pokazały zmiany w sposobie przetwarzania informacji przestrzennych. Nie zaobserwowano ich u dzieci z grupy kontrolnej (Newman, 2016).

Nadzorowana zabawa z wykorzystaniem klocków w klasie może poprawiać elastyczność umysłową

Elastyczność umysłowa to umiejętność szybkiego przenoszenia koncentracji z jednego znaczącego bodźca na drugi. Nic dziwnego, że odgrywa tak istotną rolę w rozwoju dziecka.

Sara Schmitt (Perdue University) wraz z kolegami przeprowadziła w 2018 r. badania na nadzorowaną zabawą z klockami. W tym celu wybrano przypadkową klasę z dziećmi.

Podczas pierwszej sesji zadania były dość proste. Dzieci otrzymywały na przykład polecenie “zbuduj wieżę”. Gdy dzieci poznały już materiały, z jakimi pracują, proszono je o wykonywanie coraj bardziej skomplikowanych działań, na przykład “skopiuj strukturę, którą widzisz na obrazku”.

Pod koniec badania u dzieci, które uczestniczyły w grach z klockami, zaobserwowano poprawę elastyczności umysłowej.

Stymulowanie umiejętności kreatywnego i zróżnicowanego rozwiązywania problemów

Psychologowie zwracają uwagę na dwa główne rodzaje problemów:

• Problemy konwergencyjne: mają tylko jedno rozwiązanie.
• Problemy dywergencyjne: można je rozwiązać na wiele sposobów.

Dzieci mogą układać klocki (lub kawałki) na różne sposoby, dlatego też zabawa klockami może stanowić zadanie dywergencyjne. Zabawa dywergencyjna z klockami może wprowadzić dzieci w świat kreatywego myślenia.

Doktor Debra Pepler (psycholog z York University) i doktor Hildy Ross (psycholog z University of Waterloo) przeprowadziły wspólnie eksperyment w 1981 r. Dały dzieciom w wieku przedszkolnych dwa rodzaje materiałów do zabawy:

• Niektóre dzieci otrzymały rzeczy na zabawy konwergencyjnej (kawałki puzzli).
• Inne dostały materiały do zabawy dywergencyjnej (kawałki pianki w kształcie klocków).
• Wszystkie dzieci miały zapewniony czas na zabawę.
• Po jej zakończeniu sprawdzono ich umiejętność rozwiązywania problemów.

Wyniki badania pokazały, że dzieci, które bawiły się kawałkami pianki (klockami, które stanowią zabawkę dywergencyjną) radziły sobie lepiej z rozwiązywaniem problemów dywergencyjnych. Poza tym wykazywały się większą kreatywnością w rozwiązywaniu problemów.

Wspólna zabawa w budowanie pomaga dzieciom rozwijać umiejętności społeczne

Badania pokazują, że dzieci stają się bardziej towarzyskie, gdy pracują w grupach. Oprócz tego rozwijają swoją inteligencję emocjonalną i społeczną, wykorzystując kooperacyjną zabawę konstrukcyjną ze swoimi kolegami z klasy i przyjaciółmi.

Udowodniono, że dzieci dotknięte autyzmem, które biorą udział w sesjach zabaw konstrukcyjnych są bardziej towarzyskie od dzieci uczonych społecznego wykorzystywania języka (Doktor Lauren Owen, University of Sheffield, 2008).

Inne badania pokazują, że dokładnie takie samo działanie można zaobserwować u dzieci na standardowym poziomie rozwoju społecznego. Dzieci, które pracują nad projektami wymagającymi współpracy z wykorzystaniem takich zabawek nawiązują przyjaźnie o lepszej jakości.

Klocki w klasie a rozwijanie umiejętności inżynieryjnych

Nie trudno zgadnąć w jaki sposób zabawy konstrukcyjne mogą nauczyć dziecko ważnych lekcji z obszaru architektury i inżynierii. Budowniczy, który buduje daną strukturę w małej skali musi przestrzegać dokładnie takich samych praw fizyki, jak osoby budujące tą samą strukturę w pełnej skali.

Jeśli chodzi o właściwości fizyczne obiektów, badania sugerują, że uczniowie uczą się najlepiej, gdy mogą samodzielnie przeprowadzać eksperymenty. Tym samym klocki w klasie mogą zapewnić maluchom doskonałą możliwość uczenia się i rozwijania intuicyjnego rozumienia sił mechaniki.

Biorąc to wszystko pod uwagę, możemy stwierdzić, że gry konstrukcyjne to doskonała inwestycja, która świetnie sprawdzi się w klasie. Popularne zabawki tego typu, czyli LEGO to ulubiona zabawka wszystkich dzieci, ale bez problemu znajdziesz także inne opcje, które będą przydatne i spodobają się maluchom.

Wiele osób poleca na przykład zestawy drewnianych klocków KEVA. Poza tym w przypadku dzieci, które ukończyły 3 lata i starszych sprawdzą się także klocki KAPLA.