Historia przedszkola - Friedrich Froebel

Historia przedszkola zaczyna się ponad 200 lat temu od nowego systemu edukacji Friedricha Froebela- niemieckiego pedagoga. Czytaj dalej!
Historia przedszkola - Friedrich Froebel
María Matilde

Napisane i zweryfikowane przez pedagog María Matilde.

Ostatnia aktualizacja: 21 grudnia, 2022

Przedszkola to zazwyczaj pierwsze instytucje wychowawcze do których uczęszczają dzieci. Należy do nich wiele rodzajów instytucji, prywatnych i publicznych, które zajmują się edukacją najmłodszych dzieci i są jej filarem. Historia przedszkola, jako instytucji, sięga już 200 lat wstecz.

Czytaj dalej, aby dowiedzieć się o historii przedszkola i roli Friedricha Froebela w tworzeniu pierwszych programów edukacyjnych.


Friedrich Froebel i historia przedszkola

Dziecko w przedszkolu

W dzisiejszych czasach znaczenie przedszkoli jako miejsca zaspokajania specyficznych potrzeb edukacyjnych małych dzieci jest niepodważalne. W tym artykule dowiemy się, jak ważną rolę w tworzeniu historii przedszkola odegrał pedagog Friedrich Froebel.

Friedrich Fröebel, urodzony 21 kwietnia 1782 roku w Niemczech, był niemieckim pedagogiem, który stworzył koncepcję przedszkola. Opracowany przez niego program pedagogiczny oparty był na potrzebie opieki pedagogicznej dla dzieci w wieku przedszkolnym, stworzonej poprzez zabawę.

Wiele osób uważa Freobela za twórcę teorii i praktyki we wczesnej edukacji. Był odpowiedzialny za przemyślenie i zorganizowanie czasu i edukacji w tym szczególnym etapie edukacji dziecka.

Ponadto Pedagog ten zaplanował swoje przedszkola według określonych kryteriów, metodologii, zasobów i materiałów dydaktycznych.

Kiedy patrzymy na historię przedszkoli integracyjnych, widzimy, że wyłoniły się one jako alternatywa dla tradycyjnej edukacji przedszkolnej. To był sposób na zerwanie z ideą budynków szkolnych i zamkniętej architektury – miejsc, które nie dawały dzieciom bezpośredniego kontaktu z ich naturalnym środowiskiem.

Oprócz tego Froebel zmienił również przyjęte koncepcje dotyczące struktury rodziny, a także praktyk rodzicielskich. Według niego edukacja, którą dziecko otrzymuje w domu, powinna być wzmocniona profesjonalną i ustrukturyzowaną edukacją publiczną w przeznaczonym do tego budynku.

Froebel był uczniem słynnego pedagoga Pestalozziego. Uczył on, że obowiązkiem matki lub opiekuna, jest prowadzenie większości edukacji dziecka w domu rodzinnym. Jednak Froebel podjął ten początkowy pomysł i opowiedział się za powszechną edukacją, która kontynuuje te idee, ale odbywa się również poza domem.

Był to też twórca wychowania przedszkolnego o orientacji humanistycznej . Pierwszy system wychowania przedszkolnego nazwano jego imieniem – fröbizmem.

Więcej historii

Froebel była zaniepokojony ideą, że tylko matki będą odpowiedzialne za edukację w domu rodzinnym, tak jak utrzymywał jego poprzednik Pestalozzi. Przekonywał jednak, że powinna istnieć także publiczna placówka odpowiedzialna za ściśle opracowaną edukację przedszkolaków.

W ten sposób przedszkole było kompromisem pomiędzy wychowaniem dzieci w domu i poza domem. Dlatego ograniczając sesje do trzech lub czterech godzin dziennie, przedszkole miało uzupełniać, a nie zastępować rodzinę. Pozwalało także opiekunom – zazwyczaj matkom – mieć chwilę dla siebie.

W 1837 roku otworzył swoje pierwsze przedszkole. Trzy lata później nazwał je też właśnie „przedszkolem”, oraz „ogródkiem dziecięcym” – z niemieckiego Kindergarden. Wybór padł zapewne na miejsce, w którym znajdował się ogród z roślinami, a nauczyciel pełnił rolę przewodnika dzieci w świecie nauki i odkryć.

Chciał, by dzieci czuły się w nim, jak rośliny z troską pielęgnowane przez ogrodnika-wychowawcę i od najmłodszych lat uczyły się tam samodzielności myślenia.

Jego idee pedagogiczne nadal się rozwijały. W rezultacie zostały one wprowadzone w życie w całej Europie i na świecie, i nadal są szeroko stosowane. Stanowią podwaliny wielu nowoczesnych systemów edukacyjnych.

Charakterystyka przedszkoli

Choć dziś przedszkola są instytucją, do której uczęszczają dzieci do rozpoczęcia spełniania obowiązku szkolnego, tak na prawdę rozwinęły się z ochronek dla najmłodszych, które były instytucjami filantropijnymi.

Pierwsze przedszkola były o charakterze opiekuńczym, przeznaczonymi głównie dla ubogich dzieci, ich praca miała charakter misji religijnych lub społecznych. Bogatsze rodziny z wyższych sfer zapewniały opiekunki i nauczycielki dla swoich dzieci w domu.

Głównym celem przedszkoli Froebela była jednak wczesna edukacja naturalna i integracyjna. Miały one wtedy miejsce w zorganizowanym – ale jednocześnie otwartym -, dynamicznym i elastycznym obszarze szkolnym, w którym dzieci mogłyby się szybko rozwijać.

Metody pedagogiczne Froebela, które stosowano w przedszkolach, miały na celu obudzenie świadomości dzieci na temat różnorodności wszystkiego, co je otacza. Nauczyciele robili to poprzez piosenki, gry i zabawki, taniec, a także współpracę z innymi.

Wymyślił pomysły, aby kultywować naturę dziecka, a nie ograniczać go, zawsze stawiając na pierwszym miejscu jego spontaniczność. Dlatego Froebel starał się zapewnić dzieciom pełną edukację, koncentrując się na wszystkich aspektach ich rozwoju:

  • Aktywny. Uświadomienie sobie swoich możliwości poprzez działania i zabawę, a tym samym uczenie się łączenia ze światem.
  • Sensoryczny. Promowanie ich percepcji i rozwoju narządów zmysłów poprzez kontakt ze światem, innymi ludźmi i przedmiotami, które ich otaczają.
  • Poznawczy. To efekt kontaktu dziecka z otoczeniem i jego rzeczywistością.

Historia przedszkola- czego dzieci uczyły się w przedszkolu?

Aby osiągnąć swoje cele edukacyjne, Froebel opracował metodologię opartą na wykorzystaniu prostych materiałów i obiektów obecnych w życiu codziennym. W ten sposób stworzył plan oparty na nauce przez zabawę.

Były to obiekty oparte na figurach geometrycznych (sześciany, cylindry i kule), o coraz większej złożoności. Dzieci używały tych przedmiotów jako specyficznych materiałów dydaktycznych do zabawy i wykonywania różnych czynności. Uczyły się liczyć, układać, szeregować. Ważna była tak zwana integracja sensoryczna.

Zamiarem Froebela było, aby dzięki tym materiałom dzieci nabyły zdolności manualne i ćwiczyły swoje wszystkie zmysły. Jednocześnie uczyły się kształtów, kolorów, ruchów, materii, a także skojarzeń i nowych słów.

Obiekty te reprezentowały następujące pojęcia i elementy:

  • Kolor: Sześć kłębków włóczki w kolorach tęczy – nauka kolorów i wzorów.
  • Kształt: Kula, cylinder, a także drewniana kostka.
  • Liczba: Łatwa do zdemontowania kostka składająca się z 8 kawałków – do nauki liczenia i ułamków.
  • Rozszerzenie: Łatwa do zdemontowania kostka, składająca się z ośmiu równoległościanów.
  • Symetria: Łatwa do zdemontowania kostka składająca się z 27 elementów.
  • Proporcja: Łatwa do zdemontowania kostka złożona z 27 małych równoległościanów.
  • Powierzchnia: Listwy drewniane, całe kwadraty i półkwadraty w różnych kolorach.
  • Linie i kontury: Patyczki o różnej długości, pełne metalowe kółka, półkola, a także ćwiartki, wszystkie w różnych kolorach.
  • Punkty: Kamyczki, soczewica, groszek, kawałki tektury.
  • I na koniec rekonstrukcja: Kije i kulki z plasteliny do tworzenia figurek.

Historia przedszkola- końcowe przemyślenia

Historia przedszkola

W historii przedszkoli widzimy, że oprócz zabaw, nauki i pracy ze „zdolnościami”, Froebel wykorzystywał również do celów edukacyjnych dwa inne rodzaje zajęć. Były to gry „kinetyczne” i „ogrodnicze”. W ten sposób połączył trzy aspekty swoich programów przedszkolnych.

Po pierwsze, wprowadzone gry kinetyczne, takie jak wyścigi, tańce i śpiew, pozwalają dzieciom wyrazić siebie poprzez ruch. Wyrażenie emocji w tańcu pozwala dzieciom poczuć się swobodniej.

Po drugie, zajęcia ogrodnicze pozwalają dzieciom doświadczyć obserwacji natury, jak rośliny rosną, od momentu zasadzenia, aż do momentu kwitnienia. Dzieci muszą także nauczyć się jak się opiekować roślinami, aby mogły swobodnie rosnąć.

W ten sposób, poprzez obserwację i hodowlę, Froebel starał się nakłonić dzieci do kontaktu z naturą. Jej zrozumienie było kluczowe do zapewnienia dzieciom zrozumienia świata i harmonijnego rozwoju.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Heisland, H. (1993). Friefrich Fröbel. Perspectivas Revista Trimestral de Educación. (3-4). Vol. XXIII. pp. 501-519. Recuperado de http://www.ibe.unesco.org/sites/default/files/frobels.PDF
  • Gervilla Castillo, A. (2006): Didáctica básica de la educación infantil: conocer y comprender a los más pequeños. Editorial Narcea. Madrid.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.