Dokuczanie – naucz dziecko, jak sobie z nim radzić

Napisane i zweryfikowane przez psycholog María Alejandra Castro Arbeláez.

Ostatnia aktualizacja: 09 października, 2018

Chociaż na pierwszy rzut oka może wydawać się, że dokuczanie nie stanowi zbyt dużego problemu dla dziecka, w rzeczywistości może wywierać ogromny wpływ na jego rozwój psychologiczny. Właśnie dlatego musisz nauczyć malucha jak sobie z nim radzić już od najmłodszych lat.

Dokuczanie może mieć różną częstotliwość i natężenie. Jeden z głównych czynników, które mogą do niego prowadzić, to ignorancja i brak empatii.

Innymi słowy, gdy dzieci stykają się z czymś, czego nie znają, mogą zacząć się z tego wyśmiewać. Uważają, że śmiech to najlepszy sposób na wchodzenie w interakcję z nowymi rzeczami.

Dokuczanie – co może je powodować

1. Wiek dziecka.
2. Wsparcie rodziny.
3. Wartości kultywowane w domu.
4. Umiejętności społeczne dziecka.
5. Obecność lub brak pedagogów szkolnych.
6. Zachowanie nauczycieli opiekujących się dziećmi.
7. Sposób, w jaki przedstawiany jest nowy uczeń.

Wpływ dokuczania na dziecko

Udowodniono, że upokorzenie wywiera wpływ na mózg człowieka. Jest on jeszcze silniejszy niż wpływ takich emocji jak radość i złość.

Grupa naukowców z Uniwersytetu Amsterdamskiego przeprowadziła eksperyment, który miał zmierzyć oddziaływanie upokorzenia i dokuczania.

Wybrali grupę osób i przeczytali im kilka historii. Podczas czytania badane osoby stawiały się na miejscu protagonistów opowieści. To pozwoliło im odczuwać takie same emocje, jakie odczuwali protagoniści.

Upokorzenie aktywuje obszary mózgu odpowiadające za ból. To sprawiło, że naukowcy podejrzewają, iż upokorzenie jest odbierane przez mózg tak samo intensywnie, co ból fizyczny.

Jak nauczyć dziecko radzenia sobie z dokuczeniem?

Rodzice powinni dowiedzieć się, co się dzieje, i ustalić najlepszy plan działania.

Jaka jest przyczyna dokuczania? Jak często ma miejsce? Jak dziecko na nie reaguje? I w końcu: jak pomóc dziecku stawić czoła dokuczaniu w zdrowy sposób?

Musisz odpowiedzieć na te pytania, aby jak najszybciej i jak najlepiej rozwiązać ten problem. Należy także dowiedzieć się, czy dziecko jest wyśmiewane, czy może też jest osobą, która śmieje się z innych i im dokucza.

Powinnaś nauczyć dziecko, jak ma reagować na dokuczanie. To pomoże mu zwalczyć przyczynę problemu i wytrąci z równowagi osoby, które mu dokuczają.

Pozbawianie osoby dokuczającej efektu, jaki chce osiągnąć przez dokuczanie, sprawi, że szybko się znudzi i przestanie dokuczać.

Nigdy nie powinnaś nazywać dziecka “tchórzem” ani “beksą”. To nie rozwiązuje problemu ani nie wzmacnia poczucia pewności siebie dziecka. Najlepiej jest okazać mu szacunek, miłość i zrozumienie.

Kiedy dziecko wytłumaczy, na czym polega jego problem, powinnaś okazać empatię wobec jego uczuć. Warto jest podzielić się osobistymi historiami z dzieciństwa, które pomogą uspokoić malucha.

Powinnaś starać się podkreślać pozytywne aspekty sytuacji i zapewnić dziecko, że dacie radę znaleźć rozwiązanie.

Kluczowe porady

1. Nigdy nie podżegaj do przemocy.
2. Jeśli dokuczanie występuje w formie podśmiewania się, naucz dziecko je ignorować, póki agresor się nie znudzi.
3. Jeśli dokuczanie ma średnie lub duże natężenie, najlepiej jest udać się do szkoły i porozmawiać z nauczycielem lub pedagogiem szkolnym, aby znaleźć rozwiązanie tej sytuacji. Ważne, by szybko poradzić sobie z tym problemem.
4. Powinnaś nauczyć dziecko, że każdej osobie należy okazywać szacunek. Pomoże mu to w odpowiedni sposób reagować na dokuczanie.
5. Kiedy dowiesz się o problemie, powinnaś bezwarunkowo okazywać wsparcie dziecku. Musi czuć się kochane i szanowane.
6. Wszystko ma swoją pozytywną stronę i z każdej sytuacji można wyciągnąć ważne życiowe lekcje. Trzeba się nad tym porządnie zastanowić.