Empatia – dlaczego należy uczyć jej w domu

Empatia – dlaczego należy uczyć jej w domu
María Alejandra Castro Arbeláez

Napisane i zweryfikowane przez psycholog María Alejandra Castro Arbeláez.

Ostatnia aktualizacja: 22 sierpnia, 2018

Empatia jest bardzo istotna w życiu każdego człowieka, bo stanowi podstawę dobrych relacji z innymi. Sprawia również, że życie jest zdrowsze i pełniejsze. Dlatego też powinno się jej uczyć w domu.

Empatia to jedna z najważniejszych rzeczy, jakich może nauczyć się człowiek. To umiejętność rozumienia i wrażliwości na uczucia i opinie innych, by im pomóc, bez względu na to, czy ma się takie same poglądy czy też nie.

Empatia i jej rodzaje

Aby postępować z empatią, trzeba zrozumieć, co przeżywa druga osoba.

Trzeba uważać na i obserwować wiadomości, które przekazuje się za pomocą słów, gestów i emocji. Istnieją trzy rodzaje empatii:

  • Empatia kognitywna, czyli mentalne postawienie się w sytuacji drugiej osoby, zrozumienie sposobu postrzegania świata i przyjęcie jej sposobu widzenia bez osądzania.
  • Empatia emocjonalna to odczuwanie emocji drugiej osoby.
  • Empatia współczująca to odczuwanie zaniepokojenia i potrzeby niesienia pomocy oraz szybkie jej udzielanie, spontaniczne i bezwarunkowe.
    Dwie przytulające się dziewczynki siedzące na ziemi obok porzuconych hulajnóg

Dlaczego należy uczyć empatii w domu?

Empatia to klucz do tworzenia świetnych relacji interpersonalnych, a zwłaszcza do wzmacniania i dbania o więzi rodzinne.

Kiedy w domu pojawiają się problemy, postawienie się w sytuacji drugiej osoby może pomóc rozwiązać konflikt. Pomoże zrozumieć jej opinię, nawet jeśli jej się nie podziela.

Empatia to klucz do tworzenia świetnych relacji interpersonalnych, a zwłaszcza do wzmacniania i dbania o więzi rodzinne. 

Siedem sposobów nauczania empatii

Podobnie jak inne wartości moralne, empatia rozwija się w domu. Rodzice dają dziecku przykład, który powinno naśladować.

Aby pracować w domu nad rozwojem empatii rodzice powinni:

  1. Pomagać dziecku rozwijać zdrowe poczucie własnej wartości, aby było w stanie postawić się w sytuacji innych nie narażając się na krzywdę.
  2. Uczyć je jak być dobrym słuchaczem, co pomoże dowiedzieć się co czują i myślą inni.
  3. Rozmawiać z dzieckiem o własnych uczuciach i emocjach, by maluch rozumiał, że każdy czuje co innego.
  4. Zachęcać do zastanawiania się jak inni ludzie mogą się czuć w danej sytuacji.
  5. Poprawiać dziecko, gdy źle mówi o innych.
  6. Sprawiać, że dziecko będzie czuło się dobrze okazując empatię.

Pokazywać na własnym przykładzie satysfakcję, którą można czerpać ze słuchania kogoś lub pomagania mu.

Mama i syn siedzący na kanapie i rozmawiający

Praktyczne sposoby uczenia empatii

Istnieje wiele sposobów, które pomogą rozwinąć dziecku umiejętność empatii. Możesz spróbować:

  • Rysowania i używania masek, aby okazać radość, smutek, złość i strach.
  • Czytania historii i oglądania kreskówek i filmów oraz tłumaczenia różnych emocji, które odczuwają postaci i sposobów, w jaki można je wyrazić.
  • Grania w gry, w których dziecko musi odgadnąć, jak czują się inni.
  • Pomagania w zastanawianiu się nad różnymi sytuacjami poprzez zadawanie pytań odnośnie tego, jak dziecko czułoby się w danej sytuacji, co by zrobiło lub jak czułaby się druga osoba.

Nieocenione zalety empatii

Chociaż rozwijanie empatii to proces, który zajmuje dużo czasu, jest warte wszelkiego wysiłku.

  • Empatia pomaga ludziom utrzymywać głębsze relacje.
  • Dzieci uczą się okazywać uczucia.
  • Pozwala ludziom rozwinąć umiejętność współczucia w bolesnych sytuacjach.
  • Empatia prowadzi do lepszej komunikacji.
  • Umożliwia większą obiektywność i sprawiedliwość, bo wykracza poza uprzedzenia, aby lepiej zrozumieć innych.
  • Wzmacnia poczucie własnej wartości i zachęca do nauki.

Rodzice powinni uczyć dzieci empatii służąc im za przykład, bo dzieci uczą się tego, co obserwują.

Dziecko musi rozumieć jak duże znaczenie ma rozpoznawanie uczuć i potrzeb nie tylko członków rodziny, ale i osób spoza kręgu rodzinnego.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Fernández-Pinto, I., López-Pérez, B., & Márquez, M. (2008). Empatía: Medidas, teorías y aplicaciones en revisión. Anales de Psicología/Annals of Psychology, 24(2), 284-298. https://revistas.um.es/analesps/article/view/42831
  • Gorostiaga, A., & Balluerka, N. (2014). Evaluación de la empatía en el ámbito educativo y su relación con la inteligencia emocional. Ministerio de Educación.
  • Martorell, C., González, R., Rasal, P., & Estellés, R. (2009). Convivencia e inteligencia emocional en niños en edad escolar. European Journal of Education and Psychology, 2(1), 69-78. https://www.redalyc.org/pdf/1293/129318693004.pdf
  • Richaud, M. C. (2017). Algunos aportes sobre la importancia de la empatía y la prosocialidad en el desarrollo humano. Revista Mexicana de Investigación en Psicología, 6(2), 171-176. https://www.medigraphic.com/cgi-bin/new/resumen.cgi?IDARTICULO=70557

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.