Dać uczniom prawo głosu: dlaczego jest tak istotne?

Dać uczniom prawo głosu: dlaczego jest tak istotne?
Ana Couñago

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Ana Couñago.

Ostatnia aktualizacja: 21 grudnia, 2022

Dzieci mają swoje własne myśli i opinie, których powinniśmy słuchać i które należy brać pod uwagę. W dalszej części artykułu wytłumaczymy dlaczego warto dać uczniom prawo głosu.

System edukacji ma możliwość i zaszczyt kształtowania ludzi. I to nie tylko pod względem akademickim, ale w zakresie wszystkich wartości, które wyznają. Dlatego też szkoła to idealne miejsce na stworzenie lepszego społeczeństwa w przyszłości. Aby osiągnąć ten cel, należy dać uczniom prawo głosu i znać ich opinie.

Właśnie dlatego dzisiaj zajmiemy się tą kwestią.

Mamy obowiązek uczyć nasze dzieci, ale również uczyć się od nich. Właśnie dlatego nauczyciele muszą aktywnie słuchać swoich uczniów. Dzięki temu będziemy w stanie zrozumieć w jaki sposób postrzegają świat i co je niepokoi.

Dać uczniom prawo głosu: co to oznacza?

Wyrażenie “głos ucznia” to termin, który zyskuje coraz większą popularność i znaczenie na całym świecie. Pojęcie to odnosi się do takich inicjatyw, które mają na celu zwiększenie znaczenia i udziału uczniów w określonych aspektach środowiska szkolnego.

Uczniowie siedzący w kółku

W tym celu szkoła musi zapewnić dzieciom środki i dobra, które pozwolą im podejmować więcej decyzji. Oznacza to dawanie im aktywnej a nie pasywnej roli w ich własnej edukacji i uczeniu się.

Jednocześnie warto podkreślić, że wszyscy studenci powinni mieć głos, bez jakiejkolwiek dyskryminacji ze względu na następujące czynniki:

  • Niepełnosprawność,
  • Wiek,
  • Płeć,
  • Narodowość,
  • Religię,
  • Wyniki w nauce.

Należy dać uczniom możliwość wysłuchania. Każdy uczeń ma swoją własną opinię, niezależnie od własnych cech charakteru i umiejętności. A takie opinie mają znaczenie.

Aktywności, które pozwalają uczniom mieć głos

Dawanie uczniom prawa głosu pozwala im brać udział w poprawianiu szkoły, do której uczęszczają. Poza tym służy również jako narzędzie do mobilizacji i zmian, pozwalając szkołom oferować bardziej włączającą i demokratyczną edukację.

Pośród aktywności, które mogą pomóc nauczycielom zapewnić swoim uczniom prawo głosu, znajdują się:

  • Aktywności konsultacyjne: Pudełka z sugestiami, głosami, panele z petycjami, itp.
  • Odgrywanie ról: Przeprowadzanie grupowej dynamiki bazując na odgrywaniu ról.
  • Lego Serious Play: Ta metoda stworzona przez Lego pozwala dzieciom wykorzystywać klocki do budowania, aby reprezentować rozwiązania określonego problemu.
  • Społecznie lub uczestniczące mapowanie: W tym przypadku dzieci tworzą mapy ze zróżnicowanymi elementami graficznymi, które przedstawiają problemy i rozwiązania.

Nowa mentalność nauczyciela

Dawanie dzieciom prawa głosu zakłada wprowadzenie zmiany w mentalności nauczycieli i profesorów, gdy wchodzą w swoje role mediatorów w procesie edukacji. Dlatego też muszą zapomnieć o tradycyjnych metodologiach nauczania.

Tradycyjnie nauczyciele znajdują się w klasie w samum centrum uwagi, a uczniowie są jedynie odbiorcami informacji. Gdy uczniowie mogą mieć głos, dynamika klasy zmienia się.

Uczniowie biorący udział w zajęciach

Jednocześnie uczniowie muszą odstawić na bok swoją autorytarną pozycję i pozwolić uczniom uczestniczyć w życiu szkolnym. Dzięki temu mogą rozwijać osobistą autonomię, przyjmować odpowiedzialność i stawać się pewnymi siebie jednostkami.

“Cel edukacji powinno stanowić stworzenie samodzielnej jednostki, a nie jednostki, która jest zarządzana przez innych.”

– Herbert Spencer –

Końcowe uwagi dotyczące dawania uczniom prawa głosu

Szkoły muszą implementować włączające praktyki edukacyjne, które pozwalają uczniom mieć głos. Te same praktyki powinny zachęcać pokojową koegzystencję oraz dawać adekwatne wsparcie emocjonalne, aby wspierać zmiany na lepsze w szkołach.

Własnie dlatego nadszedł czas na motywowanie dzieci do brania większego udziału w ich własnej edukacji. Właśnie dlatego pragniemy podkreślić to stwierdzenie:

“Uczestnictwo oznacza uczenie się razem z innymi i współpracowanie z nimi we wspólnych doświadczeniach. Wymaga aktywnego zaangażowania w uczenie się i posiadania wpływu na to w jaki sposób doświadczana jest edukacja. Na głębszym poziomie oznacza bycie rozpoznanym, akceptowanym i cenionym za bycie sobą.”

– Booth i Ainscow –

Oczywiście uczestnictwo dzieci nie powinno ograniczać się do samego środowiska edukacyjnego. Musimy nauczyć się słuchać głosów dzieci i szanować je we wszystkich obszarach, w tym w ich domach oraz społecznościach.

Podsumowując, można powiedzieć, że zachęcanie do uczestnictwa i dawanie uczniom głosu niesie ze sobą długoterminowe korzyści. Nie tyko wywiera pozytywny wpływ na edukację dziecka, ale pomaga również kształtować obywateli, którzy będą aktywnie uczestniczyć w przyszłym społeczeństwie.

“Szkoła powinna być miejscem, w którym dzieci uczą się i swobodnie wyrażają same siebie.”


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Booth, T. y Ainscow, M. (2015). Guía para la educación inclusiva: desarrollando el aprendizaje y la participación en los centros escolares. Madrid: OEI.
  • Fielding, M. (2011). La voz del alumnado y la inclusión educativa: una aproximación democrática radical para el aprendizaje intergeneracional. Revista Interuniversitaria de Formación de Profesorado, 25(1), 31–61.
  • Susinos, T. (2012). Las posibilidades de la voz del alumnado para el cambio y la mejora educativa. Revista de Educación, (359), 16-23.
  • Susinos, T. y Ceballos, N. (2012). Voz del alumnado y presencia participativa en la vida escolar. Apuntes para una cartografía de la voz del alumnado en la mejora educativa. Revista de Educación, (359), 24-44.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.