Bliskość jest kluczowa dla rozwoju dziecka
Małe dzieci potrzebują obecności rodziców by prawidłowo się rozwijać. Jeśli oddzieli się maleństwo od matki i ojca, rośnie prawdopodobieństwo wystąpienia problemów behawioralnych bądź stanów lękowych. To właśnie dlatego bliskość jest kluczowa.
W obecnych czasach rodzice na pierwszym miejscu stawiają spontaniczne, naturalne wychowanie oparte właśnie o bliskość – nazywa się je zresztą rodzicielstwem bliskości. Wiemy już więcej o korzyściach jakie podejście to niesie dla dziecka oraz jego relacji rodzinnych.
Czym jest bliskość?
Bliskość i przywiązanie to szczególny rodzaj związku, który dziecko rozwija z niewielką liczbą wybranych osób.
To dodatkowa więź, powstająca pomiędzy maluchem a każdą z tych osób. Więź ta popycha go do szukania bliskości fizycznej i bezpośredniego kontaktu z osobami, do których jest przywiązany.
To także wrodzona technika szukania bezpieczeństwa.
Oznaki potrzeby bliskości stają się bardziej znaczące w sytuacjach, które dziecko postrzega jako niebezpieczne, a więc w momentach bólu, choroby lub strachu.
Dzieci wykorzystują płacz jako główny mechanizm zwracania uwagi osób, do których są przywiązane.
Bliskość z matką
Więź emocjonalna pomiędzy matką a dzieckiem rozwija się wcześnie – na długo przed porodem. Dzieje się tak, ponieważ matka odczuwa fizyczną obecność dziecka.
Przeczytaj koniecznie: Moje ciało było twoim schronieniem
Matki które są bardziej wrażliwe na potrzeby dzieci i dostosowują do nich swoje zachowania mają większe szanse na zbudowanie z maluchem silnej więzi bliskości.
To matki, które szybko reagują na sygnały wysyłane przez dziecko i wiedzą kiedy maluch chce jeść a kiedy zaspokoił już głód. Respektują one również potrzeby dziecka związane z rytmem snu i przebudzenia.
Dzieci postrzegają takie matki jako kochające, pogodne i opiekuńcze.
Więź bliskości sprawia, że kiedy dziecko płacze, matka dobrze wie jak je w danej sytuacji utulić i uspokoić.
Bliskość z ojcem
Zazwyczaj więź dziecka i matki jest silniejsza niż ta pomiędzy dzieckiem i ojcem. Obecnie obserwujemy jednak większe zaangażowanie ojców w opiekę nad dziećmi i wychowanie ich.
Ze względu na godziny pracy zawodowej, liczbę dzieci, domowe finanse itp., obowiązki rodzicielskie związane z najmłodszym dzieckiem często dzielone są po równo między oboje rodziców.
Czym jest rodzicielstwo bliskości?
Rodzicielstwo bliskości to filozofia opierająca się o zasady teorii przywiązania i psychologii rozwojowej.
Zakłada, że pomiędzy rodzicami i dzieckiem powinna istnieć więź i koordynacja w kontekście jego możliwości i potrzeb na każdym etapie rozwoju.
Rodzicielstwo bliskości podkreśla następujące zasady:
- Bezpośredni dotyk
- Noszenie dzieci na rękach
- Branie dzieci na ręce zawsze kiedy jest to konieczne
- Wspólne spanie
- Pozwalanie dzieciom na odczuwanie ciepła i zapachu ciał rodziców
- Respektowanie naturalnego rytmu dnia i życia dziecka
- Niepozwalanie dziecku na płakanie i zasypianie w samotności
- Rozpoznawanie bolących i problematycznych miejsc w razie choroby
- Częste, czułe dotykanie dziecka
- Uczenie dziecka co może a czego nie może zrobić, zgodnie z jego umiejętnościami
- Zrozumienie, że dzieci nie manipulują ludźmi tak, jak robią to dorośli
- Pocieszanie dziecka kiedy płacze ponieważ nie może mieć tego, czego chce
- Tłumaczenie dzieciom wszystkiego nawet, jeśli jeszcze nie są w stanie tego w pełni zrozumieć
Korzyści płynące z bliskości
Rodzimy się ze zdolnością budowania intymnych więzi z osobami, które się nami zajmują i nas chronią.
Bliskość to więź emocjonalna pomiędzy dzieckiem a rodzicami, która odgrywa fundamentalną rolę w tym, jak maluch poradzi sobie z obciążeniem w sytuacji stresu, niepokoju lub choroby.
Główne korzyści płynące ze stworzenia bliskiej więzi z dzieckiem to:
- Poczucie bezpieczeństwa fizycznego
- Poczucie bezpieczeństwa emocjonalnego
- Stymulowanie zmysłów
- Rzadsze płakanie
- Łatwiejsze karmienie piersią
- Wyższa samoocena
- Większa pewność siebie
- Pozytywne związki międzyludzkie
- Zdolność przezwyciężania frustracji
- Motywacja do nauki
- Sukcesy w szkole
- Zdolność rozwiązywania problemów
Podkreślamy, że spędzanie czasu na opiekowaniu się dzieckiem, kontakcie z nim i reagowaniu na jego potrzeby to najlepsza inwestycja jaką rodzice mogą poczynić by zagwarantować maleństwu stabilizację i zrównoważony rozwój.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Barudy, J., & Dantagnan, M. (2005). Los buenos tratos a la infancia: Parentalidad, apego y resiliencia. Editorial Gedisa.
- Garrido-Rojas, L. (2006). Apego, emoción y regulación emocional. Implicaciones para la salud. Revista latinoamericana de psicología, 38(3), 493-507. https://www.redalyc.org/pdf/805/80538304.pdf
- Marrone, M., Diamond, N., Juri, L., & Bleichmar, H. (2001). La teoría del apego: un enfoque actual. Madrid: Psimática.
- Mosquera D, Gonzalez, A (2009) Escala de Apego y Patrones Relacionales.
- Mosquera, D., & González, A. (2013). Del apego temprano a los síntomas del trastorno límite de personalidad. Revista Digital de Medicina Psicosomática y Psicoterapia, 3(3), 1-33. http://www.psicociencias.com/pdf_noticias/Apego_y_TLP.pdf
- Shaffer, D. R., & del Barrio Martínez, C. (2002). Desarrollo social y de la personalidad. Madrid: Thomson.