Zespół dziecka potrząsanego – na czym polega?

Zespół dziecka potrząsanego to jedna z najbardziej tragicznych i najczęściej występujących konsekwencji znęcania się nad dzieckiem. Zespół dziecka potrząsanego występuje, gdy dziecko było gwałtownie potrząsane, przez co jego mózg obijał się o czaszkę. Prowadzi to do nieodwracalnych urazów zagrażających życiu.

Główka dziecka jest bardzo mała i bardzo delikatna, a jego mózg duży w porównaniu do czaszki. Dlatego też potrząsane dziecko może doznać uszkodzenia mózgu, gdy będzie on się obijał o czaszkę. W wyniku tego dochodzi do zapalenia i krwawienia wewnętrznego.

Takie uszkodzenia zazwyczaj nie dają widocznych objawów. Oznacza to, że można nie być w stanie powiedzieć, czy ktoś potrząsał dzieckiem. Nie ma nagłych zmian w jego zachowaniu, ani typowych objawów, które można rozpoznać.

Zespół dziecka potrząsanego – kiedy o nim mówimy?

Pewnie wiele osób zaskoczy fakt, że nawet krótkie potrząsanie dzieckiem przez mniej niż 10 sekund może wywołać zespół dziecka potrząsanego. Może do niego dojść, gdy dziecko uderzy się w głowę lub gdy dorosły potrząsa dzieckiem, ale zazwyczaj nie dochodzi do niego przypadkiem.

U noworodków i małych dzieci nawet najmniejsze uderzenie w głowę może wywołać uraz. Zaszkodzić może nawet uderzenie miękkim obiektem, na przykład poduszką lub rzucenie o materac. Zespół najczęściej dotyka dzieci poniżej drugiego roku życia, ale może wystąpić nawet u pięciolatków. Zazwyczaj występuje u dzieci, które są ofiarami przemocy lub są źle traktowane.

Jednak czasem może powstać w wyniku lekkiego potrząśnięcia, na przykład podczas biegania z dzieckiem w ramionach, podnoszenia go zbyt szybko do góry i opuszczania lub podrzucania go w powietrzu.

W śmiertelnych przypadkach dzieci mogą doznać złamania kręgosłupa szyjnego wywołanego szarpnięciem, podobnie jak ofiary wypadków samochodowych.

Czy są jakieś objawy?

W przypadku zespołu dziecka potrząsanego rodzice bywają niechętni do rozmowy o objawach, bo ta przypadłość jest często kojarzona ze znęcaniem się nad dzieckiem. Czasem lekarz może mieć problem z postawieniem diagnozy, bo nikt nie bierze pod uwagę wystąpienia tego zespołu.

Oto główne objawy, które mogą wskazywać na zespół dziecka potrząsanego:

• Utrata świadomości
• Problemy z oddychaniem
• Zmniejszone pole widzenia
• Drgawki
• Letarg lub zmęczenie
• Brak apetytu lub wymioty
• Dziwne zachowanie
• Brak czujności
• Zmiana koloru skóry na blady lub niebieskawy

Co można poradzić na zespół dziecka potrząsanego

Często zdarza się, że płacz dziecka wywołuje stres u dorosłych, do tego stopnia, że zaczynają nim impulsywnie potrząsać. Rodzice mogą nie mieć pojęcia, że osoba, która opiekowała się dzieckiem, źle je traktowała. Może do tego dojść nawet w rodzinie. Możesz też zobaczyć jak ktoś inny potrząsa swoim dzieckiem.

W takim przypadku należy przede wszystkim pomóc dziecku. Jeśli przestało oddychać, zemdlało lub dostało drgawek, należy udzielić mu pierwszej pomocy. Najlepiej, aby zrobiła to doświadczona osoba. Następnie poinformuj o sytuacji odpowiednie służby. To przypadek znęcania się nad dzieckiem.

Lepiej jednak zapobiegać takim sytuacjom niż leczyć zespół dziecka potrząsanego. Bądź ostrożna i uważaj, aby nie potrząsać dzieckiem. Upewnij się, że każda osoba, która opiekuje się Twoim dzieckiem, jest cierpliwa i tolerancyjna wobec maluchów.

Potrząsanie płaczącym dzieckiem nie uspokoi go, a może okazać się bardzo niebezpieczne. Zamiast tego używaj dźwięku, na przykład radia. Śpiewaj lub mów do niego spokojnie. Jeśli jesteś zmęczona i zestresowana, poproś kogoś o pomoc, gdy Ty będziesz odpoczywać. Dziecko może płakać z różnych powodów.

Czasem przyczyna płaczu malucha jest banalna, dlatego warto sprawdzić, czy coś go boli ani mu nie przeszkadza. Płacz nie zaszkodzi dziecku, ale potrząsanie nim jest bardzo niebezpieczne. Jeśli dziecko cierpi z powodu zespołu dziecka potrząsanego, bardzo ważne jest, by lekarz poznał wszystkie symptomy i był świadom wszystkich istotnych informacji. Pamiętaj, że najważniejsze jest zdrowie Twojego dziecka.