Niepokój - czy wywołujesz go podświadomie?

Niepokój - czy wywołujesz go podświadomie?
María Alejandra Castro Arbeláez

Napisane i zweryfikowane przez psycholog María Alejandra Castro Arbeláez.

Ostatnia aktualizacja: 24 maja, 2018

Bycie rodzicem to wymagająca i trudna rola. Nasze nieprzemyślane nawyki i działania mogą czasem wywoływać zaburzenia psychiczne i emocjonalne w naszych dzieciach. Zalicza się do nich niepokój, często wzbudzany przez uczucie niepewności rodziców.

Czy wywołujesz niepokój w swoim dziecku? Rodzice często nieświadomie promują niepewność, która odbija się na późniejszym rozwoju psychicznym i emocjonalnym dziecka. Dlatego też tak istotne jest zrozumienie i rozszyfrowanie objawów narastającego stresu i niepokoju u dziecka.

Niepokój – przyczyny występowania u dzieci

Dzieci są zazwyczaj radosne i w dobrym nastroju. Są zawsze pełne energii i gotowe na nowe przygody. Jednak gdy zauważysz długotrwałą zmianę w zachowaniu dziecka, której nie jesteś w stanie niczym wytłumaczyć, należy niezwłocznie podjąć odpowiednie działania. Poświęć czas na przeanalizowanie tego, kto lub co stoi za taką zmianą. Rodzice powinni zastanowić się, czy przypadkiem ich własne nastawienie i postępowanie nie wywiera uczucia niepokoju u dziecka.

Należy również przyjrzeć się przyjaciołom i członkom rodziny, którzy mają stały kontakt z dzieckiem. Rodzice mogą czasem nieświadomie wzbudzać niepewność w dziecku. Ta niepewność rodzi stres i niepokój. Chociaż nie masz złych intencji, możesz wywoływać uczucie niepokoju w dziecku zachowując się zbyt autorytatywnie. Na przeciwnym biegunie znajduje się nadmierne przyzwalanie, które również może wzbudzać niepokój.

Oto przykłady postaw, które zwiększają uczucie niepokoju u dzieci:

  • Nadopiekuńczość.
  • Uniemożliwianie dziecku rozwoju własnej osobowości.
  • Niepozwalanie dziecku na podejmowanie własnych decyzji.
  • Stała krytyka.

Objawy niepokoju u dzieci

U dzieci przeżywających niepokój i stres można zaobserwować bardzo wyraźne objawy, które rozpozna każdy rodzic – pod warunkiem, że będzie wiedział, jak mogą wyglądać. Rodzice muszą być wyczuleni na każdą zmianę w zachowaniu dziecka.

Objawy stresu i niepokoju pojawiają się zazwyczaj w tym samym momencie w dwóch obszarach życia dziecka: emocjonalnym i fizycznym. Te dwa obszary są ze sobą mocno powiązanie. Objawy mogą występować pojedynczo lub grupowo.

Dziecko zaciskające ręce we włosach

Objawy emocjonalne

Nie ma wątpliwości, że jednym z najbardziej widocznych objawów emocjonalnych wskazujących na przeżywany niepokój jest brak empatii. Inny to apatia. Apatia może być widoczna w szkole i na studiach, w niechęci do zabawy pluszakami, z przyjaciółmi lub podczas innych zajęć, które Twoje dziecko kiedyś lubiło. Kolejne oznaki to smutek, brak apetytu, drażliwość, zachowania agresywne, strach, niepewność czy brak koncentracji.

W życiu dziecka pojawiają się stale obecne i natrętne negatywne myśli.

“Kiedy zachowanie dziecka zmienia się w sposób długotrwały bez wyraźnej przyczyny, należy podjąć odpowiednie działania.”

Objawy fizyczne

Gdy stres i niepokój osiągają wysoki poziom, zaczynają pojawiać się objawy fizyczne. Mogą być na tyle silne, że często bywają mylone z chorobą. Dlatego też trzeba zwracać uwagę na objawy emocjonalne i rozpatrywać je łącznie. Objawy fizyczne związane z niepokojem mogą być bardzo zróżnicowane.

Dziecko może nadmiernie się pocić, może wystąpić u niego częstoskurcz, mocne bóle głowy lub brzucha. Inne objawy to jąkanie się, nocne moczenie, bóle mięśni, drżenie, omdlenia, zamieranie w bezruchu, częste przeziębienia i nadmierny płacz.

Jak zwalczać niepokój u dzieci

Najlepszy sposób na walkę z niepokojem odczuwanym przez dziecko to znalezienie jego przyczyny i usunięcie jej. Dlatego też pierwszy krok stanowi introspekcja. Następnie należy ocenić, czy uczucie niepokoju zaczęło narastać niedawno, czy też dziecko cierpi z jego powodu już od jakiegoś czasu. Możesz skontaktować się ze specjalistą, który pomoże dziecku poradzić sobie z negatywnymi uczuciami.

Stała, otwarta i pełna szacunku komunikacja to klucz do budowania pewności siebie w dziecku. Rodzice mogą wprowadzić również niewielkie zmiany, które pomogą dzieciom zmniejszyć poziom niepokoju.

Krzyczące dziecko trzymające się za głowę

Nie powinnaś nadmiernie chronić dziecka i być przewrażliwiona na jego punkcie. Uważaj także na to, co się do niego mówisz, by stale go nie krytykować ani nie poprawiać. Daj dziecku wolność i pozwól na samodzielne podejmowanie niektórych decyzji.

Nie musisz zawsze mieć ostatniego słowa. To poprawi rozwój mentalny i emocjonalny dziecka. Jeśli poziom niepokoju dziecka nie spada mimo zastosowania się do powyższych sugestii, warto poprosić o pomoc profesjonalistę. Specjalista może polecić wsparcie psychologiczne, leki i/lub terapię rodzinną.

Najlepszy sposób na walkę z niepokojem odczuwanym przez dziecko to znalezienie jego przyczyny i usunięcie jej. Dlatego też pierwszy krok stanowi introspekcja.

Czy Ty sama jesteś czynnikiem wzbudzającym niepokój w dziecku? Na szczęście możesz łatwo rozwiązać ten problem.

Najważniejsze jest rozpoznanie objawów i zmian w zachowaniu dziecka. Umożliwi to udzielenie mu pomocy w przezwyciężeniu tego trudnego stanu emocjonalnego. Odrobina cierpliwości i wiele miłości sprawią, że Twoje dziecko będzie znowu szczęśliwe, radosne i pełne energii.

To może Cię zainteresować ...
Poczucie własnej wartości dziecka – jak go nie zniszczyć?
Jesteś Mamą
Przeczytaj na Jesteś Mamą
Poczucie własnej wartości dziecka – jak go nie zniszczyć?

Jako rodzice chcemy aby nasze dzieci dorastały tak bezpieczne, że nie odstępujemy ich na krok, niezależnie od sytuacji. Bez uświadomienia sobie teg...


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Bragado, C., Bersabé, R., & Carrasco, I. (1999). Factores de riesgo para los trastornos conductuales, de ansiedad, depresivos y de eliminación en niños y adolescentes. Psicothema, 11(4). https://www.redalyc.org/html/727/72711415/
  • Cárdenas, E. M., Feria, M., Palacios, L., & de la Peña, F. (2010). Guía clínica para los trastornos de ansiedad en niños y adolescentes. México: Instituto Nacional de Psiquiatria Ramón de la Fuente Muñiz.
  • Fernandez, L. E. (2009). Ansiedad infantil e implicación de los padres: una revisión. Behavioral Psychology/Psicologia Conductual, 17(1), 67-88. https://go.galegroup.com/ps/anonymous?id=GALE%7CA226571530&sid=googleScholar&v=2.1&it=r&linkaccess=abs&issn=11329483&p=AONE&sw=w
  • Reynolds, C. R., & Richmond, B. O. (1997). Escala de ansiedad manifiesta en niños (revisada). El Manual Moderno.

Treści zawarte na stronie Jesteś Mamą służą wyłącznie celom edukacyjnym i informacyjnym. W żadnym wypadku nie zastępują one diagnozy, porady lub leczenia u specjalisty. W razie wątpliwości najlepiej skonsultować się z zaufanym specjalistą.