Syndrom cesarza u dziecka – od małego despoty do dyktatora

Napisane i zweryfikowane przez psycholog María Alejandra Castro Arbeláez.

Ostatnia aktualizacja: 28 czerwca, 2018

Syndrom cesarza u dziecka to stosunkowo nowe pojęcie, ale całkiem możliwe, że znasz je albo… z pierwszej ręki wiesz, czym się charakteryzuje. W skrócie mówiąc jest to stan psychiczny, który zmienia zachowanie dziecka.

Syndrom cesarza u dziecka sprawia, że Twoja pociecha staje się autorytarna i próbuje sprawować władzę i kontrolę nad pozostałymi członkami rodziny.

Jak wspomnieliśmy na początku tego artykułu, syndrom cesarza u dziecka to zjawisko stosunkowo nowe. Jest ono znane również jako opozycyjny wyzywający nieład (ODD). Dzieci, które przejawiają ODD próbują zdobyć władzę i narzucać ją wszystkim ludziom na co dzień.

Rodzice tych dzieci borykają się z realnymi problemami, jeśli chodzi o podejmowanie decyzji sprzecznych z życzeniami dziecka. Może to dotyczyć nawet drobiazgów, takich jak wybór kanału telewizyjnego czy potrawy na kolację.

Oczywiście obejmuje to również szersze kwestie, takie jak wyjazd na wakacje, zakup nowych zabawek, a nawet decyzja o powiększeniu rodziny – dziecko może wykazywać silny sprzeciw wobec pojawienia się młodszego rodzeństwa.

Czym charakteryzuje się syndrom cesarza u dziecka

Jak sama nazwa wskazuje, syndrom cesarza u dziecka charakteryzuje się tym, że dziecko nie chce, aby inna osoba podejmowała decyzje.

Chce czuć stałą kontrolę nad otoczeniem, a jeśli zauważy jej brak, na ogół ucieka się do agresji.

Oto najczęstsze zachowania, które charakteryzują syndrom cesarza u dziecka:

• Napady złości i wybuchy emocji.
• Werbalna i fizyczna agresja wobec rodziców i opiekunów.
• Próby psychologicznego manipulowania rodzicami.
• Częste zachowania egocentryczne.
• Niemal zerowa tolerancja na frustrację.
• Nadmierne i irracjonalne żądania.
• Udawanie ofiary w celu przekonania rodziców do swoich racji.

Co powoduje syndrom cesarza u dziecka?

Naukowcy wskazują na teorię, że przyczyną problemu jest ograniczona ilością czasu, jaki dzieci spędzają z rodzicami i innymi dorosłymi krewnymi. Przyczyny wydają się znacznie bardziej społeczne niż biologiczne.

Istnieje niezaprzeczalny fakt, który potwierdza to przekonanie. Mianowicie – dzieci nie rodzą się tyranami, ale stają się nimi z biegiem lat. Ponadto według specjalistów w dziedzinie średnia wieku dzieci, które zapadają na syndrom małego cesarza spada.

Co mają wspólnego syndrom cesarza u dziecka z godzinami pracy rodziców? Cóż, wydaje się, że brak wystarczającej ilości czasu spędzanego z dziećmi prowadzi do tego, że narastają trudności w ustaleniu wyraźnych granic rodzicielstwa.

Ponadto u rodziców pojawia się poczucie winy, które sprawia, że ​​łatwiej zgadzają się na prośby i kaprysy dziecka. W takiej sytuacji dzieci dostrzegają, że manipulowanie rodzicami nie jest trudne.

Syndrom cesarza u dziecka nie dotyczy wyłącznie jedynaków. Wiele dzieci, które nie mają rodzeństwa, ale zostały właściwie wychowane nie cierpią z powodu stanu psychicznego określanego jako syndrom małego cesarza.

I odwrotnie – istnieją maluchy mające rodzeństwo, które próbują kontrolować pozostałych członków rodziny, na czele ze swoimi rodzicami.

Jak reagować na syndrom cesarza u dziecka?

Pierwszym problemem, który należy rozwiązać jest agresja. Niezależnie od tego, czy chodzi o rodziców, braci, nauczycieli czy władze szkolne, należy jak najszybciej powstrzymać wszelkie przejawy przemocy.

Aby to osiągnąć, kluczowy jest przykład i ciężka praca ze strony rodziców. Należy uświadomić znaczenie dialogu, szacunku i tolerancji.

Z drugiej strony trzeba będzie również dużo pracować nad zaszczepieniem empatii u dziecka. Oznacza to, że musisz nauczyć dziecko myślenia o tym, jak inni czują się w każdej sytuacji i jak reagować pozytywnie na wszelkiego rodzaju problemy.

Być może najważniejszym ruchem jest ustalenie granic i limitów od samego początku.

Przez cały czas dziecko musi rozumieć, że istnieją określone zasady postępowania, zarówno w domu, jak i w innych miejscach. Musi zdawać sobie sprawę, że to właśnie tych zasad należy przestrzegać i że to one – te ogólnie przyjęte zasady – mają kontrolę nad życiem dziecka, a nie dziecko nad nimi.

W przypadku dzieci, u których kształcenie przebiega bez problemu i przynosi spodziewane rezultaty, ważne jest również wprowadzenie dodatkowych pozytywnych wzmocnień. Uznanie i nagrody za przestrzeganie zasad sprawią, że dziecko będzie się do nich stosować je z większą pozytywnością i łatwością.

Oczywiście, istnieje pewien ostatni aspekt, który jest tak istotny, jak nieunikniony: czas. Spędzanie czasu z dzieckiem i prawidłowe sprawowanie roli rodzica sprawia, że w pewnym momencie syndrom cesarza u dziecka odchodzi w zapomnienie.

Dziecko będzie zawsze mieć pewność, że jego rodzice są obok niego, zajmą się nim i że musi ich za to szanować.

Szkoła i okres dojrzewania

Na koniec chcemy wspomnieć o czymś, co staje się coraz bardziej powszechne w dzisiejszych czasach.

Nauczyciele, całkiem naturalnie, często sprzeciwiają się wymaganiom nieposłusznych uczniów. W zamian często otrzymują skargi, a nawet stają w obliczu nadużyć ze strony rodziców, którzy kwestionują ich autorytet i decyzje.

Takie postępowanie jedynie umacnia syndrom cesarza u dziecka. Po raz kolejny dziecko jest w stanie wykorzystać swoją moc manipulacji, aby uciec od niechcianych żądań i wykorzystuje swoich rodziców dla własnej korzyści.

Podobna sytuacji ma miejsce w okresie dojrzewania. W tym czasie dzieci i nastolatki już nie znają granic i mocno wierzą, że zawsze są w stanie znaleźć wygodną drogę.

Może to prowadzić do stosowania przemocy wobec rodziców i przyjaciół. W takim przypadku należy zasięgnąć profesjonalnej pomocy.

Krótko mówiąc, z jednej strony rodzice muszą zagwarantować, że ich dzieciom niczego nie brakuje podczas dojrzewania. Z drugiej jednak strony nie powinni się obawiać ustanowienia jasnych zasad i ograniczeń. Jeśli tego nie zrobią, może to poważnie wpłynąć na naukę w szkole, studia, przyszłą pracę i rozwój dziecka.