Napady złości u dziecka – co zrobić, by uspokoić malucha

Napady złości u dziecka są całkowicie normalne. Dzięki temu, że je zrozumiesz, łatwiej będzie Ci sobie z nimi poradzić.

Napisane i zweryfikowane przez psycholog María Alejandra Castro Arbeláez.

Ostatnia aktualizacja: 26 listopada, 2018

Napady złości u dziecka to jego sposób na przekazanie Ci: “To co czuję jest silniejsze ode mnie, nie potrafię tego kontrolować.” Takie silne reakcje związane ze złością są u maluchów normalne. Małe dzieci nie umieją jeszcze wyrazić tak silnych, intensywnych emocji przy pomocy słów.

Napady złości u dziecka generalnie zaczynają się pojawiać mniej więcej gdy maluch ma dwa lata. Ważne jest by jak najwcześniej odpowiednio zająć się tą kwestią. Dzięki temu rozwój emocjonalny dziecka będzie przebiegał prawidłowo.

Napady złości bywają różne. Czasem taki wybuch jest dla dziecka narzędziem manipulacji, którego używa z rozmysłem by dostać to, czego chce. W innych przypadkach zaś źródłem są głębokie, silne emocje.

Niezależnie od przypadku, nie odpowiadaj na napady złości u dziecka własnymi nerwami. Zachowaj spokój i panuj nad swoimi emocjami.

Jako rodzic, musisz porozmawiać z dzieckiem na temat tego, co się stało. Nie rób tego jednak w momencie, w którym dziecko wciąż kopie i krzyczy. Porozmawiaj z synem czy córką dopiero kiedy napad złości minie.

W momencie kryzysowym do dziecka nie przemówią logiczne argumenty. Eksperci radzą więc, by podczas wybuchu po prostu przytulić dziecko. To najlepsza odpowiedź. Mów do malucha spokojnie i czekaj. Czas na rozmowę nadejdzie kiedy emocje opadną.

Napady złości u dziecka: techniki hamowania wybuchów emocji

Jak wspominaliśmy, napady złości u dziecka są we wczesnym dzieciństwie całkowicie normalne. Dlatego właśnie tak ważna jest rozmowa z maluchem po każdym takim zajściu. W ten sposób, jako rodzic, pomożesz dziecku przemyśleć problematyczną sytuację i podejść do kolejnej bardziej dojrzale. W końcu napady złości przestaną się powtarzać.

• Pamiętaj, że mówiąc do dziecka powinnaś robić to jasno i bezpośrednio. Używaj konkretnych, precyzyjnych słów. To ważne by maluch zrozumiał dokładnie i w pełni co do niego mówisz.
• Przyjazny wyraz twarzy, gesty, uściski, uśmiechy i czuły ton głosu to Twoje podstawowe narzędzia komunikacji z dzieckiem w tych chwilach. Nie znaczy to, że pochwalasz i akceptujesz jego zachowanie. Możesz dać dziecku do zrozumienia, że wybuch złości był nie do przyjęcia, okazując mu jednocześnie rodzicielską troskę.
• Podczas napadu złości, osoba dorosła odpowiedzialna za dziecko powinna ocenić sytuację. Jeśli znajdujecie się w miejscu, w którym dziecko może doznać krzywdy, priorytetem powinno być zabranie go w bezpieczne miejsce. W czasie w którym atak złości trwa, najlepiej nic do malucha nie mówić.
• Jedną ze strategii hamowania wybuchów emocji jest zwrócenie uwagi dziecka na coś innego. W ten sposób zapomni ono o tym, co wywołało złość i skupi się na czymś innym, pod Twoim kierunkiem.

Pozytywna motywacja

• Twoja rozmowa z dzieckiem po całym zajściu nie powinna mieć formy ani funkcji reprymendy. Pamiętaj, że te wybuchy są często mimowolne i niemożliwe do kontrolowania przez malucha. Zwroty takie jak “Pomogę Ci poradzić sobie z tą sytuacją” i “Nie martw się, jestem przy Tobie, pomogę Ci” oraz czuły, wspierający ton głosu pomogą dziecku poczuć się spokojnie i bezpiecznie.
• Kiedy napady złości u dziecka miną, ważne jest to by okazać mu, że cieszysz się z faktu iż maluch odzyskał kontrolę nad swoim zachowaniem. Właśnie teraz nadszedł czas na wyjaśnienie mu jaka reakcja byłaby odpowiedniejsza. “Kiedy czujesz się w taki sposób, spróbuj ze mną porozmawiać. Wyjaśnij mi co czujesz i poradzimy sobie z tym razem.” “Kiedy mamusia mówi ‘nie’ możesz zapytać dlaczego. Zawsze jest powód i zawsze robię to dla Twojego dobra”. Spróbuj użyć takich sformułowań.

• Pilnuj, by mówiąc do dziecka nie wyrażać dezaprobaty i nie oceniać dziecka jako osoby – oceniasz wyłącznie jego zachowanie! Rozmawiaj więc również wyłącznie o tym, co zrobiło, a nie o tym jakie w związku z tym jest. Nigdy nie powinnaś mówić maluchowi, że jest “niedobrym dzieckiem”. Jedynie to, co zrobił było niedobre.
• To fundamentalne rozróżnienie, które pomoże Ci skutecznie rozmawiać o tym jak dziecko się zachowało i jakie były tego powody. Dzieci dzielą się swoimi uczuciami i myślami tylko wtedy, kiedy wiedzą, że nie muszą obawiać się oceny i osądzenia.

Inne przydatne wskazówki

• Dzieci myślą prostolinijnie. Kiedy z nimi rozmawiasz, unikaj niejasnych, ogólnych terminów. Często na przykład opiekunowie mówią do dziecka: “bądź dobrym chłopcem” czy “bądź dobrą dziewczynką”. Ale wyrażenie to może odnosić się do tak wielu różnych zachowań, że maluch nie zrozumie go w pełni i nie będzie w stanie przełożyć go na konkretne, realne działania.
• Komunikaty takie jak “siedź spokojnie”, “nie krzycz więcej”, “przestań wszystkiego dotykać” są znacznie bardziej jasne a więc i łatwiejsze do zrozumienia dla dziecka.
• Rozmowa z maluchem oznacza również słuchanie go. Postaraj się zrozumieć motywację stojącą za jego zachowaniem. To dobry moment by dziecko przeanalizowało swoje zachowanie i zrozumiało dlaczego było ono nieodpowiednie. Doceń zdolność malucha do rozumienia takich kwestii.

Napady złości u dziecka będą z wiekiem coraz rzadsze, choć pojedyncze wybuchy mogą w różnych formach zdarzać się w okresie dorastania. Niezależnie jednak od wieku potomstwa, nasze rady dotyczące opanowywania napadów złości pozostają niezmienne.

Zachowaj spokój. Zacznij dialog od słuchania. Porozmawiaj o zajściu i dopasuj swój przekaz zarówno w treści jak i w formie do usposobienia Twojego dziecka. Przede wszystkim zaś pamiętaj o tym, że to mały człowiek którego kochasz i któremu chcesz zapewnić opiekę i poczucie bezpieczeństwa.