Samoocena nastolatków - 6 problemów z nią związanych

Samoocena nastolatków - 6 problemów z nią związanych
María Alejandra Castro Arbeláez

Napisane i zweryfikowane przez psycholog María Alejandra Castro Arbeláez.

Ostatnia aktualizacja: 25 marca, 2019

Kwestie poczucia własnej wartości są niestety dość powszechne wśród nastolatków i mogą znacznie wpłynąć na ich jakość życia. Samoocena jest uważana za jeden z głównych kluczy do sukcesu w życiu w każdym wieku. Jednak rozwijanie pozytywnego wizerunku i zdrowej samooceny jest szczególnie ważne dla nastolatków.

Niska samoocena może być niezwykle trudna w okresie dojrzewania, ponieważ jest to czas, w którym młodzi ludzie są narażeni na nowe doświadczenia i osobiste relacje, takie jak rozpoczęcie szkoły średniej lub pierwsze letnie prace.

W związku z tym problemy z samooceną wiążą się z szeregiem psychologicznych, fizycznych i społecznych konsekwencji. Mogą one wpływać na sukces rozwojowy w okresie dojrzewania i przechodzenia w dorosłość, prowadząc nawet do różnych dolegliwości takich jak depresja, lęk lub zaburzenia odżywiania.

Badania wskazują, że niskie poczucie własnej wartości wiąże się z szeregiem modyfikowalnych czynników ryzyka, takich jak otyłość, czas spędzony przed TV czy wyniki w szkole. Wszystkie te aspekty muszą zostać omówione wśród rodziców i nastolatków, aby zagwarantować im dobre samopoczucie.

Samoocena: 6 problemów, które się z nią wiążą u nastolatków

Oto niektóre z najczęstszych problemów związanych z poczuciem własnej wartości u nastolatków:

1. Brak zdolności do osiągnięcia swoich celów

Młodzież z problemami związanymi z poczuciem własnej wartości ma trudności z osiągnięciem wyznaczonych celów. Obowiązki mają bezpośredni wpływ na samoocenę. Brak umiejętności radzenia sobie z konkretnymi celami lub ich realizacją bezpośrednio wpływa na ich postrzeganie samych siebie.

W rzeczywistości dorastanie to etap, w którym młodzi ludzie muszą nauczyć się pokonywać przeszkody i frustracje spowodowane nieosiągnięciem czegoś. Podobnie, negatywne nastawienie nie przyczynia się w żaden sposób do zdolności osiągania celów.

Chłopiec odrzucony przez równieśników

2. Porównania

Drugi problem, który jest związany z poczuciem własnej wartości pochodzi z dokonywania porównań. Porównywanie się jest jednym z najczęstszych błędów popełnianych przez nastolatków i przyczynia się w największym stopniu do podważania ich opinii i samooceny.

Niestety, porównania to normalna sprawa w procesie osobistego rozwoju i poszukiwania tożsamości. Młodzież opiera wiele swoich myśli na stałym szukaniu punktów odniesienia. Porównania nie są racjonalne, ponieważ każda osoba jest inna, ze swoimi szczególnymi zaletami i wadami.

3. Niska motywacja

Okres dojrzewania jest okresem złożonym i bardzo wrażliwym. Wiele nastolatków odkrywa, że ich motywacja do dążenia do doskonałości jest poważnie zagrożona przez fizyczne, emocjonalne, społeczne lub neurologiczne przeszkody, które mogą wystąpić na tym etapie.

Z pewnością wśród nastolatków występuje również duża liczba problemów motywacyjnych. Ten brak motywacji może przełożyć się na apatię, zmęczenie, brak aktywności, brak zgodności, niskie wyniki w nauce lub izolację społeczną.

“Kiedy jesteś inny, często nie widzisz milionów ludzi, którzy akceptują siebie za to, kim są. Widzisz tylko osobę, która tego nie robi.”

-Jodi Picoult-

4. Samoocena a stałe obawy

Niska samoocena powoduje, że nastolatkowie obawiają się o problemy, które niekoniecznie zasługują na szczególną uwagę.

Obawy są częścią życia, chociaż wzmacniają i karmią negatywne myśli i poczucie niepewności oraz mogą spowodować, że jesteśmy zablokowani i nie osiągamy naszych celów.

5. Trudności związane z innymi

Trudności społeczne są przypisywane nieśmiałości, ale mogą również wynikać z braku poczucia własnej wartości.

W rzeczywistości, nastolatki o niskim poczuciu własnej wartości często mają problemy z komunikacją i odczuwają lęk lub wstydzą się wyrażać swoje opinie. Ponadto, obawa przed nieakceptowaniem wśród rówieśników utrudnia kontakty z innymi nastolatkami.

6. Poczucie niższości a samoocena

Poczucie niższości idzie w parze z tendencją do bycia lepszym od innych. Te poglądy są tak przytłaczające, że gdy tylko pojawia się przeszkoda, która stoi pomiędzy osobą i jej potrzebami, nastolatek zaczyna czuć się gorszy.

Płacząca dziewczynka

Oznaki problemów z poczuciem własnej wartości u młodzieży

Nastolatek z niską samooceną prawdopodobnie będzie miał negatywne myśli o swojej indywidualnej wartości. Oto ogólne oznaki świadczące o niskim poziomie poczucia własnej wartości:

  • Unikanie próbowania nowych rzeczy
  • Brak poczucia bycia kochanym lub “chcianym”
  • Obwinianie innych za własne braki
  • Młody człowiek pokazuje emocjonalną obojętność
  • Niezdolność do tolerowania normalnego poziomu frustracji
  • Angażuje się w negatywną samoocenę i stale porównuje się z innymi
  • Strach przed porażką lub wstydem
  • Trudności z nawiązywaniem nowych znajomości
  • Widoczny niski poziom motywacji i zainteresowania

Pamiętaj też, że problemy z poczuciem własnej wartości u nastolatków cechuje brak pewności siebie w ich umiejętnościach. Jako rodzic, jeśli zauważysz, że Twoje dziecko ma niską samoocenę, najważniejsze jest, aby spróbować posłuchać jak się czuje, a także przedstawić pozytywne komentarze, aby zbudować jego pewność siebie.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Casado, I. (2013). Adolescencia. FMC - Formación Médica Continuada En Atención Primaria. https://doi.org/10.1016/s1134-2072(04)75726-6
  • Iglesias Diz, J. L. (2013). Desarrollo del adolescente: Aspectos físicos, psicológicos y sociales. Pediatria Integral.
  • Hurlock, E. (1995). Psicología de la adolescencia. Psicología de la adolescencia.
  • Naranjo, C. R., & González, A. C. (2012). Autoestima en la adolescencia: Análisis y estrategias de intervención. International Journal of Psychology and Psychological Therapy.
  • Roa, A. (1982). La adolescencia. Revista Chilena de Pediatria.
  • Silva-Escorcia, I., & Mejía-Pérez, O. (2014). Autoestima, adolescencia y pedagogía. Revista Electrónica Educare. https://doi.org/10.15359/ree.19-1.13

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.