Sytuacja prawna dzieci po osiemnastce

Sytuacja prawna dzieci dorosłych może być trudna. Rodzice mają obowiązek utrzymania dziecka, które się uczy lub studiuje i nie może samo jeszcze pracować.
Sytuacja prawna dzieci po osiemnastce

Ostatnia aktualizacja: 04 listopada, 2020

Sytuacja prawna dzieci pełnoletnich może mieć wpływ i warunkować twoje życie rodzinne. Wiele czynników może ulec zmianie – sytuacja podatkowa, finansowa, odpowiedzialność prawna i alimentacyjna… W tym artykule omówimy różne czynniki, które mają wpływ na tę nową sytuację i jak do niej podejść.

Czytaj dalej i dowiedz się więcej!

Sytuacja prawna dzieci po osiągnięciu pełnoletności

Sytuacja prawna dziecka

W ostatnich dziesięcioleciach wraz ze wzrostem świadomości społecznej, zwiększyła się liczba przypadków, w których pozywały swoich rodziców do sądu o alimenty. Coraz częściej młodzi ludzie znają swoje prawa (na przykład do edukacji, wsparcia do uzyskania możliwości pracy) i potrafią domagać się o nie od rodzica uchylającego się od obowiązku.

Podobnie niektórzy rodzice pozywali swoje dzieci do sądu z żądaniem czegoś przeciwnego: zaprzestania wspierania swoich pełnoletnich dzieci, które powinny już osiągnąć samodzielność i mogą zacząć zarabiać same na siebie.

Te sytuacje są odzwierciedleniem tego, co dzieje się na całym świecie. Dorośli, którzy nie wywiązują się z obowiązków rodzicielskich i opiekuńczych oraz dzieci które chcą być utrzymywane przez długi czas. Wynika to oczywiście z trudnej sytuacji ekonomicznej, wysokich cen mieszkań i problemach na rynku pracy, które utrudniają dzieciom wyprowadzkę i usamodzielnienie się.

Taka sytuacja sprawia, że ​​rodzice często muszą utrzymywać swoje dzieci dłużej niż jeszcze dwadzieścia lat temu. W tym artykule omówimy niektóre prawne przywileje i obowiązki dzieci pełnoletnich.

Charakterystyka prawna dzieci w wieku pełnoletności

Rozmowa z dzieckiem

Koncepcje prawne

Rodzice są zobowiązani do pomocy swoim dzieciom, niezależnie czy są one  legalnym lub pozamałżeńskim, w okresie ich niepełnoletności oraz w innych sytuacjach prawnych, które tego wymagają. Dzieci, które nie są prawnie emancypowane, podlegają władzy rodzicielskiej rodziców.

Alimenty są podstawą zabezpieczenia źródła utrzymania (dzieci, młodzieży a nawet osób starszych czy niepełnosprawnych), które nie są jeszcze w stanie utrzymać się własnymi siłami. W przypadku dzieci pomaga w zabezpieczeniu także środków ich wychowania, edukacji i wykształcenia.

Prawo alimentacyjne pilnuje i egzekwuje zapewnienie niezbędnych środków materialnych do prawidłowego funkcjonowania rodziny i dzieci.

Obciążając obowiązkiem  pomocy osoby związane najbliższą więzią (rodziców), prawo sprzyja kształtowaniu się poczucia odpowiedzialności za losy najbliższych – powołanych do opieki nad dziećmi.

Władza rodzicielska wiąże się z określonymi prawami i obowiązkami. Na przykład, rodzice mają obowiązek opiekować się dziećmi, dotrzymywać im towarzystwa, karmić je. Ponadto muszą zapewniać im edukację, odzież i warunki do życia w zdrowiu i higienie itp.

Jeśli rodzice dzieci rozwodzą się lub rozstają się, sędzia będzie decydował, w jaki sposób rodzice mają spełniać te potrzeby, które są określane jako alimenty na dzieci. Do podziału należą również czynności opiekuńcze, towarzyszenie dziecku w świadomości społecznej, pomoc w odrabianiu lekcji i generalna odpowiedzialność za dziecko.

Generalnie obowiązek ten jest istotny prawnie do ukończenia przez dziecko osiemnastki, lub (w przypadku studentów) zakończenia edukacji. 

Sytuacja prawna a władza rodzicielska i pełnoletność

Dziecko rozmawia z rodzicem

Kiedy dzieci osiągną wiek 18 lat, władza rodzicielska wygasa. Oznacza to, że zestaw praw i obowiązków rodziców w stosunku do ich małoletnich dzieci dobiegł końca. Jednakże, jest kilka wyjątków od tej zasady. Jedna dotyczy dzieci wyemancypowanych – tych, których władza rodzicielska zakończyła się wraz z ich emancypacją, nawet jeśli są to dzieci niepełnoletnie.

Istnieje również przypadek, w którym dzieci są uważane za niepełnosprawne (fizycznie lub umysłowo). W takiej sytuacji władza rodzicielska może być kontynuowana po ukończeniu 18. roku życia.

Czy rodzice są zobowiązani do dalszego wspierania swoich dorosłych dzieci?

Prawo stanowi, że wraz z pełnoletnością kończy się władzą rodzica, ale nadal istnieje wiele obowiązków. W pewnym sensie rodzicielski obowiązek zapewnienia swoim dzieciom jedzenia, opieki i ochrony kończy się, gdy stają się one ekonomicznie niezależne. Czyli mogą samodzielnie podjąć pracę.

W dzisiejszych czasach wielu młodym ludziom trudno jest usamodzielnić się i zostają z rodzicami na dłużej. Oznacza to, że w praktyce obowiązki rodziców znacznie wykraczają poza 18. urodziny dziecka.

Obowiązek ten wynika z przepisów prawa. Oznacza to, że jeśli pełnoletnie dziecko nadal mieszka z rodzicami, uczy się lub studiuje i nie jest niezależne ekonomicznie, może pozwać swoich rodziców do sądu, jeśli rodzice nie chcą go już wspierać. Jednakże jeśli dziecko ukończyło edukację i może szukać pracy – rodzice nie są zobowiązani do utrzymywania go.

Kiedy pełnoletnie dzieci mogą ubiegać się o alimenty od swoich rodziców?

Prawo stanowi, że pełnoletnie dzieci nadal mają prawo do alimentów, jeśli dalej uczą się lub studiują. Także, gdy same nie mogą się utrzymać (ze względu na chorobę, niepełnosprawność)  Należy jednak wziąć pod uwagę kilka aspektów.

Potrzeba alimentów nie może być przypisana pełnoletności dziecka. Oznacza to, że ta potrzeba nie może być konsekwencją nieodpowiedzialnego postępowania dziecka.

Pełnoletnie dziecko może już samo występować w procesie przeciwko rodzicowi o alimenty i samo siebie reprezentować.  Ponadto, może również samodzielnie pobierać kwoty przyznane tytułem alimentów (np. na swój osobisty rachunek w banku).

Jeśli jakieś spory trafią do sądu, sędziowie wezmą pod uwagę, czy dzieci szukają pracy, czy aktualnie się uczą lub studiują. Pełnoletnie dziecko musi udowodnić, że zrobiło wszystko, co w jego mocy, aby znaleźć pracę bądź kontynuować studia. Studia zaoczne zazwyczaj nie są argumentem za przyznaniem alimentów – dziecko ma możliwość podjęcia pracy w ciągu tygodnia.

Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości- koniecznie skonsultuj się z prawnikiem lub doradcą. Wiele firm i poradni prawnych oferuje bezpłatne konsultacje, szczególnie dla rodzin o niskich dochodach.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.



Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.