Technika wygaszania niewłaściwych zachowań - poznaj jej podstawowe założenia

Technika wygaszania niewłaściwych zachowań - poznaj jej podstawowe założenia
Elena Sanz Martín

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Elena Sanz Martín.

Ostatnia aktualizacja: 21 grudnia, 2022

Dzieci często potrafią nieustannie zachowywać się w niewłaściwy sposób, ponieważ chcą zwrócić na siebie naszą uwagę. Technika wygaszania może pomóc rodzicom zmienić takie zachowania na lepsze.

Każde dziecka jest wyjątkowe, podobnie jak każda rodzina. Nie wszystkie maluchy mają taką samą osobowość i nie wszystkie rodziny cechuje taka sama dynamika. Dobór technik i strategii wychowawczych właściwych dla danej rodziny zależy od rodziców. Dzisiaj chcielibyśmy wyjaśnić, na czym polega technika wygaszania.

Główny cel dyscyplinowania to pokazanie dzieciom właściwej drogi, aby nauczyły się radzić sobie z frustracją i zachowywały się w sposób, który pomoże im odnaleźć się w otaczającym je środowisku.

Jednak czasami dzieci decydują się na manipulację, która wywołuje problemy w zakresie jednostki, społeczeństwa, rodziny lub środowiska akademickiego. Dzieci decydują się nie przestrzegać zasad, obrażają innych lub stale rzucają wyzwania swoim opiekunom.

W takiej sytuacji nasza rola polega na zapewnieniu dzieciom pomocy, dzięki której będą w stanie zamienić konfliktowe nastawienie na zdrowsze  zachowania, które są lepiej dopasowane do danej sytuacji. Jednak zawsze należy to robić w sposób pełen szacunku i czułości. Pamiętaj, że dzieci nadal uczą się, jak żyć i dogadywać się z innymi.

Technika wygaszania a znaczenie uwagi

Czasem ciężko w to uwierzyć, jednak w rzeczywistości nasze własne działania mogą być postrzegane jako nagradzanie złego zachowania. To oczywiste, że gdy maluch zrobi coś nie tak, korygujemy jego zachowanie lub wymierzamy jakąś karę. Jednak często ignorujemy fakt, że uwaga, którą rodzice, nauczyciele czy opiekunowie poświęcają dziecku, stanowi jedno z najsilniejszych wzmocnień.

Dorośli często zwracają większą uwagę na występki dzieci i ich złe zachowanie, ponieważ są dla nas nieprzyjemne i irytujące. Z kolei dobre zachowanie jest często ignorowane. Dlatego nic dziwnego, że maluchom czasem wydaje się, że złe zachowanie to jedyny sposób na zwrócenie na siebie uwagi.

Technika wygaszania: jak ją stosować?

O czym warto pamiętać

  • Upewnij się, że dziecko od samego początku rozumie zasady. Musisz wytłumaczyć maluchowi w przejrzysty sposób, że oczekujesz od niego, aby spokojnie i grzecznie mówił i prosił o różne rzeczy. Co więcej, podkreśl, że nie udzielisz mu odpowiedzi, póki nie skończy krzyczeć i być nieuprzejmy.
  • Kluczową rolę w stosowaniu tej techniki odgrywa stałość. Jeśli będziesz ignorowała złe zachowanie jedynie przez jakiś czas, a później zaczniesz zwracać na nie uwagę, to ta niespójność tylko pogorszy sytuację. Musisz być stanowcza i upewnić się, że zawsze ignorujesz niepożądane zachowanie oraz nagradzasz właściwe postępowanie.
  • Chociaż technika wygaszania jest bardzo skuteczna, to wymaga poświęcenia sporej ilości czasu. Dlatego też nie można jej stosować w przypadku zachowań, które należy natychmiast skorygować. Przykładowo, jeśli Twoje dziecko wkłada palce do gniazdka elektrycznego, nie możesz tego zignorować – musisz od razu zareagować.
  • Pamiętaj, że stosowanie tej techniki wywołuje chwilowy wzrost natężenia niepożądanych zachowań. To całkowicie normalne, ale mimo tego musisz być stanowcza i konsekwentna, póki Twoje dziecko nie zrozumie nowego systemu, a złe zachowania w końcu znikną.

Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Albert, M. (2007). Técnicas de modificación de conducta.
  • Caro, I. (1991). Tratamiento conductual en un caso de rabietas. Psicothema3(1), 45-58.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.