Frustracja u dziecka: jak sobie z nią radzić

Frustracja u dziecka: jak sobie z nią radzić

Ostatnia aktualizacja: 04 stycznia, 2019

Frustracja u dziecka wynika z niezaspokojonych potrzeb lub pragnień. Każdy człowiek doświadcza tej emocji, gdy życzenia, oczekiwania lub cele pozostają niespełnione.

Innymi słowy, frustracja jest nieunikniona. W pewnym momencie życia może pojawić się u każdego z nas. W rzeczywistości jest to jedna z emocji, które rozwijamy w bardzo młodym wieku. Silne wahania nastroju, od satysfakcji po frustrację i z powrotem, są powszechnym zjawiskiem w dzieciństwie.

Najlepiej już od najmłodszych lat nauczyć dziecko, jak tolerować uczucie frustracji. Ułatwi mu to poradzenie sobie z każdą trudną sytuacją, którą może napotkać w życiu.

Frustracja u dziecka pojawia się, gdy maluch oczekuje jakiejś nagrody. Może przejawiać się w postaci różnych emocji lub ich kombinacji: gniewu, rozczarowania, smutku lub poczucia beznadziejności.

W każdej frustrującej sytuacji można zidentyfikować osobę, cel i przeszkodę, która uniemożliwia osiągnięcie celu. Ta przeszkoda może być tymczasowa lub nie do pokonania. Jednak liczy się to, że w danej chwili coś blokuje otrzymanie tego, czego chcemy.

Skąd się bierze frustracja u dziecka

Frustracja u dziecka może pojawić się na każdym etapie rozwoju. Oto niektóre z najczęstszych przyczyn:

  • Stres
  • Oczekiwania, które nie zostały spełnione
  • Odmowa
  • Brak akceptacji
  • Brak elastyczności
  • Zazdrość
  • Rywalizacja
  • Perfekcjonizm
  • Prowokacja

„Świadomość osobistych niedoskonałości i wad sprzyja dopatrywaniu się złej woli i podłości w bliźnich”.

Eric Hoffer

Jak radzić sobie z przejawami frustracji u dzieci

Rozgniewany chłopiec - frustracja u dzieci

1. Bądź przykładem

Rodzice pozytywnie nastawieni do pokonywania trudnych sytuacji są najlepszymi wzorami do naśladowania. Na ich przykładzie dzieci uczą się znajdować rozwiązania wszelkich problemów, z którymi mogą się zetknąć.

2. Zamień frustrację na naukę

Trudne sytuacje są dobrą okazją do nauki czegoś nowego. Jeśli dziecko będzie w stanie zapamiętać to, czego się nauczy, to doświadczenie pozwoli mu samodzielnie rozwiązać problem, jeśli w przyszłości się on powtórzy.

3. Naucz wytrwałości

Jeśli dzieci dowiedzą się, że wytrwałość to klucz do postępu, łatwiej im będzie kontrolować frustrację w różnych sytuacjach.

4. Wprowadź kulturę wysiłku

Aby frustracja u dziecka pojawiała się rzadziej, naucz dziecko, że wysiłek jest konieczny w celu rozwiązania problemów.

5. Nie rozpieszczaj

Pozwól dziecku samodzielnie pokonywać wyzwania. W ten sposób będzie mogło popełniać błędy i wyciągać wnioski z własnych doświadczeń.

6. Nie poddawaj się

Jeśli skoczysz, aby pomóc natychmiast, gdy Twoje dziecko wyrazi frustrację, będzie oczekiwać, że rozwiążesz wszystkie ich problemy.

7. Ustal cele

Naucz swoje dziecko tolerować frustrację poprzez ustalanie realistycznych i rozsądnych celów.

Rozwijanie tolerancji dla frustracji

Tolerancja na frustrację oznacza możliwość zmierzenia się z problemami i ograniczeniami, których doświadczają wszystkie dzieci. Dzięki temu mogą przezwyciężyć negatywne emocje, jakie mogą budzić trudne sytuacje.

Na szczęście nauka i trenowanie tolerancyjnej postawy wobec frustracji jest w zasięgu ręki każdego dziecka.

Cechy dziecka z wysoką tolerancją na frustrację

Dzieci z wysoką tolerancją na frustrację są w stanie wykorzystać własne zasoby, aby poradzić sobie z negatywną sytuacją. 

Oznacza to, że takie dziecko odczuwa frustrację tylko w skrajnych sytuacjach.

Dla osób o wysokim poziomie tolerancji wobec frustracji życie jest przyjemniejsze, łatwiejsze i mniej stresujące. Dlatego dla osób takich problemy zmieniają się w nowe możliwości. Zawsze istnieje możliwość przewrócenia strony i rozpoczęcia od nowa.

Ci ludzie są w stanie rozpoznać i zaakceptować uczucie frustracji, bólu, niepowodzenia i dyskomfortu, nie pozwalając im przejąć kontroli nad ich zachowaniem.

Chłopiec zamyślony patrzy przez okno

Cechy dziecka z niską tolerancją na frustrację

Dzieci o niskim poziomie tolerancji na frustrację mają trudności z zapanowaniem nad pewnymi sytuacjami. Łatwo tracą motywację w obliczu niepowodzeń.

Dzieci z niską tolerancją na frustrację są zatem bardziej impulsywne i niecierpliwe.

Są przyzwyczajone do tego, że ich potrzeby są natychmiastowo zaspokajane. W obliczu konfliktu lub trudności łatwo ogarnia ich poddenerwowanie. Dlatego bez wątpienia frustracja u dzieci jest czymś, na co rodzice powinni zwrócić szczególną uwagę.

Warto pamiętać, że tolerancja na frustrację jest umiejętnością, którą wszyscy jesteśmy w stanie wypracować.

Jeśli Twoje dziecko rozwinie tolerancję na frustrację, będzie w stanie poradzić sobie ze wszystkimi trudnościami, jakie życie rzuci mu pod nogi. Dzięki temu będzie mogło wieść szczęśliwe i satysfakcjonujące życie.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


    • Bandura, A. (s.f.) Teorías de la personalidad. Traducción al castellano de Rafael Gautier.
    • Del Barrio, Ma V. (2005) Emociones infantiles. Evolución, evaluación y prevención. Madrid: Pirámides.
    • Guerri, M. (1998) Índice de psicología infantil.
    • Hurtado, M., De la Cruz, P., & Robles, X. (2015). MANEJO DE FRUSTRACIÓN EN NIÑOS. http://se-humanitas.com.mx/autoadministrable/PDF/formacion_padres/07.pdf
    • Rodríguez Ruiz, C. (2013) Enseñar a los niños a afrontar los fracasos y la frustración. Educapeques portal de educación infantil y primaria.
    • Rodríguez Yagüe, R. (2015). La frustración en la etapa de Educación Infantil. http://uvadoc.uva.es/handle/10324/14479

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.