Jak rozmawiać z dziećmi o niepełnosprawności?

Jednym z zadań, które musimy wykonać jako odpowiedzialni dorośli, jest rozmowa z naszymi dziećmi o niepełnosprawności. W dzisiejszym artykule powiemy Ci, jak możesz się do tego zabrać.
Jak rozmawiać z dziećmi o niepełnosprawności?
Pedro González Núñez

Napisane i zweryfikowane przez pedagog Pedro González Núñez.

Ostatnia aktualizacja: 21 grudnia, 2022

Uniemożliwianie dziecku mówienia na tematy, które uważaliśmy za „tabu”, było powszechnym trendem we wczesnej edukacji jeszcze nie tak dawno temu. Na przykład w przeszłości ludzie czekali, aby porozmawiać z dziećmi o niepełnosprawności, dopóki nie zbliżą się do wieku dojrzewania.

Ukrywanie bardziej „dramatycznych” problemów było czymś, co uznaliśmy za sposób na ochronę naszych maluchów.

Tak czy inaczej, lepiej jest omawiać ten problem z dziećmi, gdy są jeszcze małe. To dlatego, jak wiemy, maluchy nie są zbyt subtelne ani dyskretne. Jeśli mają dwa lub trzy lata, prawdopodobnie nie zauważą niepełnosprawności, która nie jest zbyt widoczna.

Jednak od czwartego roku życia, kierując się swoją ciekawością i niewinnością, będą zadawać proste pytania, nawet nie myśląc, że mogą być one obraźliwe lub krzywdzące. Dlatego ważne jest, aby porozmawiać z nimi o tych kwestiach, aby nie postrzegały ich jako tabu.

I nie chodzi tylko to. Dzieci także powinny rozumieć pojęcie niepełnosprawności i nie osądzały takich osób. Osoba niepełnosprawna nie jest ani lepsza, ani gorsza niż ktokolwiek inny i ważne jest, aby społeczeństwo przyswoiło jej obecność już od wczesnego dzieciństwa.

Strategie rozmawiania z dziećmi o niepełnosprawności

Aby uniknąć wpadania w sytuacje wysokiego ryzyka, wskazane jest rozważenie strategii rozmawiania z dziećmi o niepełnosprawności. Zatem omówimy dziś sobie kilka metod, o których naszym zdaniem powinieneś pamiętać i zastosować je w przypadku swoich maluchów.

Dzieci się bawią

Zwróć uwagę na następujące aspekty:

Wybierz odpowiedni moment na rozmowę

Wybór odpowiedniego momentu to kluczowy punkt. Dlatego też, jeśli Twoje dziecko natknie się na osobę niepełnosprawną, może to być dobra okazja do porozmawiania na ten temat. Skorzystaj z okazji, aby wyjaśnić możliwe przyczyny różnic.

A przede wszystkim spraw, by dziecko zrozumiało, że muszą przyjąć postawę akceptacji wobec tych ludzi, których nie należy oceniać tylko ze względu na ich niepełnosprawność.

Porozmawiaj ze swoimi dziećmi o niepełnosprawności: odpowiadaj na pytania bezpośrednio

Kiedy dorośli krążą wokół jakiegoś tematu chcąc wyjaśnić go dzieciom jakiś temat, to normalne, że maluchy stają podejrzliwe i myślą, że mówimy o czymś negatywnym. Dlatego powinieneś być bezpośredni i wyjaśniać temat takim, jaki jest.

Unikaj zbyt wielu skrótów i nie owijaj w bawełnę. Najprostsza odpowiedź jest zwykle najwłaściwsza.

Uważaj na słowa, kiedy rozmawiasz z dziećmi o niepełnosprawności

Dobierz ostrożnie używane słowa. Ci ludzie są tylko niepełnosprawni, nie są „opóźnieni w rozwoju”, „chorzy”, „inni” czy „nienormalni”. To wszystko terminy, które z biegiem czasu uchodzą za bardzo pejoratywne.

Nie powinniśmy też rozróżniać osób niepełnosprawnych od „normalnych”, ponieważ niepełnosprawność jest w rzeczywistości bardzo powszechna. Dlatego nie ma powodu, aby uważać osoby niepełnosprawne za „nienormalne”.

Podkreśl równość

Jak mówimy, dziecko z niepełnosprawnością psychiczną lub fizyczną nadal jest dzieckiem. Mogą być wyższe, niższe, mieć włosy blond lub kasztanowe, być szczuplejsze lub bardziej krągłe i tak dalej.

Dlatego ważne jest, aby podkreślić, że nie ma powodu, aby te różnice nas rozdzielały, ponieważ każda osoba jest wyjątkowa i wartościowa, ma swoją specyfikę i osobowość.

Rozmawiaj z dziećmi o niepełnosprawności: normalizuj środowisko

Są dzieci, które denerwują się w obecności osób niepełnosprawnych. Dlatego musimy znormalizować temat, ponieważ taka postawa jest wynikiem strachu z czystej ignorancji.

Dziecko na wózku

I właśnie dlatego musimy uczyć nasze maluchy, że nie ma nic złego w byciu innym fizycznie lub psychicznie. A jednocześnie nie jest to przypadłość zaraźliwa ani nic w tym rodzaju.

Ucz szacunku rozmawiając z dzieckiem o niepełnosprawności

Im szybciej dzieci nauczą się szanować wszystko wokół siebie, tym szybciej zrozumieją, że nie należy śmiać się z osób niepełnosprawnych.

Ważne jest, aby wyjaśnić, że dzieci rozumieją, że obrażanie lub wyśmiewanie osób niepełnosprawnych może być bolesne i upokarzające. W rzeczywistości tacy ludzie nie są ani gorsi, ani lepsi, są nam równi. To przecież jest takie proste.

Wykorzystaj moment, jeśli pozwala na to sytuacja

Jeśli nie wiesz, jak rozmawiać z dziećmi o niepełnosprawności, może nie być dobrym pomysłem narzucanie im tego problemu. Wręcz przeciwnie, optymalnym rozwiązaniem może być skorzystanie z pojawiających się okazji, o czym wspomnieliśmy wcześniej.

Na przykład, gdy widzisz osobę niepełnosprawną, gdy dziecko zadaje pytania na jej temat i jest zaciekawione.

Krótko mówiąc, zawsze pamiętaj o tych wskazówkach, aby rozmawiać z dziećmi o niepełnosprawności w rozsądny, naturalny i skuteczny sposób. W ten sposób zobaczysz, jak Twoje dzieci zaczną szanować takich ludzi w prosty sposób, bez postrzegania niepełnosprawności jako problemu lub czegoś, czego należy się obawiać.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Faber, A., Mazlish, E., (2005). Cómo hablar para que los niños escuchen. Y cómo escuchar para que los niños hablen. Editorial Non Basic Stock Line.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.