Jak powstają płuca dziecka? Dowiedz się więcej na ten temat!

Rozwój płuc jest procesem powolnym i złożonym, ale niewątpliwie bardzo interesującym. Przeczytaj poniższy artykuł, aby dowiedzieć się, jak powstają płuca dziecka.
Jak powstają płuca dziecka? Dowiedz się więcej na ten temat!

Ostatnia aktualizacja: 27 lipca, 2021

Płuca dziecka to dwie struktury zlokalizowane w klatce piersiowej, które stanowią podstawową część układu oddechowego. Pozostałe drogi oddechowe (takie jak krtań i tchawica) oraz mięśnie oddechowe są również częścią tego układu.

A czy wiesz, że płuca dziecka rozwijają się w trakcie bardzo złożonego procesu? W rzeczywistości dopiero w ostatnich tygodniach ciąży dziecko nabywa zdolność do samodzielnego oddychania. To jeden z powodów, dla których przedwczesne porody są niebezpieczne.

Jeśli chcesz dowiedzieć się nieco więcej o tym podstawowym procesie rozwoju, a także poznać podstawowe pojęcia dotyczące funkcjonowania ludzkiego ciała, zapraszamy do dalszej lektury.

Jak rozwijają się płuca dziecka?

Cyfrowa ilustracja dziecka unoszącego się w łonie matki.
Proces ten trwa prawie przez całą ciążę.

Jak każdy inny narząd lub układ, dojrzewanie płuc dziecka jest stopniowe i zależy od kilku czynników. Te narządy są niezbędne do życia, więc przed narodzinami muszą być wystarczająco rozwinięte, aby umożliwić wymianę gazową.

Ten ostatni proces zależy nie tylko od płuc, ale także od integralności mięśni oddechowych. Reprezentatywne przykłady w tej grupie to mięśnie międzyżebrowe i przepona.

Wewnątrz płuc znajdują się “bąbelki” wypełnione powietrzem, zwane pęcherzykami płucnymi. Aby powietrze mogło wchodzić i wychodzić bez zapadania się klatki piersiowej i samych pęcherzyków, wymagają one cienkiej warstwy płynu zwanego środkiem powierzchniowo czynnym.

Ważne jest, aby znać wszystkie te pojęcia, ponieważ prawidłowy rozwój układu oddechowego zależy od integralności wszystkich tych struktur i substancji. Jeśli istnieje ryzyko przedwczesnego porodu, lekarze mogą przepisać sterydy, aby przyspieszyć ten proces.

Jak rozwijają się płuca dziecka?

Rozwój płuc dziecka przebiega w kilku etapach, z których pierwszym jest pojawienie się oskrzeli. Struktury te są częścią dróg oddechowych i są odpowiedzialne za przenoszenie powietrza z tchawicy do pęcherzyków płucnych (i odwrotnie).

Te oskrzela stopniowo zmniejszają się, tworząc struktury, które zasadniczo pełnią tę samą funkcję. Przykładem są oskrzeliki, które stopniowo rozwijają się aż do pęcherzyków płucnych.

Środek powierzchniowo czynny zaczyna się wytwarzać, gdy uformują się już pierwsze pęcherzyki, ponieważ proces ten zależy od specjalnych komórek wyściełających powierzchnię pęcherzyków płucnych.

Dlaczego odpowiednie postępowanie może uratować życie wcześniaka?

Chociaż płuca są niezbędne do życia, ich rozwój jest powolny. Jest to zrozumiałe, biorąc pod uwagę ich złożoność i znaczenie. Ogólnie rzecz biorąc, przed 34. tygodniem nie są jeszcze gotowe do funkcjonowania w środowisku pozamacicznym.

Z tego powodu, gdy lekarze wykryją przypadek zagrożenia porodu przedwczesnego, matki zazwyczaj otrzymują specjalne zalecenia profilaktyczne. Wiąże się to z podawaniem domięśniowych glikokortykoidów w celu pobudzenia rozwoju układu oddechowego.

Chociaż leki te mają zwykle działanie immunosupresyjne, badania wykazały, że w ciąży poprawiają syntezę surfaktantów płucnych. Dzięki tej substancji pęcherzyki nie zapadają się podczas procesu wentylacji, dzięki czemu wcześniak może prawidłowo oddychać bez konieczności wspomagania wentylacji.

Nie oznacza to, że te dzieci nie wymagają specjalnej opieki po urodzeniu. Większość porodów przedwczesnych wymaga pobytu na oddziałach intensywnej terapii noworodków, niezależnie od tego, że dziecko z pozoru wygląda normalnie.

Kalendarium rozwoju płuc niemowlęcia

Matka w ostatnich tygodniach ciąży poddawana badaniu USG w celu zbadania rozwoju płuc dziecka
Aby wszystko przebiegło sprawnie, niezbędna jest wizyta u lekarza.

Aby uczynić ten proces bardziej zrozumiałym, przedstawimy Ci różne etapy, w jakich rozwijają się płuca dziecka i ich związek z różnymi tygodniami ciąży:

  • Embrionalny: ten etap trwa od 3 do 6 tygodnia. Komórki macierzyste zaczynają tworzyć małe, słabo zdefiniowane struktury, które w ciągu najbliższych kilku tygodni staną się płucami.
  • Rzekomogruczołowy: od 7 do 16. tygodnia Wspomniane drzewo oskrzelowe zaczyna się rozwijać najpierw poprzez większe struktury (oskrzela główne), a następnie przez mniejsze.
  • Rozwój woreczków pęcherzykowych: ten etap trwa od 17 do 27 tygodnia. Rozgałęzienie dróg oddechowych zaczyna się coraz bardziej specjalizować, tworząc małe pęcherzyki i niektóre środki powierzchniowo czynne.
  • Pęcherzykowy: od 28 tygodnia. Ten etap charakteryzuje pojawienie się większej liczby pęcherzyków, gdy większe struktury drzewa oskrzelowego są już gotowe. Oczywiście procesowi temu towarzyszy produkcja surfaktantów.

Choć może się wydawać, że wszystko kończy się z chwilą narodzin, w rzeczywistości tak nie jest. Wiele narządów, w tym struktury układu sercowo-oddechowego, rozwijają się wkrótce po urodzeniu. Tak jest w przypadku niektórych pęcherzyków, które mogą tworzyć się nawet w pierwszych dwóch latach życia dziecka.

Płuca dziecka są złożonymi i cennymi narządami

Chociaż na pierwszy rzut oka płuca nie wydają się zbyt rozbudowane, z mikroskopowego punktu widzenia są bardzo złożone. Dlatego ich tworzenie nie jest łatwe. Aby zapewnić prawidłowy rozwój dziecka, niezbędne jest przestrzeganie zaleceń położnika oraz regularna opieka prenatalna.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Bianchi A, et al. Glucocorticoides prenatales. Documento Uruguayo de Consenso. Arch Pediatr Urug 2018;89(3):179-186.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.