Irracjonalny strach dziecka: co powinnaś o nim wiedzieć?

Bezpodstawne obawy dzieci są bardzo częste. Na szczęście istnieją sprawdzone sposoby na poradzenie sobie z nimi. Maluchom można pomóc w radzeniu sobie z męczącymi obawami!
Irracjonalny strach dziecka: co powinnaś o nim wiedzieć?
María Alejandra Castro Arbeláez

Napisane i zweryfikowane przez psycholog María Alejandra Castro Arbeláez.

Ostatnia aktualizacja: 30 kwietnia, 2019

Irracjonalny strach dziecka to powód do zmartwień dla wielu rodziców. Taka sytuacja może być dla Was frustrująca. Często wydaje się, że nie można nic zrobić – żadne Wasze słowa ani działania nie przynoszą widocznych efektów.

Irracjonalny strach dziecka może dotyczyć potworów mieszkających pod łóżkiem, ciemności, albo nawet codziennych dźwięków. Pamiętaj o tym, że takie zjawisko jest częste w dzieciństwie. Rolą rodziców jest przekazanie dziecku poczucia spokoju, pewności, bezpieczeństwa i wsparcia.

Jednocześnie ważne jest również to, by wiedzieć że celem nie jest w tym przypadku całkowite wyeliminowanie niepokoju. Zamiast tego, postarajcie się by irracjonalny strach dziecka stał się dla niego możliwy do samodzielnego opanowania. Niech obawy mają na malucha mniejszy wpływ.

Pomaganie dziecku w kontrolowaniu strachu jest bardzo, bardzo ważne. Przeprowadzenie tego procesu dobrze jest podzielić na kilka etapów.

Badania wykazują, że rodzice powinni zidentyfikować irracjonalny strach dziecka i uznać, że dla malucha jest on całkowicie realny. Ważne jest również zachowanie spokoju, okazywanie empatii i – przede wszystkim – niezmuszanie dzieci do doświadczania sytuacji, których się boją.

Przeczytaj uważnie dzisiejszy wpis aby dowiedzieć się jak pomóc dziecku w walce z bezpodstawnymi obawami!

Jak pokonać irracjonalny strach dziecka?

1. Szanuj opinię malucha

Naszą pierwszą radą jeśli chodzi o pomaganie dziecku w pokonaniu bezpodstawnego strachu jest szanowanie jego opinii. Choć te obawy są bezzasadne, dziecko ma powody do okazywania takich a nie innych uczuć. Jako rodzic, musisz go wysłuchać i podejść do jego emocji z szacunkiem.

Każde dziecko ma prawo do wyrażenia swoich obaw. Żaden strach nie powinien być lekceważony czy ignorowany. Nie wolno również zmuszać dziecka do okazywania nadmiernej odwagi. Musisz zrozumieć swoje dzieci. Zaoferuj im z szacunkiem porady które sprawią, że syn czy córka będą się czuli coraz bardziej pewni siebie.

2. Przekaż dziecku wszystkie niezbędne informacje

Choć może się to wydawać oczywiste, bardzo ważnym krokiem w radzeniu sobie z irracjonalnym strachem u dziecka jest przekazanie maluchowi wszystkich informacji, które są mu potrzebne. Dzieci wciąż odkrywają jak działa świat. Wiele elementów otoczenia jest dla nich nowych. To etap podczas którego maluchy wciąż odkrywają pewne związki przyczynowo-skutkowe.

Im więcej informacji przekażesz dziecku, tym więcej będzie ono wiedziało o otaczającym je świecie. W efekcie, będzie się obawiało znacznie mniej. Jeżeli na przykład irracjonalny strach dziecka dotyczy burz, opowiedz mu skąd się biorą i czym są grzmoty i błyskawice. Nie zapominaj o tym, że taka wiedza pomoże pociechom w zyskaniu spokoju i pewności siebie.

Irracjonalny strach dziecka - chłopiec

3. Kontroluj dostęp dziecka do mediów

Po trzecie, weź pod uwagę to, że sceny z filmów, gier wideo i klipów muzycznych a nawet obrazy z wiadomości telewizyjnych mogą mieć negatywny wpływ na obawy dziecka. Aby zniwelować to negatywne działanie, zalecamy byś zwróciła szczególną uwagę na to, co dziecko ogląda i z jakimi treściami ma kontakt poprzez media.

Możesz nawet nauczyć dziecko tego, że może ono użyć pilota i natychmiast wyłączyć telewizor jeżeli zobaczy coś, co wywołuje w nim niepokój. Jako rodzic musisz nauczyć dziecko jak korzystać z treści w mediach. Niech maluch wie, że nie wszystkie programy są odpowiednie dla osób w jego wieku.

Ważne jest zachowanie spokoju, okazywanie empatii i – przede wszystkim – niezmuszanie dzieci do doświadczania sytuacji, których się boją.

4. Okazuj pewność siebie

Irracjonalny strach dziecka łatwiej będzie pokonać wtedy, kiedy Ty okażesz że się nie boisz i dasz dziecku dobry przykład. Samo powiedzenie dziecku że nie ma się czego bać nie wystarczy. W pewnych sytuacjach może nawet pogorszyć obawy.

Jeżeli jednak Twoja pociecha zobaczy, że Ty okazujesz pewność siebie, sama zacznie wierzyć w to, że faktycznie nie ma się czego obawiać. To wspaniały sposób na dodanie dziecku odwagi, której potrzebuje aby zapanować nad bezpodstawnymi obawami.

5. Czytaj dziecku książki, w których bohaterowie pokonują strach

Nasza ostatnia porada dotyczy czytania dziecku historii zawierających straszne sytuacje. W ten sposób maluch zetknie się z nimi pośrednio i będzie miał szansę przećwiczenia swoich reakcji bez realnego stresu.

Chłopiec czyta książkę

Co więcej, dzięki temu dziecko będzie również mogło wziąć przykład z bohatera, z którym się identyfikuje. Kierując się tym, co robi bohater opowiadania, maluch będzie mógł również pokonać swoje obawy.

W ten sposób dziecko nauczy się, że istnieją osoby które czują dokładnie to, co ono. To pozwoli mu na bardziej otwarte mówienie o swoich obawach. Irracjonalny strach dziecka staje się znacznie mniej przytłaczający kiedy ubierze się go w słowa.

Nie zapominaj o tym, że każde dziecko potrzebuje pomocy w pokonaniu swoich bezpodstawnych obaw. To wiek odkryć – właśnie dlatego strach malucha należy szanować.

Choć irracjonalny strach dziecka nie zostanie opanowany z dnia na dzień, pociecha na pewno będzie miała nad nim większą kontrolę. Nie wahaj się skorzystać z tych wskazówek aby z powodzeniem wesprzeć dziecko w walce z męczącymi je obawami.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Askew, C., & Field, A. P. (2007). Vicarious learning and the development of fears in childhood. Behaviour Research and Therapy. https://doi.org/10.1016/j.brat.2007.06.008
  • Muris, P., Merckelbach, H., & Collaris, R. (1997). Common childhood fears and their origins. Behaviour Research and Therapy35(10), 929–937. https://doi.org/10.1016/S0005-7967(97)00050-8
  • King, N. J., Muris, P., Ollendick, T. H., & Gullone, E. (2005). Childhood fears and phobias: Advances in assessment and treatment. Behaviour Change22(4), 199–211. https://doi.org/10.1375/bech.22.4.199

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.