Nieobecność rodzica: jak wpływa na dziecko?
Dzieci czerpią korzyści ze zdrowych relacji z rodzicami. Jednak niestety nie zawsze można je osiągnąć. W tym artykule pokażemy, w jaki sposób nieobecność rodzica wpływa na dziecko.
Śmierć, rozwód i inne nieprzyjemne zdarzenia mogą sprawić, że dziecko straci jednego lub obu rodziców. Jeśli do tego dojdzie, będzie musiało nauczyć się jak radzić sobie z długoterminowymi skutkami emocjonalnymi, jakie wywołuje nieobecność rodzica.
Jak nieobecność rodzica wpływa na dziecko?
Rodzice stanowią źródło bezpieczeństwa i ciepła dla każdego dziecka. Nieobecność rodzica lub obojga rodziców może sprawić, że maluch nie będzie otrzymywał uwagi, której tak bardzo potrzebuje.
Jeśli w domu nie ma mamy albo taty, dziecko może cierpieć i odczuwać brak wsparcia.
Aby ukryć swoją bezbronność i chronić się przed nią, niektórzy młodzi ludzie mogą zwrócić się w stronę agresji, aby zastraszyć innych zanim sami staną się ofiarami. Jednak nie każde dziecko przeżywa nieobecność rodzica w taki sam osób.
Problemy związane z nieobecnością rodzica
Nieobecność rodzica jest bardzo trudna dla każdego dziecka. Poniżej wymieniamy problemy, jakie może wywołać.
1. Problemy z nawiązywaniem znajomości
Sytuacja, w której dziecko lub nastolatek traci rodzica, wywiera bezpośredni wpływ na jego relacje z innymi osobami. Objawia się to głównie w formie problemów z nawiązywaniem znajomości. Nastolatek może zacząć postrzegać samego siebie w nieprawdziwy sposób i nosić w sobie rosnącą urazę oraz lęk przed jeszcze większym porzuceniem.
2. Rozwój umysłowy
Badania przeprowadzone przez The Journal of Human Resources pokazują, że w domach, w których znajduje się tylko jeden rodzic, nastolatkowie częściej miewają problemy z rozwojem umysłowym. Dzieje się tak, ponieważ rodzic nie jest w stanie wystarczająco angażować się w jego edukację. Można próbować temu zaradzić angażując do pomocy najbliższe otoczenie lub innych członków rodziny.
3. Agresja
Nieobecność rodzica może sprawić, że nastolatek będzie żywił urazę, która objawi się w formie agresji. Wpływ, jaki rodzic wywiera na dziecko we wczesnych latach jego życia uczy je, jak należy reagować na akty agresji.
Kiedy brakuje jednego z rodziców dziecko może nie być w stanie przyswoić tych lekcji. To z kolei przełoży się na nieumiejętność radzenia sobie z własną agresją po wejściu w okres nastoletni.
W domach, w których znajduje się tylko jeden rodzic, nastolatkowie częściej miewają problemy z rozwojem poznawczym.
4. Niepokój
Maluch może cierpieć z powodu napadów niepokoju. Dzieje się tak, ponieważ dziecko bez rodzica nie zaznaje bliskości i czułości, które zapewniają zdrowe relacje rodzinne z najbliższymi osobami.
Oddzielenie od matki lub ojca sprawia, że u dziecka pojawiają się nie tylko problemy z niepokojem, ale także hiperaktywność. To z kolei może mieć bezpośrednie przełożenie na wyniki w nauce.
5. Wyniki w nauce
Rodzina o standardowej strukturze oddziałuje pozytywnie na wyniki w nauce nastolatka. Rodzice zachęcają dzieci, by radziły sobie lepiej w szkole, zaś nastolatkowie znajdują motywację w tym, że rodzice będą z nich dumni.
Nieobecność rodzica sprawia, że nastolatek traci główny czynnik motywacyjny, a tym samym nie interesują go oceny, jakie otrzymują w szkole.
6. Używki i alkohol
Nieobecność jednego z rodziców zwiększa prawdopodobieństwo uzależnienia od narkotyków lub spożywania alkoholu przed osiągnięciem pełnoletności. Jeśli w najbliższym otoczeniu nastolatka nie ma nikogo, kto by go kontrolował, może zacząć czuć się jedyną osobą odpowiedzialną za to, co może robić, a czego nie. Tym samym zachodzi niebezpieczeństwo, że nie zawsze będzie umiał korzystać z wolności w sposób odpowiedzialny.
Badania pokazują, że dzieci bez jednego z rodziców częściej zaczynają palić papierosy i pić alkohol zanim wejdą w okres nastoletni.
Podsumowując, należy pamiętać, że brak jednego z rodziców odbija się w znaczący sposób na każdym dziecku. Jednak ponieważ każde dziecko jest inne, będzie przeżywało tą trudną sytuację na swój sposób. Najważniejsze jest, by poświęcać maluchowi odpowiednią ilość uwagi, być obecnym w jego życiu i wysłuchiwać wszystkich jego problemów.
To może Cię zainteresować ...Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Cabrera Arguello, A. (2014). Importancia de la figura materna en el desarrollo de una personalidad segura durante la etapa escolar temprana. Conexion, 2.
- Cartuche Cajamarca, Z. X., & Cacay Cacay, M. C. (2009). La ausencia de la figura paterna o materna y su incidencia en el comportamiento socio-afectivo de niños y niñas de primer año de educación básica de la escuela ‘18 de Noviembre’y Jardín de Infantes ‘José Miguel García Moreno’, de la ciudad de Loja, periodo 2008–2009” (Bachelor’s thesis). https://dspace.unl.edu.ec/jspui/bitstream/123456789/3443/1/CARTUCHE%20ZOILA%20-%20CACAY%20MAYRA.pdf
- Gordon Coca, M. G. (2013). La ausencia de la figura paterna y su influencia en el desarrollo emocional de los niños/as de pre kinder del centro de estimulacion y desarrollo infantil bilingüe gymbore garden de la ciudad de ambato en el periodo trimestral enero marzo 2011 (Bachelor’s thesis). https://repositorio.uta.edu.ec/handle/123456789/3968
- Mateo, V. F. (2014). Conceptualización del comportamiento disruptivo en niños y adolescentes. https://www.uv.es/femavi/Elda2.pdf
- Rodríguez Martínez, N. C. (2010). Los efectos de la ausencia paterna en el vínculo con la madre y la pareja (Master’s thesis, Facultad de Psicología). https://repository.javeriana.edu.co/handle/10554/1281
- Stern, D. (2014). Vinculo afectivo madre e hijo. Cosas de la Infancia.
- Torres Arellano, E. V. (2015). Ausencia de la madre y su incidencia en el desarrollo socio-educativo en niños y niñas de 4 años (Bachelor’s thesis, Universidad de Guayaquil Facultad de Filosofía, Letras y Ciencias de la Educación). http://repositorio.ug.edu.ec/bitstream/redug/14516/1/Torres%20Arellano%2c%20Elizabeth.pdf