Wpływ separacji rodziców na rozwój emocjonalny dziecka

Wpływ separacji rodziców na dziecko ma wymiar nie tylko prawny, ale i emocjonalny. Może to spowodować nawet zespół stresu pourazowego.
Wpływ separacji rodziców na rozwój emocjonalny dziecka
Marián Carrero Puerto

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Marián Carrero Puerto.

Ostatnia aktualizacja: 21 grudnia, 2022

Jaki jest wpływ separacji rodziców na rozwój emocjonalny ich dzieci? Konsekwencje separacji rodziny są nie tylko prawne, ale w dużej mierze też oddziałują na stan psychiczny i fizyczny dziecka. Dziś postaramy się wyjaśnić, czym one są, a także podać kilka wskazówek, jak pomóc dziecku uporządkować emocje w zdrowy i skuteczny sposób.

Zapraszamy do lektury!

Jest wiele rodzin, które z różnych powodów doświadczają rozwodu lub separacji. Mając to na uwadze, być może niektórzy z was sami  doświadczyli takiej trudnej sytuacji i oddzielenia od rodziny czy rodzeństwa.

Taka sytuacja nie jest łatwa dla nikogo, zwłaszcza jeśli okoliczności są całkowicie poza Twoją kontrolą i poziomem zrozumienia, jak to bywa w przypadku dzieci. Dlatego uważamy, że ważnym jest przyjrzenie się emocjonalnym konsekwencjom separacji rodziny i postaranie się wytłumaczyć tę trudną sytuację naszym dzieciom.

Gdy separacja rodzinna następuje w wyniku użycia siły, sytuacja staje się jeszcze bardziej nie do zniesienia. Dlatego w kolejnych akapitach postaramy się wyjaśnić emocjonalne konsekwencje separacji rodziny.

Co więcej, przedstawimy Ci kilka wskazówek, jak najlepiej przetrwać ten czas. Jeśli uda Ci się zapanować nad swoimi emocjami, będziesz w stanie osiągnąć dobre samopoczucie pomimo niekorzystnych okoliczności.

Wpływ separacji rodziców: mieszkanie z dala od bliskich

Są chwile, kiedy rodziny nie mają innego wyjścia, jak tylko pójść własną drogą. Czasami jest to tylko tymczasowe, a innym razem na zawsze. Może to być spowodowane na przykład problemami w pracy, chorobą lub chęcią rozstania się.

Może to też wynikać z bardziej ekstremalnych okoliczności, które zmuszają rodziny do separacji wbrew ich woli – konflikty, sytuacja polityczna lub ekonomiczna kraju itp.

Wypływ separacji rodziców: emocjonalne konsekwencje  u dzieci

„Nasze emocje są obecne po to, aby je odczuwać, ale nie po to, aby zdominować nasze życie, zaślepić naszą wizję, ukraść naszą przyszłość lub odebrać nam energię. Jeśli jednak to robią, stają się wtedy toksyczne”.

– Bernardo Stamateas –

Emocjonalny wpływ separacji rodziców na dzieci

Dla tych dzieci, które mieszkają z dala od niektórych członków swoich rodzin, brak możliwości przytulenia i obejmowania swoich bliskich może być rozdzierający i prowadzić do skrajnego uczucia samotności.

Oznacza zaakceptowanie innego rytmu życia. Wymaga też od poszczególnych członków rodziny skorzystania z okazji do nawiązania kontaktu z resztą rodziny w sposób inny niż ten, do którego są przyzwyczajeni: drogą telefoniczną, poprzez aplikacje lub rozmowy wideo.

Czy obecnie twoje dziecko jest daleko od któregoś z członków rodziny? Możesz zaplanować regularne wspólne spędzanie czasu online i wprowadzić to w codzienną rutynę. Nowoczesna technologia daje nam możliwość łączenia się w czasie rzeczywistym np. poprzez rozmowy wideo.

To znacznie ułatwia zniesienie separacji rodzinnej i zmniejsza poczucie izolacji i samotności. Ponadto weekendowe wizyty lub naprzemienne noclegi mogą pomóc dziecku odzyskać więź.

Oprócz poczucia samotności, smutek może również wpływać na nasze codzienne życie. A to z czasem może prowadzić do depresji. Stres, jaki te okoliczności narzucają naszemu życiu, czy nam się to podoba, czy nie, może być całkowicie destabilizujący, w szczególności dla małego dziecka. 

Cierpienie z powodu podwyższonego poziomu stresu może szybko doprowadzić do pojawienia się zespołu stresu pourazowego. Wszystko to może wystąpić w najbardziej ekstremalnych przypadkach.

Co więcej, życie z dala od rodziny może wywoływać u dzieci uczucie złości i wściekłości i wzmocnić fazę buntu. Co więc możemy zrobić, aby to wszystko się nie wydarzyło?

„Bądź właścicielem swojej uwagi. Ceną wolności jest stała czujność. Pamiętaj, że gdziekolwiek skierujesz swoją uwagę, twoje emocje i energia również tam pójdą. Wszystko, na czym się skupisz, stanie się dla ciebie bardziej realne ”.

– Mario Alonso Puig –

Emocjonalne konsekwencje separacji dziecka od członka rodziny

Wpływ separacji rodziców


Separacja od rodziny: wytyczne dotyczące osiągnięcia regulacji emocjonalnej

Jednym ze sposobów osiągnięcia zdrowej regulacji emocjonalnej jest praktykowanie uważności. Programy takie jak MBSR (redukcja stresu oparta na uważności) uczą między innymi regulacji emocjonalnej opartej na medytacji mindfulness i relaksacji.

Pierwszym, który wprowadził ten program, był coach Jon Kabat Zinn. Jednak obecnie coraz więcej jest programów opartych na introspekcji, które obejmują sesje poświęcone regulacji swoich emocji.

Programy oparte na wspieraniu uważności mają na celu ustanowienie kontroli emocjonalnej poprzez ćwiczenie ciała. Tak więc, gdy emocja pojawi się w ciele, możemy ją zidentyfikować, aby następnie ją uregulować. W ten sposób powstrzymujemy wewnętrzny dialog dotyczący danej emocji i uspokajamy się. Działa to u dorosłych i u dzieci.

Innymi słowy, jeśli możesz regulować swoje emocje, kierując uwagę na swoje ciało, oddech, rytm serca i wzburzenie możesz wyeliminować niepotrzebne emocje, które automatycznie wywołują negatywne myśli i stres.

Jeśli twoje dziecko cierpi na podobne zaburzenia, możecie razem ćwiczyć oddychanie, uprawiać sport lub udać się na sesje relaksacyjne. Pomoże mu to odreagować negatywne uczucia i odnaleźć wewnętrzny spokój.

Jeśli jednak podobne techniki nie skutkują, pomocna może być wizyta u psychologa lub terapeuty, który pomoże dziecku poradzić sobie z większym problemem. 


Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.