Howard Gardner i teoria inteligencji wielorakich

Howard Gardner i teoria inteligencji wielorakich
María José Roldán

Napisane i zweryfikowane przez psycholog pedagogiczny María José Roldán.

Ostatnia aktualizacja: 21 grudnia, 2022

Czy wiesz, czym jest teoria inteligencji wielorakich i dlaczego są one tak ważne? Opowiemy Ci o nich więcej w tym artykule!

Teoria inteligencji wielorakich pojawiła się dzięki Howardowi Gardnerowi, który w swojej książce Frames of Mind (1983) rozszerza definicję inteligencji i opisuje kilka różnych typów kompetencji intelektualnych.

Opracował on 8 różnych typów i wyjaśnił, że każdy może posiadać te inteligencje, a nawet więcej niż jedną. Każda osoba może różnić się od innych w zależności od doświadczeń życiowych lub genetyki. W każdym razie ważne jest, aby je poznać i je rozwijać.

Teoria inteligencji wielorakich

Mózg jako żarówki - Teoria inteligencji wielorakich

Inteligencja językowo-werbalna

Po pierwsze opowiemy o inteligencji lingwistycznej. Inteligencja lingwistyczna lub językowo-werbalna jest częścią teorii inteligencji wielorakich Howarda Gardnera i dotyczy wrażliwości na język mówiony i pisany. Również zdolności uczenia się języków oraz umiejętności wykorzystania języka do osiągnięcia określonych celów.

Osoby z inteligencją lingwistyczną, takie jak William Shakespeare i Oprah Winfrey, mają zdolność analizowania informacji, jak i również tworzenia produktów, które wykorzystują język mówiony i pisany, takich jak przemówienia, książki i notatki.

Możliwe opcje kariery to:

Inteligencja logiczno-matematyczna

Inteligencja logiczno-matematyczna, z drugiej strony, odnosi się do zdolności logicznego analizowania problemów, wykonywania operacji matematycznych i naukowego podejścia.

Osoby z inteligencją logiczno-matematyczną, takie jak Albert Einstein i Bill Gates, mają zdolność do tworzenia równań i dowodów, wykonywania obliczeń i rozwiązywania abstrakcyjnych problemów.

Możliwe opcje kariery:

  • Matematyk.
  • Księgowy.
  • Statystyk.
  • Naukowiec.
  • Informatyk.
  • Inżynier.

Inteligencja przestrzenna

Inteligencja przestrzenna ma potencjał rozpoznawania i manipulowania wzorcami dużej przestrzeni (wykorzystywanymi np. przez nawigatorów i pilotów). Jak również wzorcami bardziej ograniczonych obszarów, takich jak te, które mają znaczenie dla rzeźbiarzy, chirurgów, grafików, artystów czy architektów.

Osoby z inteligencją przestrzenną, takie jak Frank Lloyd Wright i Amelia Earhart, mają zdolność rozpoznawania i manipulowania wielkoskalowymi, szczegółowymi obrazami przestrzennymi. Jest to z pewnością wielki potencjał.

Możliwe opcje kariery:

  • Pilot.
  • Chirurg.
  • Architekt.
  • Grafik.
  • Dekorator wnętrz.

Inteligencja cielesno-kinestetyczna

Inteligencja cielesno-kinestetyczna to zdolność do wykorzystania całego ciała lub jego części (np. dłoni lub ust) do rozwiązywania problemów lub tworzenia produktów.

Osoby z inteligencją cielesno-kinestetyczną, takie jak Michael Jordan i Simone Biles, mają zdolność do wykorzystywania swojego ciała do tworzenia produktów, wykonywania czynności lub rozwiązywania problemów poprzez łączenie umysłu z ciałem.

Możliwe opcje kariery:

  • Tancerz.
  • Sportowiec.
  • Chirurg.
  • Mechanik.
  • Stolarz.
  • Fizjoterapeuta.
Matka i córka tańczące razem

Inteligencja muzyczna

Z kolei inteligencja muzyczna odnosi się do zdolności interpretowania, komponowania i doceniania wzorów muzycznych. Osoby z inteligencją muzyczną, takie jak Beethoven czy Ed Sheeran, posiadają zdolność rozpoznawania i tworzenia wysokości dźwięku, rytmu i barwy.

Możliwe opcje kariery:

  • Piosenkarz.
  • Kompozytor.
  • DJ.
  • Muzyk.

Teoria inteligencji wielorakich: Inteligencja interpersonalna

Inteligencja interpersonalna to zdolność do rozumienia intencji, motywacji i pragnień innych ludzi, a w rezultacie do efektywnej współpracy z innymi.

Co więcej, osoby obdarzone inteligencją interpersonalną, takie jak Mahatma Gandhi i Matka Teresa, mają zdolność rozpoznawania i rozumienia nastrojów, pragnień, motywacji i intencji innych ludzi.

Możliwe opcje kariery:

  • Nauczyciel.
  • Psycholog.
  • Kierownik.
  • Sprzedawca.
  • Specjalista z dziedziny Public Relations.

Inteligencja intrapersonalna

Inteligencja intrapersonalna to zdolność rozumienia samego siebie, posiadania efektywnego modelu pracy, w tym własnych pragnień, lęków i możliwości, oraz efektywnego wykorzystania tych informacji do regulowania własnego życia.

Z drugiej strony, osoby o inteligencji intrapersonalnej, takie jak Arystoteles czy Maya Angelou, mają zdolność rozpoznawania i rozumienia własnych nastrojów, pragnień, motywacji i intencji. Ten rodzaj inteligencji może pomóc osobie zrozumieć, jakie cele życiowe są ważne i jak je osiągnąć.

Możliwe opcje kariery:

  • Terapeuta.
  • Psycholog.
  • Przedsiębiorca.
    Psycholog z dzieckiem

Teoria inteligencji wielorakich: inteligencja naturalistyczna

Na koniec omówimy inteligencję naturalistyczną. Polega ona na biegłości w rozpoznawaniu i klasyfikowaniu wielu gatunków – flory i fauny – w ich środowisku.

Osoby o inteligencji naturalistycznej, takie jak Karol Darwin i Jane Goddall, mają zdolność do identyfikowania i rozróżniania różnych typów roślin, zwierząt i formacji pogodowych występujących w świecie przyrody.

Na koniec, możliwe opcje kariery:

  • Botanik.
  • Biolog.
  • Astronom.
  • Meteorolog.
  • Geolog.

Teraz, gdy znasz już 8 inteligencji opracowanych przez Gadnera możliwe, że identyfikujesz się z jedną lub kilkoma z nich. Może nawet zobaczysz je u swoich dzieci. Cokolwiek by to nie było, ważne jest, aby zawsze podążać za swoim instynktem uczenia się, aby rozwinąć maksymalny potencjał.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Gardner, H. (2019)  Inteligencias múltiples: La teoría en la práctica. Editorial: Paidós Educación

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.