Poznaj zabawy rozwijające umiejętności u dzieci

Napisane i zweryfikowane przez pedagog María Matilde.

Ostatnia aktualizacja: 21 grudnia, 2022

Dzięki zabawie dzieci wyrażają same siebie, nawiązują więzi ze swoim otoczeniem i uczą się każdego dnia. Zarówno w rodzinie, jak i w szkole, zabawy powinny być uznawane za klucz do właściwego rozwoju dziecka. Przeczytaj dzisiejszy artykuł, aby poznać zabawy rozwijające umiejętności u dzieci.

We wczesnym dzieciństwie, zwłaszcza w kontekście edukacyjnym, nauczyciele wykorzystują zabawy rozwijające umiejętności jako podstawę aktywności z zakresu nauczania i uczenia się. Zabawy rozwijają wyobraźnię i kreatywność oraz pozwalają dzieciom uczyć się, gdy nawet tego nie zauważają, ponieważ doskonale się bawią podczas całego procesu.

Zabawy rozwijające umiejętności dla dzieci

Istnieje wiele zabaw, które można sklasyfikować na przykład w zależności od tego, gdzie się odbywają. Niektóre zabawy mogą rozgrywać się w pomieszczeniach, na przykład zabawy symboliczne lub polegające na wyciąganiu wniosków i logice, zaś inne mogą odbywać się na zewnątrz, aby rozwijać umiejętności fizyczne i motoryczne.

Zabawy można również klasyfikować w zależności od tego, czy są swobodne i spontaniczne, czy też sterowane. W pierwszym przypadku dzieci pozwalają działać swobodnie swojej wyobraźni i kreatywności. W drugim przypadku nauczyciel ustala określone zasady odnośnie tego jak należy się bawić.

Oprócz tego zabawy można także klasyfikować w zależności od liczby uczestników. Istnieją zabawy jednoosobowe, takie jak puzzle, oraz zabawy robione w parach, jak również wiele innych zabaw, w których mogą uczestniczyć więcej niż dwie osoby.

Zabawy zgodnie z umiejętnościami, które rozwijają

Poza tym zabawy różnią się także w zależności od od umiejętności, które pomagają rozwijać oraz cech aktywności, które uprawiają dzieci. Oto kilka z nich:

• Zabawy rozwijające zmysły. Na przykład identyfikacja rozmiarów i tekstur lub słuchanie odgłosów natury lub zwierząt.
• Zabawy rozwijające umiejętności motoryczne. Polegają na wykonywaniu takich ruchów jak skakanie, bieganie, chodzenie do góry i na dół, itp.
• Gry bazujące na manipulacji lub konstrukcji i składaniu. Aby ćwiczyć łapanie, przyciskanie, nawlekanie, przykręcanie, zaciskanie, przyszywanie, opróżnianie, wypełnianie, równoważenie, itp.
• Gry symboliczne. Naśladowanie sytuacji i scen z życia rzeczywistego, reprezentowanie ról, sytuacji i osób.
• Zabawy werbalne. Takie jak puzzle, zagadki, opowiadania i łamańce językowe.
• Gry wymagające myślenia logicznego. Zabawy takie jak puzzle, Tetris lub szachy stanowią podstawę rozwoju umiejętności liczenia poprzez pojęcia matematyczne, takie jak serializacja, klasyfikacja i zgodność.
• Zabawy ćwiczące związki przestrzenne. Te zabawy odgrywają się na dużych przestrzeniach, w których znajdują się przeszkody, wyjścia, kryjówki, wymiary i dystanse.
• Zabawy ćwiczące związki czasowe. Podczas takich zabaw dzieci mogą nauczyć się rozróżniać pory roku lub pory dnia oraz ich związek z aktywnościami, które robią. Na przykład dzieci idą do szkoły rano i jedzą przekąski po południu.

Główne cechy zabaw rozwijających umiejętności dla dzieci

Widzisz więc, że istnieje wiele zabaw. Takie zabawy można klasyfikować zgodnie z różnymi kryteriami, ale, koniec końców, wszystkie mają pewne wspólne cechy charakterystyczne, które definiują ich naturę. Takie zabawy:

• Stanowią sposób na wchodzenie w interakcje ze środowiskiem i rzeczywistością.
• Mają rzeczywiste cele.
• Są spontaniczne, dobrowolne i motywujące.
• Pozwalają dzieciom rozwijać zarówno umiejętności fizyczne, jak i psychiczne, przekładając się na stopniowe tworzenie tożsamości i autonomii.
• Stanowią zasób edukacyjny ponieważ wspierają coraz bardziej złożoną i liczącą się naukę. Pozwalają dzieciom zdobywać umiejętności, zdolności, wzorce zachowań oraz wartości.
• Stanowią źródło przyjemności, satysfakcji, rozrywki i zabawy.
• Pozwalają dziecku wyrażać swoje uczucia i nastroje.
• Zmniejszają przepaść między różnicami, są włączające i rehabilitacyjne.
• Pozwalają dzieciom odnosić się do innych i wspierają socjalizację.
• Rozwijają wyobraźnię, fantazję i naśladownictwo, pozwalając dzieciom tworzyć fikcyjną rzeczywistość.

Zabawa i edukacja wczesnoszkolna

Kształcenie wczesnoszkolne to etap edukacji, który wiąże się z uczeniem dzieci od momentu narodzin do ukończenia szóstego roku życia. Ten etap jest zorganizowany w dwóch cyklach. Pierwszy z nich rozgrywa się od chwili narodzin do ukończenia trzeciego roku życia, zaś drugi ciągnie się od trzeciego do szóstego roku życia.

Ten etap kształcenia to krytyczny okres w rozwoju dziecka. Podczas niego zabawa staje się doskonałym sposobem na organizację nauczania i uczenie się procesów oraz zawartości.

Zabawy rozwijające umiejętności u dzieci wspierają stopniowy rozwój umiejętności społecznych, emocjonalnych, poznawczych, fizycznych i ruchowych. Mówiąc bardziej szczegółowo, zabawy na tym etapie edukacyjnym rozwijają następujące zdolności:

• Językowe. Wzbogacają słownictwo i poprawiają wypowiedzi ustne oraz rozumienie.
• Fizyczno-kinestetyczne. Pomagają rozwijać umiejętności z zakresu motoryki małej i wielkiej oraz kontrolę nad ciałem.
• Matematyczne i logiczne. Poprzez rozwiązywanie problemów, uwagę i pamięć.
• Przestrzenno-czasowe. Ćwicząc pamięć lokalizację, orientację i pamięć wzrokową.
• Muzyczne. Poprzez rozróżnialność i pamięć słuchową.
• Interpersonalne. Wspierając współpracę, komunikację, solidarność, pracę w grupach oraz rozwiązywanie konfliktów.
• Intrapersonalne. Wspierając zarządzanie uczuciami i emocjami, poczucie własnej wartości, samodyscyplinę, samokrytycyzm, cierpliwość i odpowiedzialność.