Samodzielna zabawa dziecka: dlaczego jest ważna?

Towarzystwo innych dzieci i wspólna zabawa są oczywiście ważne i przyczyniają się do rozwoju dziecka. Nie należy jednak zapominać o tym, że samodzielna zabawa ma tak samo liczne i ważne korzyści dla malucha!

Rodzice powinni regularnie zachęcać swoją pociechę do samodzielnej zabawy. Samodzielna zabawa dziecka to wspaniała i wyjątkowa szansa dla malucha na nauczenie się nowych umiejętności oraz rozwinięcie tych już posiadanych.

Samodzielna zabawa dziecka i nauczenie się jej to podstawowe narzędzia i procesy w rozwoju poznawczym. Spędzanie czasu w pojedynkę na kreatywnych zajęciach i rozrywce sprawia, że dziecko rozwija samodzielność i niezależność.

Co więcej, zachęcanie dziecka do wymyślania i przeprowadzania samodzielnych zabaw umożliwia mu podejmowanie własnych decyzji bez lęku o to, że decyzje te będą błędne czy nieodpowiednie. Takie spędzanie czasu pozwala również najmłodszym na nieograniczone używanie wyobraźni i fantazji.

Wiele dzieci nie przepada za samodzielną zabawką. Część wręcz nie umie bawić się w samotności. Dzieci często się boją i szukają towarzystwa i obecności rodziców. W perspektywie czasu nie jest to dobry układ. W konsekwencji takiego powtarzającego się zachowania maluch może wyrosnąć na osobę, która będzie nadmiernie zależna od innych.

Stała samodzielna zabawa dziecka z kolei również nie jest korzystna. Ciągłe spędzanie czasu w pojedynkę sprawia, że pociecha ma ograniczoną możliwość kontaktu z innymi dziećmi. To prowadzić może do trudności w dostosowywaniu się do społeczeństwa i panujących w nim norm oraz w integracji społecznej. Należy znaleźć złoty środek.

Kiedy dziecko nauczy się samodzielnej zabawy, zaczyna korzystać w pełni z dobroczynnego wpływu czasu spędzonego w ten sposób. Samodzielna zabawa dziecka to przede wszystkim intensywny rozwój osobisty. Z kolej zabawa z rówieśnikami to bezcenna i kluczowa szansa na rozwój umiejętności społecznych i językowych oraz zyskanie szerszej perspektywy.

Samodzielna zabawa dziecka to mnóstwo korzyści!

Nauczenie się samodzielnej zabawy ma dla dziecka wiele różnorodnych korzyści. Oto najważniejsze z nich:

Niezależność

Dzieci uczą się tego, jak kontrolować swój własny świat. Są niezależne i odkrywają nowe postawy wobec rzeczy i osób, wśród których żyją. Na początku maluch będzie najprawdopodobniej prosił o pomoc. Natomiast z czasem przyzwyczai się do tego, że różne problemy można z powodzeniem rozwiązać samodzielnie.

Umiejętność podejmowania decyzji

Dzieci będą próbowały zrobić pewne rzeczy samodzielnie i nie zawsze będzie się to udawało. W efekcie nauczą się wiele na własnych błędach w bezpiecznym środowisku. Przyzwyczają się do tego, że zawsze należy szukać rozwiązań. A kiedy już maluch znajdzie takie rozwiązanie samodzielnie, będzie bardziej pewny siebie.

Rozwój kreatywności i wyobraźni

Samodzielna zabawa dziecka to dla niego szansa na odkrycie własnego wewnętrznego świata. Maluch może tworzyć i wymyślać bohaterów zabaw, odgrywać scenki i sytuacje i przenosić się do zaczarowanych krain. Właśnie dzięki temu jego wyobraźnia będzie rozwijała się szybciej.

Dziecku będzie też łatwiej wyrazić swoje pomysły i marzenia w dowolny sposób – czy to słowami, czy to na przykład w formie rysunku.

Samotne i wspólne zabawy

Kiedy dziecko bawi się samodzielnie, często wypowiada rzeczy, których nie powiedziałoby w obecności dorosłych. Spędzając czas na zabawie w samotności maluch może przekonać się spokojnie co się sprawdza, a co nie. Najlepiej dać mu wolność, czas i własną bezpieczną przestrzeń. Jednocześnie nie ignoruj całkowicie tego, co dziecko właśnie robi. Bądź w pobliżu.

Możesz wykorzystać część czasu poświęconego na samodzielną zabawę na nauczenie dziecka określonych wartości i skorygowanie niepożądanych postaw, jeśli je zaobserwujesz.

Niektóre samodzielne gry i zabawy mogą być też realizowane w towarzystwie. Takie metody mogą się wzajemnie uzupełniać i wzbogacać. Obie formy zabawy są konieczne dla poprawnego rozwoju emocjonalnego i poznawczego dziecka.

Jak pomóc dziecku w nauczeniu się samodzielnej zabawy?

Najlepiej jest zacząć wprowadzać stopniowe zmiany. Na początku wciąż baw się często z dzieckiem. Później stopniowo pozwalaj maluchowi bawić się samodzielnie i w samotności. Zaczynaj zabawę z dzieckiem i odejdź po pewnym czasie. Zostań w pobliżu, ale nie bierz bezpośrednio udziału w tym, co pociecha robi. Zobaczysz, że wkrótce dziecko będzie bez Twojej pomocy zaczynało samodzielnie spędzać czas na rozrywce.

Różne rodzaje gier i zabaw polegające na układaniu klocków i puzzli są idealne na początek. Możesz zacząć układać klocki z dzieckiem. W ten sposób maluch poczuje się pewnie i po krótkim czasie zacznie bawić się bez Twojej pomocy.

Możesz też odejść na moment żeby odpowiedzieć na wiadomość, telefon czy dzwonek do drzwi. To dla dziecka naturalna okazja do spędzenia kilku minut na samodzielnej zabawie. Zanim odejdziesz, powiedz dziecku żeby kontynuowało zabawę kiedy Ciebie nie będzie. W ten sposób pociecha stopniowo nauczy się samodzielności.

Niech Twoja nieobecność trwa najwyżej pięć minut. Jeśli wyjdziesz z pokoju na dłużej, dziecko może poczuć się opuszczone, a nie to jest celem ćwiczenia.

Dzieci w wieku 2-3 lat zazwyczaj bardzo lubią bawić się samodzielnie. Niezależne odkrywanie magicznego świata zabawy i wyobraźni sprawia im ogromną przyjemność.

Natomiast starsze dzieci zaczynają sięgać po gadżety i sprzęt elektroniczny taki jak konsole, komputery i tablety. Ten sposób zabawy potrafi silnie uzależniać, więc monitoruj z uwagą i ogranicz czas, jaki dziecko spędza korzystając z nich.

Zarówno dzieci jak i rodzice powinni znaleźć optymalną równowagę pomiędzy bawieniem się w samotności a spędzaniem czasu z innymi. Jeśli chcemy aby nasze dzieci nauczyły się samodzielnej zabawy, nie możemy zabraniać im przebywania z innymi ludźmi, zwłaszcza rówieśnikami.

Samodzielna zabawa dziecka: podstawowe zasady

• Najważniejszą kwestią jest zapewnienie dziecku przestrzeni, w której będzie mogło bawić się bezpiecznie w pojedynkę.
• Pamiętaj także o tym, że dzieci powinny mieć zabawki, które dostosowane są do ich wieku. Dzięki temu będą mogły rozwijać swoje zdolności i procesy poznawcze.
• Nawet kiedy dziecko bawi się samodzielnie, nie powinnaś tracić go z oka. Nigdy nie wiesz, czy maluch nie będzie potrzebował Twojej pomocy.
• Postaraj się zmieniać sposób zabawy dziecka, mieszając samodzielną zabawę z czasem spędzonym z innymi ludźmi. Dzięki temu maluch nie będzie nadmiernie zależny od jednego sposobu spędzania czasu.
• Dzieci uczą się poprzez naśladowanie. Z tego właśnie powodu, dobrze jest by rodzice często bawili się z pociechami – zwłaszcza w gry wymyślone przez maluchy.

Jak każdy inny złożony proces, nauczenie dziecka samodzielnej zabawy wymaga czasu i cierpliwości oraz nieco dyscypliny. Oczywiście nie ma nic złego w tym, że jako mama chcesz spędzić z maluszkiem dużo czasu na każdym etapie jego życia. To naturalne. Natomiast należy pamiętać o tym, że maluch musi mieć miejsce i czas na rozwinięcie samodzielności.

Samodzielna zabawa dziecka pozwala mu na osiągnięcie pełni niezależności i pewności siebie. To także najlepsza szansa na rozwój wyobraźni!