Mózg dziecka podczas zabawy – jakie procesy w nim zachodzą

Przejrzane i zatwierdzone przez: psycholog María Alejandra Castro Arbeláez.

Napisany przez Zuleyvic Adriana Cuicas

Ostatnia aktualizacja: 21 grudnia, 2022

Jeśli miałabyś szansę obserwować mózg dziecka podczas zabawy, zauważyłabyś, że tętni od aktywności. Chociaż wielu rodziców nie wierzy, że zabawa przynosi korzyści, to jest to bardzo złożone działanie wyzwalające odpowiedź hormonalną w mózgu.

Mózg dziecka podczas zabawy za każdym razem ożywa pod wpływem zachodzących w nim reakcji chemicznych prowadzących do uwolnienia endorfin i enkefalin. Te substancje odpowiadają na zmniejszanie napięcia nerwowego, dzięki czemu dziecko czuje się spokojne i szczęśliwe.

Dlatego też większość przebłysków kreatywności zdarza się podczas zabawy.

Spójrz na to w ten sposób: zabawa to najlepsza aktywność, najlepsze źródło nauki, treningu, wyzwań i frajdy w życiu dziecka.

Korzyści płynące z zabawy są widoczne na płaszczyźnie fizycznej, mentalnej i społecznej. Dzieje się tak, ponieważ mózg dziecka podczas zabawy wytwarza hormony, które silnie na niego oddziałują.

Gdy dziecko się bawi, jego mózg zalewa substancja nazywana serotoniną. Jest ona odpowiedzialna za równoważenie i regulowanie naszego nastroju.

Oznacza to, że zabawa obniża poziom stresu i poprawia nastrój dziecka. Uwalnia również acetylocholinę, która wspiera koncentrację, pamięć i uczenie się.

Dopamina motywuje i pobudza dziecko do uprawiania aktywności fizycznej oraz sprawia, że jego mięśnie reagują na zabawę. Ta substancja stymuluje także wyobraźnię malucha i pomaga tworzyć fantastyczne obrazy oraz stworzenia.

Mózg dziecka podczas zabawy – przyjemność i uczenie się

Kiedy dziecko się bawi, jego mózg uczy się jak rozwiązywać konflikty i rozwija mechanizmy konieczne do uruchomienia procesów socjalizacji. Zazwyczaj wystarczy, że dwójka dzieci spojrzy na siebie i się uśmiechnie, by zaczęły się ze sobą bawić.

Wielokrotnie udowodniono, że zabawa budzi w dziecku kreatywność. Dzieje się tak, ponieważ maluch bawiąc się odtwarza i organizuje to, czego się nauczył.

Kolejna korzyść płynąca z zabawy to nauka odnajdowania się w sporach poprzez tworzenie i przestrzeganie zasad, zwłaszcza podczas zabawy w grupie.

Wielu młodych ludzi uczy się innych języków słuchając piosenek i grając gry. To kolejna oznaka tego, że dziecko najlepiej uczy się i rozwija przez zabawę.

Badania wykazały, że mózg szybciej się uczy, gdy dana aktywność sprawia mu przyjemność. Właśnie dlatego dzieci często uczą się jak sprzątać pokój lub rozmawiać w innym języku przez zabawy, które zachęcają je do próbowania nowych rzeczy

Hiszpańskie Towarzystwo Pediatrów tłumaczy, że zabawa stymuluje uczenie się, ciekawość i kreatywność oraz pomaga dziecku rozwijać umiejętności psychomotoryczne.

Kiedy dziecko się bawi, czerpie fizyczne, emocjonalne i intelektualne korzyści. Dlatego też pediatrzy zalecają, by uczyć dziecko nowych czynności traktując je jako zabawę, a nie jako obowiązek.

Emocjonalne korzyści płynące z zabawy

Zabawa to najważniejszy przedmiot w programie nauczania dziecka. Nie ma w niej presji płynącej ze szkoły ani stresu związanego z pracą domową.

Być może właśnie dlatego hiszpańska psycholog i autorka książek Rosa Jove twierdzi, że jeśli rodzice chcą dobrze wychować dziecko, powinni pozwolić mu się bawić.

Jove podkreśla również, że dzieci cierpią z powodu stresu tak samo jak dorośli. Pozwalanie im na zabawę sprawi, że życie domowe będzie o wiele bardziej spokojne. Kiedy dziecko się bawi, cała rodzina czerpie z tego korzyści.

Autorka tłumaczy rodzicom, że dzieci od szóstego roku życia nie spędzą więcej czasu na swobodnej zabawie niż dwie godziny. To oznacza, że rodzice powinni szanować ich czas odpoczynku.

Nie zmuszaj dziecka do udziału w zbyt wielu stresujących zajęciach. Nie zapominaj o korzyściach płynących z zabawy, zarówno dla dzieci, jak i dorosłych. To najlepszy sposób nauki.

Przede wszystkim zabawa pomaga małym dzieciom tworzyć relacje społeczne oraz wzmacnia ich świat wewnętrzny. Możesz pytać samą siebie: “Jak zachowuje się mózg dziecka podczas zabawy?” Odpowiedź jest prosta: dzieje się w nim prawdziwa magia.

Nie ma znaczenia, czy dziecko bawi się lalkami czy piłką, zatraca się w zabawie w chowanego lub w świecie wyobraźni. Zabawa zawsze pomaga dziecku uczyć się, czerpać przyjemność, relaksować się, marzyć, śnić i rozwiązywać problemy.

Dlatego tak ważne jest, by pozwalać dziecku się bawić.