Pamiętaj o tym, że telefon lub tablet mogą opóźniać rozwój mowy u dziecka!

Napisane i zweryfikowane przez psycholog María Alejandra Castro Arbeláez.

Ostatnia aktualizacja: 15 czerwca, 2019

Aby świadomie omówić czynniki, które mogą opóźniać rozwój mowy, musimy rozumieć pewne rzeczy. Mianowicie, każde dziecko uczy się we własnym tempie i na swój sposób. Ale na niektórych etapach rozwoju jego osiągnięcia powinny być zbliżone do innych.

Współcześnie znanych jest wiele nowych chorób, takich jak te spowodowane niewłaściwym korzystaniem z urządzeń technologicznych. Okazuje się, że na przykład częsty kontakt z telefonem komórkowym może opóźniać rozwój mowy.

Z najnowszych badań wynika, że istnieje związek między opóźnieniem mowy a korzystaniem z urządzeń takich jak telefony komórkowe. Nie stoi za tym nic konkretnego, ale w ogólnym ujęciu telefony komórkowe mogą ponosić za to dużą odpowiedzialność.

Często porównujemy nasze własne dzieci z innymi, zwłaszcza jeśli chodzi o ich rozwój. Na przykład porównujemy, czy nasze dziecko już raczkuje, czy też uczy się stawiać pierwsze kroki. Umiejętności te są jednak nabywane na określonym etapie życia.

Między szóstym miesiącem a drugim rokiem życia małe dzieci powinny już umieć powiedzieć kilka słów. Będzie to bełkotanie, słowo „mama” lub prośba o wodę. Mimo to, jeśli Twoje dziecko ma ponad dwa lata i nadal nie mówi, nie można stwierdzić z całą pewnością, że jest opóźnione w rozwoju.

Specjaliści twierdzą, że można mówić o opóźnieniu mowy tylko wtedy, gdy zaobserwuje się:

• Między 12 a 15 miesiącem życia dziecko nie wypowiedziało ani nie próbowało wymówić żadnych wyraźnych słów. W tym przypadku mamy na myśli proste słowa, takie jak „mama”.
• W wieku 18 miesięcy wydaje się, że nie rozumie naszych słów, na przykład „nie”. Instrukcje takie jak „stój” lub „usiądź” są zazwyczaj rozumiane w tym wieku, nawet jeśli dziecko jeszcze nie potrafi ich wypowiedzieć.
• Mając trzy lata, dziecko nie jest w stanie wypowiadać krótkich zdań.
• Mimo ukończenia 4 lub 5 lat nie jest w stanie opowiadać krótkich historii lub po prostu nie próbuje.

W jaki sposób telefon komórkowy może opóźniać rozwój mowy?

Zgodnie z wynikami badań przeprowadzonych przez Amerykańską Akademię Pediatryczną zagrożone są małe dzieci, które korzystają z urządzeń takich jak telefony komórkowe lub tablety elektroniczne. Wiemy, że te urządzenia mogą rozpraszać dzieci i chociaż zdajemy sobie sprawę, że nie są to dla nich najlepsze zabawki, i tak pozwalamy im się nimi bawić.

Naukowcy twierdzą, że pół godziny kontaktu z telefonem komórkowym może powodować problemy z akwizycją języka. Wydaje się, że kontakt z urządzeniem w pewien sposób eliminuje potrzebę komunikacji.

Gdy dziecko jest rozproszone, nie słucha już ludzi mówiących w jego otoczeniu. Ponadto nie musi nikomu nic mówić.

Dlatego specjaliści zalecają, aby nie dawać dziecku telefonów komórkowych, zanim nie skończy ono półtora roku. Dzięki temu można uniknąć niektórych zagrożeń. Porada ta opiera się na badaniu przeprowadzonym na 800 dzieciach w wieku od sześciu do 24 miesięcy.

Badanie to przeprowadzono w latach 2011–2015. Naukowcy dokładnie zbadali przypadek każdego dziecka, które wzięło w nim udział. Rozwój języka obserwowano u dzieci od szóstego miesiąca życia. Badanie zakończyło się, gdy dzieci miały dwa lata.

Zalecenia ekspertów

Omawiając ryzyko związane z używaniem urządzeń elektronicznych, takich jak telefon komórkowy czy tablet, trzeba mieć na uwadze pewne czynniki. Jak już wspomnieliśmy wcześniej, sama obsługa telefonu komórkowego nie będzie opóźniać rozwoju mowy. Chodzi bardziej o czas spędzony na korzystaniu z tego typu urządzenia, a także o to, jak dziecko je wykorzystuje.

W tym celu dr Catherine Birken, jedna z badaczek pracujących przy wspomnianym badaniu, przekazała rodzicom i opiekunom następujące porady:

• Zalecany wiek pozwalający na używanie tabletów i telefonów komórkowych to 18 miesięcy.
• Korzystanie z urządzeń technologicznych powinno być ograniczone do mniej niż dwóch godzin dziennie i nie powinno następować po sobie.
• Na urządzeniu powinny znajdować się gry i treści dostosowane do wieku dziecka, najlepiej takie, które są edukacyjne i praktyczne.
• Należy obserwować dziecko, nawet jeśli jest wyraźnie zaabsorbowane aktywnością.
• Konieczne jest regularne sprawdzanie, czy dziecko nie wykazuje żadnych opóźnień w rozwoju psychologicznym lub psychomotorycznym.
• Nigdy nie przestawaj mówić do dziecka. Aby małe dzieci mogły prawidłowo rozwijać mowę, muszą nas słuchać przez cały czas.