Nauka czytania oparta o metodę całościową: poznaj plusy i minusy
Nauka czytania to jeden z najważniejszych kamieni milowych w życiu każdego dziecka. Ale umiejętności te nie są czymś, co zdobywa ono z dnia na dzień. Potrzebny jest raczej długi proces nauczania-uczenia się. Aby pomóc dzieciom w nauce czytania, rodzice i nauczyciele mogą stosować różne techniki, takie jak metoda całościowa.
Metodę tę opracował belgijski pedagog, psycholog i lekarz Ovide Decroly. Przekonywał, że w oparciu o zasadę całościową dzieci mogą zdobywać wiele umiejętności, takich jak czytanie. Czyli najpierw analizując całość, a następnie po kolei każdy z elementów składowych.
Chcesz dowiedzieć się więcej o wykorzystaniu w praktyce całościowej metody nauki czytania? Poniżej wyjaśnimy szczegółowo, z czego się ona składa oraz jakie są jej główne zalety i wady.
„Jedną z najwspanialszych i najcenniejszych umiejętności, jakie ludzie mogli zdobyć, była nauka czytania”.
–Autor anonimowy–
Na czym polega nauka czytania oparta o metodę całościową?
Nauka czytania oparta o metodę całościową polega na uczeniu dzieci wizualnego rozpoznawania pewnych słów, zwrotów i zdań, które są częścią środowiska, w którym rosną i rozwijają się. Stopniowo zapoznają się one z tymi elementami gramatycznymi i ich konkretnym znaczeniem, aż nabiorą obszernego i zróżnicowanego słownictwa.
Dlatego metoda całościowa, jak sama nazwa wskazuje, polega na uczeniu czytania jako całości. To znaczy, zaczynając od ogólnych jednostek (słów, fraz i zdań), dzieci uczą się w intuicyjny i spontaniczny sposób rozpoznawać proste jednostki, takie jak fonemy czy sylaby, które składają się na te szersze jednostki.
Zalety całościowej metody nauki czytania
Według edukatorki Maríi Inmaculady Rosano Garcíi niektóre zalety korzystania z całościowej metody nauki czytania są następujące:
- Nauka czytania oparta o metodę całościową działa z perspektywy integralnej i całościowej, ponieważ oprócz samego czytania rozwija rozwój pisania i wypowiedzi werbalnej.
- Dzieci są głównymi protagonistami własnego uczenia się, odgrywając aktywną rolę w całym procesie.
- Nauka czytania odbywa się w sposób praktyczny, bez usystematyzowanych lekcji.
- Ponadto nauka czytania odbywa się szybko i zapewnia dobre zrozumienie. W rzeczywistości wyniki można obserwować od samego początku.
- Czytanie odbywa się poprzez gry i zabawy, co jest bardzo motywujące dla dzieci.
- Opiera się na powtórkach w celu przyswojenia nauki.
- Ułatwia przyswajanie poprawnej pisowni.
- Dzieci mogą analizować znajomość sylab, aby z nich tworzyć nowe słowa, frazy i zdania.
- Dzieci mogą nauczyć się czytać w młodszym wieku niż przy użyciu innych, bardziej tradycyjnych metod.
Jednak, jak w przypadku każdej metody nauczania, nie ma ona samych zalet. Jest też kilka wad, o których powinniśmy wspomnieć.
Wady korzystania z tej metody nauki czytania
Niektóre z wad zastosowania całościowej metody nauki czytania są następujące:
- Osoba odpowiedzialna za nauczanie czytania taką metodą musi mieć szerokie i szczegółowe szkolenie z psychologii ewolucyjnej i rozwoju dziecka oraz psychologii uczenia się.
- Wychowawcy muszą poświęcać każdemu dziecku zindywidualizowaną uwagę, co jest trudne do osiągnięcia w zwykłej klasie.
- Pełna nauka czytania wymaga długiego i obszernego procesu.
- Wymaga to dużego wysiłku i zaangażowania, zarówno ze strony nauczycieli, jak i rodziny, która musi zatroszczyć się o przeprowadzenie niezbędnej stymulacji do nauki czytania.
- Nauczyciele muszą korzystać z różnych materiałów dydaktycznych i mieć wystarczająco dużo miejsca w klasie, aby móc je wygodnie przechowywać i używać.
„Jeśli dziecko nie potrafi uczyć się w sposób, w jaki my uczymy, może powinniśmy robić to tak, jak ono się uczy’”.
-Ignacio Estrada-
Czy metoda całościowa jest najlepszą metodą nauki czytania?
Nie ma jednej metody, która byłaby idealna do nauki czytania. Metoda całościowa, niezależnie od swoich zalet i wad, może być bardzo skuteczna dla niektórych dzieci, ale nie dla innych.
Dlatego tak naprawdę ważne jest dostosowanie się do cech i potrzeb dzieci oraz zachęcanie ich w całym procesie nabywania umiejętności czytania.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Rosano-García, M. I. (2011). El método de lecto-escritura global. Revista Digital. Innovación y experiencias educativas, Nº39, 19.
- Trilleras G, I. P. (2022). Lectura global como práctica pedagógica que promueve la interpretación lectora en los estudiantes de tercero de primaria de la I. E SAZA.
- Borja, L. – Ludeira, L. (2015). Influencia del método global en los procesos de lectura, en los niños de educación básica primaria.
- Cárdenas G, N. – García V, E. (1982) La importancia de los ejercicios de maduración en el proceso de lectura y escritura en el método global de análisis estructural.
