Zaburzenia obsesyjno-kompulsywne po porodzie - co musisz wiedzieć?

Napisane i zweryfikowane przez psycholog María Alejandra Castro Arbeláez.

Ostatnia aktualizacja: 11 stycznia, 2019

Zaburzenia obsesyjno-kompulsywne po porodzie (POCD) jak sama nazwa wskazuje jest zbiorem myśli i zachowań, które kobieta doświadcza po porodzie. Tak jak w przypadku każdych innych problemów zdrowotnych, zaburzenia obsesyjno-kompulsywne oddziałują na codzienne życie kobiety. Zmiany zachodzą w wielu obszarach i dziedzinach życia młodej mamy.

Zaburzenia obsesyjno-kompulsywne po porodzie – przyczyny

Nie istnieje jedna odpowiedź co wywołuje POCD. Specjaliści uważają, że zmiany hormonalne i fizyczne zachodzące po porodzie mogą sprzyjać pojawieniu się tego schorzenia.

Kobiety z POCD nabywają powtarzające się (kompulsywne) zachowania z irracjonalnymi myślami, które powodują wielki dyskomfort a nawet obsesje.

Podobnie jak w przypadku wielu innych zaburzeń psychicznych, POCD jest uważane za zespół czynników środowiskowych, genetycznych i biologicznych. Z drugiej strony podejrzewa się również posiadania predyspozycji u niektórych ludzi do rozwoju POCD.

Czynniki ryzyka

• Podobne historie w rodzinie
• Zaburzenia nastroju: stres, lęk, depresja itp.
• Traumatyczne lub bardzo stresujące wydarzenia
• Trudności w momencie porodu i brak ulgi poporodowej

Częstość występowania zaburzenia

Ocenia się że u około 3% matek rozwinęło się poporodowe zaburzenie kompulsywne. Osoby u których wcześniej zdiagnozowano lęk lub depresję są również skłonne do rozwoju tej przypadłości.

Często kobiety które doświadczają zaburzeń obsesyjno-kompulsywnych mylą to z depresją poporodową. Dlatego właśnie ta przypadłość jest ignorowana i nie jest możliwe dokładne określenie jej częstotliwości.

Należy zauważyć, że nie wszystkie przypadki POCD są takie same. U niektórych kobiet może przebiegać ono łagodnie, natomiast u pozostałych może objawiać się w znacznie bardziej ekstremalny sposób.

Zapobieganie

Nie ma ścisłej reguły jak zapobiegań POCD. Niewątpliwie istotne jest aby zachowywać zdrowy tryb życia i dobrą higienę – szczególnie psychiczną.

Po uzyskaniu diagnozy POCD od specjalisty, ważne jest aby podjąć się leczenia. W ten sposób można osiągnąć zadowalające wyniki i uzyskać znaczną poprawę.

Objawy

Gdy obawy związane z opieką nad dzieckiem są zbyt ekstremalne dochodzi do rozwiania się przesadnej i nadmiernej ochrony.

• Bezsenność
• Brak odpoczynku
• Nadmierna ochrona. Na przykład matka może chcieć nieustannie nosić dziecko w ramionach z obawy, że cokolwiek może się z nim stać.
• Rytuały i powtarzające się zachowania takie jak: sprawdzanie zawartości portfela przez cały czas, sterylizacja butelki więcej razy niż to konieczne, czyszczenie tego samego miejsca kilka razy.
• Gromadzenie rzeczy. To daje matce poczucie spokoju ducha, wiedząc że nie straci swoich przedmiotów lub że zawsze będzie miała to czego potrzebuje w zasięgu ręki.
• Perfekcjonizm. Ciągły niepokój z powodu myśli, że jeśli wszystko nie zostanie wykonane idealnie, co wpłynie niekorzystnie na dziecko.
• Zachowania polegające na unikaniu (aby uniknąć krzywdzenia dziecka) takie jak niestosowanie noży lub ostrych przedmiotów, niestosowanie pewnych produktów w obawie przed toksynami.

Obecność tych objawów może spowodować obniżenie jakości życia kobiety. Jej życie jest osłabione przez działania, które podejmuje a jej osobiste relacje są poważnie naruszone.

Zaburzenia obsesyjno-kompulsywne – leczenie

Wsparcie bliskich jest kluczowe przy zmaganiu się z tą dolegliwością. Korzystnym dla zdrowia kobiety jest także przekazanie pewnych obowiązków komuś innemu. Mogą to być nawet drobne czynności.

Jeśli młoda mama ma pomoc od babci dziecka w tym czasie może się wyciszyć. Będzie bowiem miała świadomość, że ktoś jest odpowiedzialny za jej maleństwo i dobrze się nim opiekuje.

Oczywiście nie jest łatwo aby kobieta z POCD opuściła swoje dziecko. Bliscy powinni być więc cierpliwi lecz stanowczy. Tylko wtedy będą w stanie pomóc świeżo upieczonej mamie.

Regularna pomoc ze strony psychologa może również przyczynić się do stopniowego pokonywania POCD. Po rozpoczęciu terapii ważne jest aby zastosowywać się do zaleceń i wytycznych.