Inteligencja - czy dziedziczy się ją po matce?

Dziwisz się, jak bystre jest Twoje dziecko. Czy wiesz jednak, komu to zawdzięcza? Tak, Tobie! Co mówi nauka o inteligencji dzieci?
Inteligencja - czy dziedziczy się ją po matce?
Nelton Ramos

Przejrzane i zatwierdzone przez: lekarz Nelton Ramos.

Ostatnia aktualizacja: 21 grudnia, 2022

“Niedaleko pada jabłko od jabłoni”, brzmi stare i znane przysłowie. Powinno ono jednak brzmieć nieco inaczej, nawiązując do tematu, jakim jest inteligencja dziecka dziedziczona po matce. Okazuje się bowiem, że jest to tematem wielu polemik naukowych.

Drodzy Tatusiowie, będący wiernymi czytelnikami naszego bloga, bardzo nam przykro. Nawet jeśli dziecko jest prawdziwą kopią Waszej twarzy i cech wyglądu, inteligencja jest zasługą tylko i wyłącznie mamy. Kolejny hołd dla wspaniałych matek, uczestniczących w przekazywaniu cudu życia!

Przeprowadzone na ten temat badania potwierdzają, że kobiety przekazują dzieciom geny związane z inteligencją poprzez mechanizm posiadający biochemiczną etykietkę, za pomocą której można ustalić źródło genów. Jeżeli pochodzą one od mamy – zaczynają funkcjonować, jeśli od taty – ustępują.

Inteligencja dziecka – dziedzictwo od matki

Zawsze było wiadomo, że inteligencja jest w pewien sposób dziedziczona. Ostatnie badania uściśliły jednak te wyniki do stwierdzenia, że dziedziczy się ją po matce. Geny te bowiem znajdują się w chromosomie X, dostarczanym przez kobietę.

Według badań przeprowadzonych na Uniwersytecie w Cambridge, geny matki wspomagają rozwój obszarów mózgu odpowiedzialnych za myślenie. Co więcej, jest znacznie bardziej prawdopodobne, że córka odziedziczy po matce inteligencję, ponieważ dziewczynki dziedziczą aż dwa chromosomy X, podczas gdy chłopcy dziedziczą tylko jeden.

Komórki noszące geny ojca gromadzą się w obszarach mózgu odpowiedzialnych za emocje, tworząc część układu limbicznego. Jest on odpowiedzialny za zapewnienie możliwości przeżycia poprzez seks, uczucie głodu czy reakcje agresywne.

Okazuje się jednak, że ani jedna komórka z ładunkiem genetycznym ojca nie znajduje się w korze mózgowej. To tam właśnie rozwijają się najbardziej zaawansowane funkcje poznawcze takie jak myślenie, inteligencja, zdolności językowe oraz funkcje planowania. W tej przestrzeni komórki są jedynie pochodzenia matki.

Nowe badania nad inteligencją dzieci

Ostatnio badacze z Uniwersytetu w Ulm (w Niemczech) badali geny uczestniczące w procesach rozwoju mózgu. Odkryli, że te powiązane ze zdolnościami poznawczymi znajdowały się w chromosomie X.

Najciekawsze badania na ten temat pochodzą jednak ze Stanów Zjednoczonych. Przeprowadzono tam badania, podczas których przeprowadzono wywiad z około 12 000 młodymi osobami w wieku od 14 do 22 roku życia. Brano pod uwagę mnóstwo czynników, między innymi kolor skóry, poziom edukacji oraz poziom społeczno – ekonomiczny.

Uśmiechnięty chłopczyk

Te szczegółowe badania wykazały, że czynnikiem decydującym o inteligencji dziecka jest iloraz inteligencji matki. Aby jeszcze bardziej to sprecyzować, naukowcy ci zdołali dowieść, że iloraz inteligencji młodej osoby różniła się od ilorazu inteligencji matki maksymalnie o 15 punktów.

Wyjaśnienia wykraczające poza genetykę

Inna grupa badań wyjawia z kolei, że matka odgrywa niezwykle ważną rolę w rozwoju intelektualnym swoich dzieci. W jaki sposób się to dzieje? Cóż, nie inaczej jak poprzez utrzymywanie z malcem stałego kontaktu fizycznego i emocjonalnego. Niektóre badania wiążą bliskość i dziecięce przywiązanie do matki bezpośrednio z poziomem inteligencji dziecka.

Na przykład badacze z Uniwersytetu w Minnesocie odkryli, że dzieci wychowywane w atmosferze poczucia bezpieczeństwa i zdrowego przywiązania szybciej zaczną pojmować terminy abstrakcyjne, niż dzieci w ich wieku pozbawione takich warunków. Są one również znacznie wytrwalsze i w momencie rozwiązywania trudnych zadań odczuwają mniejszą lub żadną frustrację.

Idea ta opiera się na przekonaniu, że przywiązanie w dzieciństwie zapewnia dziecku poczucie własnej wartości i pewność siebie, gdy przychodzi mu rozwiązywać problemy, zadania i stawiać czoła wyzwaniom. Nie zniechęcają się one tak szybko. Jeżeli mama dostarcza dziecku pomocy w obliczu przeszkód i trudności, pomaga stymulować jego umiejętności. 

Z drugiej strony, badacze z Uniwersytetu w Waszyngtonie potwierdzili znaczenie czułości matki względem dziecka w rozwoju jego mózgu: miłość matki i jej bliskość jest wręcz niezbędna, aby pewne części mózgu się wykształciły.

Dziecko się bawi

Badania wykazują, że gdy mama wspiera swoje dziecko emocjonalnie i odpowiednio zaspokaja jego potrzeby intelektualne i uczuciowe, hipokamp dziecka jest o około 10% większy niż u dzieci, których matki wykazują oziębłość emocjonalną.

Nad inteligencją należy pracować

Należy pamiętać o jeszcze jednej kwestii: inteligencja to coś, co nie tylko się dziedziczy, ale też można ją ćwiczyć, stymulując ją i nad nią pracując. Tu po raz kolejny należy złożyć wyrazy uznania matkom, ponieważ regularnie stymulują rozwój intelektualny swoich dzieci, poświęcając na to sporą część czasu.

Jednym z filarów inteligencji jest niewątpliwie odpowiednie odżywianie. Wyjątkowa więź między matką a dzieckiem oraz proces podawania malcowi niezbędnych składników odżywczych rozpoczyna się wraz z karmieniem piersiąStąd też między innymi teorie głoszące o tym, że dzieci, które były karmione piersią przez dłuższy czas są silniejsze, bardziej inteligentne i osiągają większy sukces w życiu.

Inteligencja dziecka rozwija się już od momentu, gdy jest ono w łonie matki, dlatego też mamy mogą dużo zdziałać na rzecz swoich pociech również na tym etapie. Można stymulować rozwój dziecka poprzez rozmaite rodzaje muzyki, poprzez aktywność oraz spożywanie produktów wspomagających rozwój mózgu dziecka.

Teraz, gdy wiesz już, jak wielki ma związek inteligencja z postacią matki, możesz podziękować swojej mamie za to, że jesteś tak inteligentna. Nie dziw się również, dlaczego Twój maluszek zaskakuje bystrością – ma po kim dziedziczyć!


Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.