Zaszczepianie stresu: jak może ono pomóc nastolatkom?

Nastolatkowie z nowo odkrytą niezależnością będą musieli stawić czoła różnym sytuacjom, które mogą generować stres. Zaszczepienie stresem może im pomóc w radzeniu sobie.

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Elena Sanz Martín.

Ostatnia aktualizacja: 21 grudnia, 2022

Stres jest naturalną reakcją naszego ciała, której wszyscy w pewnym momencie doświadczamy. Chociaż bardzo chcielibyśmy, aby nasze dzieci żyły spokojnie i łatwo, prawdopodobnie napotkają wiele wyzwań. Dlatego ważne jest, aby upewnić się, że mają odpowiednie strategie i narzędzia. I na tym właśnie polega trening oparty o zaszczepianie stresu.

Okres dojrzewania jest szczególnie skomplikowany ze względu na wszystkie zmiany, jakie się z nim wiążą. Młodzi ludzie wychodzą w świat i stopniowo porzucają opiekę rodzicielską. Dlatego wielokrotnie mogą czuć się nim przytłoczeni. Tak więc technika, o której dzisiaj porozmawiamy, dostarcza im jasnych wskazówek, jak radzić sobie ze stresem.

Co to jest zaszczepianie stresu?

Zaszczepianie stresu nie jest konkretną techniką. Jest to raczej interwencja psychoterapeutyczna, która łączy kilka strategii. Trwa około 10 sesji i składa się z trzech faz. Jego głównym celem jest pomoc danej osobie w zrozumieniu, jak działa stres, dostarczyć narzędzi do radzenia sobie z nim i pokierowanie w ich stosowaniu.

Jest to technika poznawczo-behawioralna, która została z powodzeniem zastosowana u dzieci. Wymaga jednak od dzieci pewnego rozwoju poznawczego. Dlatego okres dojrzewania jest etapem, w którym może być ona najbardziej przydatna. Młodzi ludzie będą doskonale zdolni do zrozumienia stresującej sytuacji i będą mogli zastosować to, czego nauczyli się dawno temu.

Zaszczepianie stresu krok po kroku

Psychoedukacja

W tej pierwszej fazie specjalista wyjaśnia młodej osobie, jak działa reakcja na stres. Nastolatek uczy się rozumieć, że stres jest naturalny i adaptacyjny, o ile pojawia się sporadycznie. Jednak gdy występuje przewlekle lub nadmiernie, może uniemożliwić im normalne życie.

Na tym etapie młodzi ludzie zyskują również wiedzę na temat tego, jak działa ich konkretny problem. Na przykład w przypadku fobii społecznej słyszą, że wynika ona ze zwracania na siebie nadmiernej uwagi podczas interakcji. Lub w przypadku strachu przed przystąpieniem do egzaminu dowiadują się, jak nadmierny perfekcjonizm może prowadzić do gorszych wyników.

Faza prób

Ten etap jest najdłuższy, ale też najważniejszy. Tutaj nastolatka uczy się różnych technik i strategii, które mogą pomóc mu radzić sobie ze stresem. Generalnie stosuje się technikę relaksacyjną lub oddechową (do radzenia sobie z lękiem na poziomie fizjologicznym) oraz technikę poznawczą.

To ostatnie polega na zmianie wewnętrznego dialogu dziecka poprzez zachęcanie go do zastąpienia negatywnych myśli nowymi, wzmacniającymi i funkcjonalnymi. Te nowe myśli powinny być powtarzane w momencie, gdy nastolatek staje w obliczu sytuacji, której się obawia, aby zapewnić sobie motywację i spokój do stawienia jej czoła.

Następnie przeprowadza się serię prób, których celem jest umożliwienie nastolatkowi zastosowania tych nowych strategii w bezpiecznym środowisku. Powinno to zacząć się od sytuacji, które generują u niego niewielki dyskomfort i przejść do tych, które powodują większy niepokój.

Dlatego na przykład w przypadku fobii społecznej młody człowiek może zostać poproszony o wizualizację sceny społecznej, która wywołuje strach. Następnie zostanie poproszony o wyobrażenie sobie, że zmierza się z nią dzięki nowo nabytym umiejętnościom. Może również ćwiczyć te strategie z terapeutą lub członkami rodziny przed zastosowaniem ich w prawdziwym życiu.

Faza implementacji

W tej ostatniej fazie nastolatek będzie musiał stawić czoła sytuacjom, których się boi w prawdziwym życiu, opierając się teraz na wszystkim, czego się nauczył. To kwestia zastosowania wyćwiczonych technik do rzeczywistych scenariuszy.

Tak więc w naszym przykładzie młoda osoba będzie mogła zastosować je w praktyce podczas interakcji z innymi kolegami z klasy, przyjaciółmi lub nieznajomymi.

Kontrolowany stres to świetny przewodnik

Ta procedura może być stosowana w różnych stanach związanych z wysokim poziomem lęku lub stresu. Ostatecznie jest to przewodnik dla młodej osoby, aby wiedziała ona, jak radzić sobie w trudnych chwilach i jak wyjść z nich zwycięsko. Pomaga im poznać i wykorzystać własne zasoby do radzenia sobie w trudnych sytuacjach.

Gdy dziecko zdobędzie te narzędzia, będzie mogło zastosować je w praktyce w wielu scenariuszach. Będą one trwałym zasobem, który zawsze będzie dostępny do użytku. Co więcej, z każdym udanym zastosowaniem znacznie wzrośnie pewność siebie. Jest to zatem bardzo kompletna i skuteczna interwencja psychologiczna.