Jedynak: poznaj główne wady i zalety dorastania bez rodzeństwa

4 minuty

Przejrzane i zatwierdzone przez: psycholog María Alejandra Castro Arbeláez.

Ostatnia aktualizacja: 21 grudnia, 2022

Dorastanie jako jedynak ma swoje wady i zalety. Poznaj plusy i minusy bycia jedynakiem i dowiedz się, jak najlepiej wykorzystać taką konfigurację w rodzinie.

W tym artykule poznasz typowe mity, które krążą w naszym społeczeństwie i dowiesz się, jak wygląda dorastanie jako jedynak.

W dzisiejszych czasach coraz więcej rodzin decyduje się tylko na jedno dziecko. To coraz popularniejszy trend w skali światowej, za którym mogą stać powody medyczne lub osobiste decyzje rodziców.

Dorastanie jako jedynak

Dzisiejszy świat wygląda zupełnie inaczej niż ten sprzed wielu lat. Zmiany nie ominęły również schematu typowej rodziny. Przyrost naturalny w większości krajów ciągle spada, a współczynnik płodności (czyli liczba dzieci przypadających na jedną matkę) wynosi średnio 1,8.

Ta sytuacja wskazuje na popularność trendu społecznego, który w przeszłości stanowił rzadkość. Rodziny, w których znajduje się tylko jedno dziecko, występują coraz częściej. Mimo tego w społeczeństwie wokół postaci jedynaka dorastającego bez rodzeństwa narosło wiele mitów. Ale czy w tych stereotypach znajduje się choćby ziarnko prawdy?

Zalety dorastania jako jedynak

Jedynak zazwyczaj może rozkoszować się niepodzielną uwagą rodziców. Mama i tata całkowicie oddają się jego wychowaniu. Nie muszą dzielić czasu ani czułości między kilkoro rodzeństwa. Dzięki temu jedynak odczuwa wsparcie i czuje się zadbany. Często przekłada się to na zdrowe poczucie własnej wartości.

Rodzice, którzy mają tylko jedno dziecko, mogą zapewnić mu więcej korzyści materialnych. Dzięki temu maluch może doświadczać różnorodnych rzeczy w wielu dziedzinach życia. Jedynak dorasta w świecie dorosłych, mając z nimi stały kontakt. Dorośli stanowią dla niego wzór i główne źródło interakcji.

Takie okoliczności wspomagają rozwój kreatywności, wyobraźni i elastyczności umysłowej. Z tego powodu jedynak często szybciej rozwija się pod względem intelektualnym, zarówno w zakresie lingwistycznym, jak i poznawczym.

Brak rodzeństwa oznacza, że maluch ma dużo czasu, by przebywać w samotności. Rodzice nie mogą poświęcać całego czasu na zabawę. Dlatego też takie dziecko umie przystosować się do samotności, poświęcać czas na rozwój zainteresowań, poznawanie siebie i budowanie większej niezależności. Jedynacy są zazwyczaj spokojniejsi, bardziej introwertyczni i bardziej dojrzali od innych dzieci.

Jedynak nie ma rodzeństwa, na które może zrzucić winę za jakieś przewinienie lub rozłożyć ją na dwie osoby. Od jak najmłodszych lat uczy się ponosić odpowiedzialność za swoje czyny. Dzięki temu staje się o wiele bardziej wydajny zarówno w życiu osobistym, jak i w pracy.

Wady bycia jedynakiem

Jeden z negatywnych skutków bycia jedynym obiektem miłości rodziców to fakt, że mogą oni poświęcać swojemu dziecku zbyt wiele uwagi. Jeśli do tego dojdzie, maluch może stać się rozpieszczony i skoncentrowany jedynie na sobie.

Co więcej, nadmierna ilość uwagi może prowadzić do nadopiekuńczości. To z kolei przekłada się na nieśmiałość, lęk i nadmierną ostrożność u malucha. Jeśli w rodzinie nie ma osoby, z którą dziecko mogłoby współzawodniczyć, bawić się oraz dzielić się jak równy z równym, dziecko może mieć problem z rozwojem niektórych umiejętności społecznych.

W rezultacie maluch, który dorasta bez rodzeństwa, może mieć większe trudności z wyrażaniem swoich potrzeb względem innych osób. Konieczność konfrontacji może stać się ogromnym problemem, bo maluch nie będzie wiedział, jak się do niej zabrać.

Może także nie do końca rozumieć jak okazywać szczodrość, zarówno w sferze emocjonalnej, jak i materialnej. Jedynak często uważa, że każdy człowiek powinien dbać o siebie samego. Gdy połączymy to z jego dość rozwiniętym indywidualizmem, dziecko może być odbierane przez innych jako samolubne.

Duża dojrzałość jedynaka sprawia, że często traktuje się jak dorosłego. To z kolei może ograniczyć jego spontaniczność i sprawić, że stanie się nadmiernie poważny.

Jedynacy mogą czasem czuć się samotni, bo nie mają możliwości ciągłego spędzania czasu z innymi dziećmi. To umożliwia jedynie posiadanie rodzeństwa. Z tego powodu dziecko może zacząć wycofywać się i odnosić się do innych z rezerwą.

Co możesz zrobić, aby uniknąć niebezpieczeństw?

Jako rodzice musicie z miłością ustalać zasady. To kluczowa kwestia. Jedynak musi nauczyć się szanowania czasu innych osób i rozumieć, że nie może dostać wszystkiego.
Zamiast popadać w nadopiekuńczość zapewnijcie dziecku możliwość nauki samodzielności.
Aby dziecko nie stało się samolubne, musicie nauczyć je dzielenia się z innymi i czekania na swoją kolej. Jedynak musi zrozumieć, że chociaż w domu stanowi centrum uwagi rodziców, to poza nim dorośli nie zawsze będą się na nim koncentrować i obdarzać go pochwałami. Musicie zapewnić mu możliwość socjalizacji z innymi dziećmi. Właśnie dlatego kuzyni odgrywają niesamowicie istotną rolę w procesie wychowywania jedynaka.
Chociaż dziecko, które nie ma rodzeństwa, może wydawać się niezwykle dojrzałe, to nie powinniście zapominać, że mimo wszystko nadal jest dzieckiem. Zadbajcie o to, by miało możliwość zachowywania się w sposób spontaniczny.
Aby zmniejszyć subiektywne poczucie samotności odczuwane przez dziecko, powinniście zawsze okazywać mu wsparcie i zrozumienie.