Nauka mówienia "R": pomocne wierszyki!

Codzienne ćwiczenie wymowy z dzieckiem to klucz do sukcesu!
Nauka mówienia "R": pomocne wierszyki!
María Alejandra Castro Arbeláez

Napisane i zweryfikowane przez psycholog María Alejandra Castro Arbeláez.

Ostatnia aktualizacja: 28 grudnia, 2018

Jeśli Twoje dziecko ma problemy z wymówieniem tej głoski, czas by nauka mówienia “r” stała się bardziej intensywna i ukierunkowana na korektę i utrwalenie prawidłowej wymowy.

W dzisiejszym artykule podpowiemy Ci jakich metod użyć aby nauka mówienia “r” była skuteczna ale przede wszystkim przyjemna dla dziecka. Użyj wierszyków i rymowanek!

Jako rodzic musisz zwracać uwagę na rotacyzm znany również jako reranie, czyli nieprawidłowe wymawianie głoski “r” przez dziecko.

Wielu rodzicom wydaje się, że pociecha z czasem z tego wyrośnie. Jest taka szansa. Ale jednocześnie warto pomóc dziecku skorygować wymowę poprzez zabawę i wykorzystanie wierszyków i historyjek.

Przyczyny rotacyzmu, czyli trudności z wymówieniem litery “r”

Jedną z przyczyn występowania u dzieci rotacyzmu jest używanie przez długi czas smoczków.

Powodem może być też po prostu fakt, że dziecko nie wie jak poprawnie ułożyć język by wymówić wybrany dźwięk.

Kolejną potencjalną przyczyną mogą być kwestie budowy jamy ustnej. Dziecko może mieć za krótkie wędzidełko albo problemy z rozszczepieniem podniebienia.

Jeśli niepoprawna wymowa litery “r” nie zmieni się sama z czasem, trwały błąd wymowy może wpłynąć na sposób porozumiewania się oraz osobowość dziecka i jego samoocenę. Kwestie te nie mają związku z problemami psychologicznymi i osobowościowymi. Wynikają wyłącznie z błędnej wymowy dźwięku i wiążącą się z tym nieśmiałością bądź frustracją.

Ważne jest więc określenie przyczyny istniejących nieprawidłowości i – jeśli to konieczne – zwrócenie się o pomoc do specjalisty. Doświadczony logopeda znajdzie dla dziecka najlepsze rozwiązania.

Nauka mówienia "R" będzie wymagała cierpliwości i od Ciebie i od dziecka.

Nauka mówienia “R”: jak poprawnie wymówić tę głoskę?

Dźwięk “r” wymówiony poprawnie powstaje wskutek wielokrotnych wibracji języka w zetknięciu z podniebieniem. Innymi słowy, czubek języka musi drgać aby powstał dźwięk w poprawnym brzmieniu.

Wymowa tej litery różni się oczywiście pomiędzy różnymi językami. Bywa też różna nawet w obrębie jednego języka i zależy często od tego jakie dźwięki występują w wypowiedzi w jej bezpośrednim sąsiedztwie.

I choć wydaje się to relatywnie proste, dla wielu dzieci nauka mówienia “r” to poważne wyzwanie.

Rodzice i nauczyciele mogą na co dzień używać rymowanek jako narzędzi pomagających dziecku nauczyć się poprawnej wymowy głosek. 

Kiedy jednak wysiłki dążące do skorygowania wymowy nie są odpowiednio zaplanowane i zrealizowane, dziecko może nauczyć się poprawnej wymowy bez zrozumienia istoty problemu i mechanizmu działania korekty.

Czym są wierszyki uczące poprawnej wymowy?

Wierszyki te napisane są przez specjalistów-logopedów a nierzadko i przez najsławniejszych poetów. Część z nich może stanowić też zabawne wyzwanie dla dorosłych. Można ich z powodzeniem użyć do nauki dzieci poprzez rozrywkę.

Taka nauka poprzez mówienie i recytację jest dla dzieci ciekawa i zabawna. Stanowi formę rozrywki. Tymczasem rodzicom i nauczycielom technika ta oferuje mnóstwo narzędzi.

Wierszyki wymuszają na dziecku odpowiednie ułożenie języka przy wymawianiu poszczególnych dźwięków. Powoli i stopniowo maluch nauczy się również poprawnego wymawiania głosek w spontanicznych wypowiedziach.

Co więcej, częste powtarzanie danego dźwięku wspiera odpowiednie wyrobienie mięśni używanych do wypowiadania głosek.

Najlepsze wierszyki do nauki poprawnej wymowy dźwięku “r”

Oto wierszyki i rymowanki, które opowiadają zabawne historie a jednocześnie wymuszają na dziecku prawidłową i częstą wymowę dźwięku, który sprawia mu trudność. Dzięki nim nauka mówienia “r” będzie przyjemna i efektywna.

“Broszka”

Mała Bronka nabroiła,
piękną broszkę gdzieś zgubiła.
Broszka szybko się znalazła-
do imbryka Bronce wpadła.

“Kruczek i kruki”

Piesek Kruczek dumnie kroczy,
bo przegonił kruki w nocy.
Kruki owe, mówiąc między nami,
chciały okraść kram z krewetkami.

“Mrówka i krówka”

Polną dróżką idzie mrówka,
a tuż za nią kroczy krówka.
Wracaj krówko na pastwisko,
omiń mrówkę i mrowisko!

“Rrrymowanka”

Ryba, rower, rak, rakieta,
radar, rolka, rynna, rów,
ryż, rabarbar i roleta,
to na R plejada słów.
Bo R drży, bo R warczy,
R to trudna jest literka,
czasem chęci nie wystarczy
by ją mówić jak spikerka.
Lecz kto ćwiczy ją wytrwale,
łamiąc język przez dni wiele,
ten i mówi ją wspaniale.
Tak więc, ćwiczmy przyjaciele.
Ryba, rower, rak, rakieta,
radar, rolka, rynna, rów,
ryż, rabarbar i roleta.
Warcz młodzieńcze – bywaj zdrów.

Jak zapewne zauważyłaś, wspólną cechą tych rymowanek jest ich częste wykorzystanie słów zawierających literę “r”.

Poświęcaj kilkanaście minut dziennie na ćwiczenia.

Jak poprawnie wykorzystywać wierszyki?

Używaj w pracy z dzieckiem następujących technik i metod:

  • Poświęć codziennie kilka minut na ćwiczenie poprawnej wymowy.
  • Wyznaczony czas nie powinien być zbyt długi – nauka mówienia “r” nie może być dla dziecka obciążająca.
  • Wykonuj ćwiczenia jak grę. Najpierw powiedz dziecku wierszyk i powoli naucz je rymowanki. Następnie powtarzajcie ją – możecie zamieniać się rolami i opowiadać wierszyki linijka po linijce. Ze starszym dzieckiem możesz też czytać.
  • Konsultuj postępy dziecka z pediatrą lub logopedą.
  • Bądź cierpliwa! Gratuluj dziecku często, chwaląc jego postępy.
  • Dawaj dobry przykład – staraj się wymawiać głoski poprawnie.

Podsumowując, Twój dobry przykład, odpowiednia uwaga i dużo cierpliwości oraz motywowanie dziecka to klucz do sukcesu. Większość błędów wymowy można z powodzeniem skorygować!


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.



Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.