Wstrząs anafilaktyczny u dziecka: przyczyny i leczenie
Wstrząs anafilaktyczny u dziecka napawa rodziców ogromnym niepokojem. Może wystąpić w każdym momencie. To niesamowicie ostra reakcja alergiczna, która wymaga udzielenia natychmiastowej pomocy lekarskiej.
Anafilaksja to reakcja alergiczna, która upośledza funkcjonowanie kilku organów. Może mieć różne przyczyny, w zależności od wieku. Wstrząs anafilaktyczny u dziecka może okazać się trudny do zdiagnozowania, bo jego objawy wcale nie muszą być oczywiste.
Poza tym można go pomylić z innymi chorobami. Ponieważ stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia i życia, należy go rozpoznać jak najszybciej, aby podjąć odpowiednie działania.
Wstrząs anafilaktyczny u dziecka: czy w ogóle jest anafilaksja?
To bardzo niebezpieczna reakcja alergiczna obejmująca cały organizm, która atakuje jednocześnie ponad dwa układy narządów. Termin wymyślił Charles R. Richet, laureat nagrody Nobla w medycynie. To schorzenie jest znane pod nazwą wstrząs anafilaktyczny, reakcja alergiczna, anafilaksja i reakcja anafilaktyczna.
Po wystawieniu na działanie określonych substancji układ odpornościowy dziecka staje się na nie wrażliwy. Podczas następnego zetknięcia z alergenem u malucha może wystąpić reakcja anafilaktyczna.
Jak rozpoznać wstrząs anafilaktyczny u dziecka?
Zazwyczaj nagle pojawiają się następujące objawy:
- Bardzo swędząca wysypka,
- Poważne problemy z oddychaniem,
- Zatkany nos lub kaszel,
- Ściśnięte gardło,
- Spuchnięte usta i język,
- Zaburzenia działania układu pokarmowego, na przykład bóle brzucha, skurcze, biegunka, mdłości lub wymioty,
- Chwilowa utrata świadomości,
- Niskie ciśnienie krwi,
- Chrypa lub trudności z mówieniem,
- Przyspieszone tętno.
Co może wywołać wstrząs anafilaktyczny u dziecka?
Wstrząs anafilaktyczny u dziecka wywołują najczęściej:
Leki
Pośród leków, które mogą wywołać reakcję anafilaktyczną, znajdują się niesteroidowe leki przeciwzapalne i antybiotyki. Jeden z częstych sprawców to amoksycylina.
Szczepionki i inne terapie immunologiczne rzadko kiedy wywołują reakcje alergiczne.
Pokarmy
Ten czynnik będzie inny w każdym kraju, bo wiąże się z nawykami żywieniowymi, stycznością z alergenem i sposobem przygotowywania jedzenia. Wstrząs anafilaktyczny u dziecka mogą wywołać jajka, ryby, mleko, zboża, rośliny strączkowe i orzechy.
Inne czynniki
Anafilaksję wywołują także czynniki genetyczne i środowiskowe, jak również ugryzienia owadów błonoskrzydłych, na przykład os, mrówek czerwonych lub pszczół.
Dziecko może także wejść we wstrząs anafilaktyczny, gdy znajduje się w zimnym, wilgotnym lub gorącym środowisku. Mogą je także wywołać inne sytuacje, na przykład krwawienie miesięczne czy wizyta u dentysty.
Anafilaksja idiopatyczna
To rodzaj anafilaksji, w którym nie można ustalić wywołujących go czynników. Nie pomaga nawet przeprowadzenie pełnych testów alergicznych. Ten typ wstrząsu anafilaktycznego dotyka zarówno dzieci, jak i noworodki.
Sposoby na ochronę dzieci przed wstrząsem anafilaktycznym
Możesz uchronić dziecko przed wystąpieniem wstrząsu anafilaktycznego postępując zgodnie z poniższymi poradami:
- Unikaj wszystkich czynników, które wcześniej wywoływały reakcję anafilaktyczną. Dokładnie czytaj etykiety produktów spożywczych i leków. Jeśli jecie na mieście, upewnij się, że restauracja używa składników, które Twój maluch może bez problemu spożywać.
- Zgodnie z zaleceniami lekarza powinnaś zawsze mieć przy sobie dawkę ratunkową odpowiednich leków. Warto również nosić sprzęt do pomocy w przypadku ugryzień pszczół.
- Umieść alergie dziecka na jego dowodzie lub legitymacji medycznej.
“Wstrząs anafilaktyczny u dziecka mogą wywołać jajka, ryby, mleko, zboża, rośliny strączkowe i orzechy.”
Natychmiastowe leczenie
Anafilaksja może błyskawicznie się pogłębić, dlatego wymaga natychmiastowego udzielenia pomocy. Jeśli dziecko cierpi na ten rodzaj alergii, zawsze noś ze sobą EpiPen, czyli auto-strzykawkę, w której znajduje się adrenalina.
Lekarz może przepisać automatyczny wstrzykiwacz jednorazowy, który wygląda jak duży długopis. Dzięki temu z łatwością go podasz, gdy zajdzie taka potrzeba, a jednocześnie nie przestraszysz dziecka.
Domięśniowe podanie adrenaliny to najlepszy sposób na leczenie anafilaksji. Adrenalina chroni organizm przed zatrzymaniem akcji serca i skurczami oskrzeli.
Pediatra może zasugerować podanie dziecku leków antyhistaminowych zamiast adrenaliny. Jednak mogą one wejść w interakcję z innymi lekami.
Po wstrzyknięciu dziecku EpiPena zadzwoń na telefon ratunkowy 112, nawet jeśli maluch czuje się lepiej. Czasami anafilaksja potrafi powrócić z drugą falą objawów lub wywołać reakcję dwufazową.
Lekarze pozostawią dziecko na obserwacji w szpitalu przez około 4 godziny lub do momentu, w którym nie będzie już żadnego zagrożenia dla jego zdrowia. Jeśli będzie to konieczne, udzielą mu dalszej pomocy.
Nieleczony wstrząs anafilaktyczny u dziecka może okazać się śmiertelny. Dlatego musisz działać szybko i bez wahania. Mimo tego nie powinnaś się zadręczać możliwością jego wystąpienia. Naucz się podejmować odpowiednie kroki, na wypadek, gdyby Twoja pociecha potrzebowała pomocy i żyjcie normalnie.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Cardona, V., Cabañes, N., Chivato, T., De la Hoz, B., Fernández Rivas, M., & Gangoiti Goikoetxea, I. (2016). Guía de actuación en anafilaxia. Galaxia. https://www.aepnaa.org/recursos/publicaciones-archivos/5851f6dd835b9ffc3f32220233dc3eca.pdf
- Magaña, M. J. E., Vargas, M. A., Escalon, J. E., Alcon, A. M., del Río Navarro, B. E., & Sienra Monge, J. J. L. (2007). Anafilaxia y choque anafiláctico. Revista Alergia de Mexico, 54(2). http://scielo.isciii.es/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S1137-66272003000400013
- Rubio, C., Lasa, E., Arroabarren, E., Garrido, S., García, B. E., & Tabar, A. I. (2003). Anafilaxia. In Anales del Sistema Sanitario de Navarra (Vol. 26, pp. 103-110). Gobierno de Navarra. Departamento de Salud.
- Zudaire, L. E., de la Lama, M. D. O., & Rodríguez, C. S. (2013). Anafilaxia en pediatría. Protocolos Diagnósticos y Terapéuticos en Pediatría, 1, 63-80. http://www.aeped.es/sites/default/files/documentos/5-anafilaxia.pdf